- مقدمه ناشر 1
- اشاره 4
- ضرورت طرح بحث امامت 6
- تاریخچه بحث 7
- پیشینه بحث 8
- وجوب امامت 10
- امامت خاصه و عامه 12
- اشاره 14
- معنای لغوی 15
- امام و امامت 15
- اشاره 15
- کاربردهای واژه امام در قرآن 16
- معنای اصطلاحی 18
- تعریف امامت در بیان دانشمندان شیعه 18
- تحلیل و بررسی 20
- خلیفه و خلافت 27
- ولیّ و ولایت 28
- وصیّ و وصایت 29
- اشاره 33
- راز ختم نبوت 36
- اشاره 42
- اول. قاعده لطف 43
- اشاره 43
- اشاره 43
- تعریف قاعده لطف 44
- اقسام لطف، محصل و مقرب 46
- برهان لطف و حکمت الهی 47
- اشاره 50
- اشاره 51
- خاتمیت دین اسلام 51
- استمرار هدایت 51
- پیش فرض ها 51
- لزوم امتثال تکالیف 56
- انسان، زندگی اجتماعی و حکومت 57
- انسان، ویژگی ها و کج رفتاری های او 60
- اشاره 65
- اشاره 66
- تحلیل و بررسی 70
- تکمله 71
- ولایت خدا 74
- اشاره 77
- یک. نارسایی استدلال به سیره عقلائیه 78
- اشاره 78
- دو. تعدد امام 81
- سه. کفایت خبر از پیامبر (و بحث فترت) 81
- چهار. نصب الهی امام 84
- پنج. بدل داشتن امامت (عدم انحصار لطف در امام) 86
- اشاره 89
- هفت. قاعده لطف و غیبت امام 92
- امامت 250 ساله 99
- سخن پایانی 101
- اشاره 105
- اشاره 111
- چهارم. چالش های چشم گیر 113
- اشاره 116
- اشاره 117
- برهان عرفانی بر ضرورت انسان کامل 118
- تنوع استدلال بر ضرورت وجود انسان کامل 118
- دلیل دیگر بر لزوم انسان کامل 119
- تطبیق انسان کامل بر امام 121
- اشاره 123
- اشاره 124
- بیان اول: امام، تحقق بخش هدف خلقت 125
- بیان دوم: امام، واسطه پیدایش خلقت 126
- بیان سوم: امام، امان مردم 127
- اشاره 131
- اشاره 132
- آیه اول: همراهی با صادقین 132
- اشاره 132
- اشاره 132
- الف. آیات امامت 132
- دیدگاه مفسرین پیرامون آیه 134
- اشکالات 138
- اشاره 141
- اشاره 142
- دیدگاه مفسرین 143
- 1. حاکمان و سلاطین 144
- اشاره 144
- مصداق اولوا الامر 144
- 3. فرماندهان جنگی 146
- 4. اقامه کنندگان شعائر دینی 147
- 5. اصحاب پیامبر 147
- 7. اجماع امت (اهل حلّ و عقد) 147
- 6. دو خلیفه اول و دوم (ابوبکر و عمر) 147
- 8 . ائمه اهل بیت 148
- بیان چند روایت 149
- سؤالات و شبهات 151
- اشاره 157
- اشاره 158
- مصداق هادی 162
- اشاره 165
- اشاره 166
- بررسی و تبیین 168
- جایگاه امام 171
- امامِ نور، منصوبِ خدا 172
- اشاره 175
- 1. حدیث معرفت 176
- اشاره 176
- اشاره 176
- الف) علم و معرفت 177
- ج) امام حیّ و حاضر 178
- ب) عمومیت ازمانی و افرادی 178
- د) مرگ جاهلیت 178
- ه) حقیقت معرفت 179
- و) حدّ معرفت 180
- اشاره 183
- اشاره 184
- بحث اول: معنای ثقلین 187
- بحث سوم: کیستی اهل بیت 188
- بحث دوم: صحت و تواتر 188
- بحث چهارم: سنتی و عترتی 191
- بحث پنجم: نکات حدیث 192
- ج) عصمت قرآن و عترت 192
- الف) بقای قرآن و عترت 192
- ب) جامعیت در علم و معرفت 192
- د) هدایت مطلق در کتاب و عترت 193
- ه) لزوم تمسک به قرآن و عترت 193
- اشاره 195
- 4. حدیث سفینه 201
- 5. احادیث اضطرار به حجت 202
- اشاره 207
- الف. عصمت 209
- اشاره 209
- مفهوم شناسی 209
- دیدگاه شیعه 210
- منشأ عصمت 212
- مراتب عصمت 215
- انکار عصمت 216
- اشاره 218
- اشاره 219
- 1. برهان امتناع تسلسل 219
- بررسی اشکالات 220
- اشاره 227
- 4. اعتماد مردم 230
- 3. حجیّت کلام امام 230
- 1. آیه عهد 231
- 5. نقض غرض 231
- عصمت امام از منظر قرآن و روایات 231
- اشاره 236
- 3. همراهی با صادقین 240
- 5. حدیث ثقلین 241
- 6. مقام حجیت 242
- 7. مقام امامت 242
- اشاره 245
- راه تحقّق عصمت 246
- راز عصمت 247
- عصمت و اختیار 248
- اشاره 251
- اشاره 252
- محورهای اصلی علم امام 252
- علم امام از منظر قرآن 253
- دیدگاه زیدیه 254
- ضرورت علم امام و محدوده آن 254
- اشاره 254
- دیدگاه اسماعیلیه 255
- دیدگاه اهل سنت 255
- دیدگاه شیعه امامیه 256
- نوع و کیفیت علم امام 259
- اشاره 262
- اشاره 263
- گستره علوم اهل بیت 263
- منابع علوم امامان اهل بیت 267
- ازدیاد علم امام و ارادی بودن آن 270
- اشاره 272
- اشاره 273
- شیعه امامیه و افضلیت مطلق 273
- امامت مفضول قبیح است 274
- بررسی اشکالات 275
- قرآن و افضلیت امام 278
- اشاره 280
- ضرورت وجود مرجع دینی و علمی 282
- اشاره 282
- اهل سنت و نیازمندی به مرجعیت دینی 283
- دلایل قرآنی مرجعیت اهل بیت 284
- اشاره 294
- حدیث سفینه 295
- اشاره 295
- حدیث ثقلین 295
- حدیث امان 296
- ب. رهبری سیاسی جامعه 298
- اشاره 298
- 3. تکالیف اجتماعی 299
- اشاره 299
- 1. حفظ نظام اجتماعی مسلمانان 299
- دیدگاه امامیه 299
- 2. برقراری عدالت اجتماعی 299
- 4. اجرای حدود الهی 300
- دیدگاه اهل سنت 300
- اشاره 303
- اشاره 304
- انواع ولایت 305
- مراتب ولایت تکوینی 307
- اشاره 311
- الف) ولایت شرعی (در تشریع) 312
- اشاره 312
- ب) ولایت تشریعی 313
- ج) ولایت تکوینی 316
- تکیه گاه تصرف تکوینی 318
- اشاره 321
- انواع خلافت 322
- اشاره 322
- محدوده خلافت 323
- تذکّر 326
- سرّ خلافت 328
- شرایط خلیفه 329
- تعیین خلیفه 329
- استمرار خلافت 331
- اشاره 333
- دیدگاه امامیه (نص و انتصاب) 335
- دیدگاه اسماعیلیه 336
- دیدگاه زیدیه (نص و دعوت) 337
- 1. صفات امام 339
- استدلال شیعه امامیه بر لزوم نص در تعیین امام 339
- اشاره 339
- 2. سیره پیامبر 340
- 3. عدم مشروعیت روش انتخاب 342
- 4. امامت، خلافت از پیامبری 343
- 5. امامت، عهد الهی 343
- اشاره 346
- اشاره 347
- یک. شواهد تاریخی 348
- الف) عدم وجود نص 348
- اشاره 348
- سه. امامت و سایر فرایض 350
- اشاره 352
- اشاره 353
- یکم. وجود نصوص متعدد 353
- حدیث اول. حدیث منزلت 353
- اشاره 353
- حدیث دوم. حدیث دار 355
- حدیث چهارم. حدیث غدیر 356
- حدیث سوم. حدیث هدایت 356
- دوم. احتجاج به نصوص 361
- سوم. عدم امکان قیام علیه ابوبکر 363
- پنجم. قرائن و شواهد 364
- چهارم. امامت و سایر فرایض 364
- ب) رفتار صحابه 366
- ج) تعارض نصوص امامت 367
- الف) کتاب ها 376
- ب) مجلات 391
شیعه معتقد است با توجه به آیات نورانی قرآن و فرمایشات نبی اکرم و با نگاه دقیق به تاریخ، تنها تعداد معدودی از مسلمین که در سقیفه بنی ساعده جمع شده بودند در رابطه با جانشین رسول خدا به گفتگو نشستند و اکثریت مسلمین در ابتدا از این جریان و واقعه به دور بودند. شاید بتوان گفت که مردم در ابتدا خلیفه پیامبر را میشناختند و لذا به دنبال یافتن حاکم مسلمین برنیامدند. ولی پس از واقعه سقیفه و با توجه به ادعای عدهای که از معروفین صحابه بودند عده زیادی دچار تردید شدند و با توجه به اینکه حقیقت امامت و نیابت از پیامبر را به درستی درک نکرده بودند بیعت با خلیفه انتخابی را پذیرفتند.
ضرورت طرح بحث امامت
ممکن است کسی به طرح این مباحث اعتراض کند و بگوید: مسأله جانشینی پیامبر بحثی متعلق به تاریخ گذشته است که تمام شده است، زیرا اینکه جانشین واقعی پیامبر امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام بود یا ابوبکر، دیگر در حیات امروز مردم نقشی ندارد. چه خوب بود که شیعه نیز از مذهب جمهور مسلمین (مذاهب اربعه) پیروی میکرد و با این کار سبب وحدت و دوستی میان مسلمین میشد نه اینکه با طرح این گونه مباحث اختلافات فرقهای را تشدید کند.
در پاسخ به این اعتراض باید گفت:
یکم: بحث امامت یک بحث صرفاً تاریخی نیست، بلکه مسئله اعتقادی است و یک مسلمان همان گونه که باید مباحث خداشناسی، نبوت و معاد را بررسی و تحقیق نماید لازم است به مبحث امامت نیز بپردازد تا در جهالت و گمراهی زندگی خویش را به پایان نرساند. از نبی گرامی اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم روایت معروفی از عامه و خاصه نقل شده که «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه؛ هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است».(1)
دوم: امامت و خلافت جانشینان پس از پیامبر اسلام در دین (عقاید و احکام) مسلمین در هر زمان و مکان، نقش آفرین است. اعتقاد به پذیرش امامت امیرالمؤمنین علی و ائمه
1- برای آشنایی با منابع حدیث به صورت کامل ر.ک: زهادت، عبدالمجید، حدیث معرفت.