درسنامه کلیات امامت صفحه 328

دین اسلام برپا است تا قیامت و این که دوازده خلیفه برشما حکومت کنند که همه از قریش هستند.

بررسی این روایت در بحث ادله نقلی امامت گذشت. در اینجا به یک روایت اشاره می کنیم.

پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:

یا ابْنَ مَسْعُودٍ! إِنَّ عَلِی بْنَ أَبِی طَالِبٍ إِمَامُکمْ بَعْدِی وَ خَلِیفَتِی عَلَیکمْ فَإِذَا مَضَی فَالْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ ابْنَای إِمَامَاکمْ بَعْدَهُ وَ خَلِیفَتِی عَلَیکمْ ثُمَّ تِسْعَهٌ مِنْ وُلْدِ الْحُسَینِ وَاحِدٌ بَعْدَ وَاحِدٍ أَئِمَّتُکمْ وَ خُلَفَائِی عَلَیکمْ تَاسِعُهُمْ قَائِمُ أُمَّتِی یمْلَؤُهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا کمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً؛ ای ابن مسعود! علی بن أبی طالب پس از من امام و پیشوای شما و جانشین من است، و پس از او دو فرزندم حسن و حسین، و به همین ترتیب نه نفر از فرزندان حسین بن علی یکی پس از دیگری امام شما و جانشین من خواهند بود، و نهمین فرزند از اولاد حسین؛ قائم امّت من است، که سراسر زمین را پر از عدل و داد کند پس از آنکه پر از بیداد و ستم شده است.(1)

سرّ خلافت

با پذیرش خلافت الهی برای برخی انسان ها این سؤال مطرح می شود که چرا باید برای خداوند خلیفه و جانشینی در عالم و یا زمین وجود داشته باشد؟ به این سؤال دو گونه پاسخ می توان داد:

1. عدم قابلیت خلایق؛ چون خلایق به علت قصور و ضعف وجودی، قادر نیستند از خداوند کسب فیض نمایند، لذا لازم است که برای خداوند خلیفه ای باشد تا واسطه فیض شود و فیوضات الهی از طریق او شامل حال مخلوقات شود. مرحوم آیت الله کاشانی در این باره می فرماید:

تنفیذ امر او در میان ایشان نه به جهت احتیاج حق تعالی به آن کسی است که نایب خود ساخته، بلکه به جهت قصور مردم از قبول فیض خدا و تلقی امر او به غیر (وسط) است.(2)