درسنامه کلیات امامت صفحه 312

ولایت اهل بیت

اشاره

پس از آنکه با ولایت تکوینی و تشریعی و شرعی آشنا شدیم اینک نوبت آن است که جایگاه پیشوایان معصوم را مورد ارزیابی قرار داده و مراتب ولایت در مورد این بزرگواران را بررسی کنیم.

الف) ولایت شرعی (در تشریع)

یعنی برنامه ریزی برای زندگی فردی و اجتماعی افراد که تصرف در امور اجتماعی به عنوان امر و نهی و مدیریت جامعه را شامل می شود؛ در این صورت افراد، برای انجام برنامه ها، اختیار دارند و امام هیچ تصرفی در اراده آنها نمی کند. اثبات این ولایت برای امام نیاز به دلیل خاص ندارد، زیرا لازمه مقام ولایت و امامت بر مردم می طلبد که امام حق چنین تصرفاتی را داشته باشد. به علاوه که اولین و روشن ترین معنایی که از آیات شریفه ای مانند و «یأاَیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ أَطِیعُواْ اللَّهَ وَ أَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلی الْأَمْرِ مِنکم»،(1) و «إِنَّمَا وَلِیکمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ الَّذِینَ یقِیمُونَ الصَّلَوهَ وَ یؤْتُونَ الزَّکوهَ وَ هُمْ رَاکعُون»،(2) و «النَّبِی أَوْلی بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ أَنْفُسِهِم»(3) و کلام پیامبر گرامی اسلام «الست أولی بکم من أنفسکم...من کنت مولاه فهذا علی مولاه» در واقعه غدیر خم، استفاده می شود معنای تصرف در امور است.

1- نساء/59.
2- مائده/55.
3- احزاب/6.