مبانی نظری نبوت و امامت صفحه 81

1- به صحیح مسلم، ج 3، ص 1478 و مسند احمد حنبل، ج 2، ص 83 و اصول کافی، ج 1، ص 135 رجوع شود.

2- سوره ی نساء، آیه ی 165.

3- تمام احادیث فوق از مدارک اهل سنت مثل مسند احمد حنبل، ج 4 ، ص 96، و یا صحیح مسلم، ج 3 ، ص 1478 آورده شده است.

دو برداشت از امامت

الف- امامت در اهل تسنن: در اهل تسنن امامت با خلافت مترادف بوده و از نظر آن ها امام باید عالم و عادل باشد و با بیعت مردم در رأس امور قرارگیرد و کارش زمامداری امور اجتماعی و سیاسی در جامعه ی اسلامی است.

ب- امامت در تشیع: در تشیع امام، باید عالم و عادل و معصوم باشد و خدا باید او را منصوب نماید یعنی به جَعل الهی منصوب می شود، چنانچه خود خداوند می فرماید: «وَ جَعَلْناهُمْ اَئِمهً یَهْدُون بِاَمْرِنا» ما آن ها را امام قرار دادیم که به امر ما هدایت کنند و پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم آن امامی را که خدا جعل کرده معرفی می نماید و کار امام استمرار مسئولیت های نبوت و امتداد امامتِ ابراهیمی است، و از نظر شیعه خلافت یکی از شئون امامت است.

شرایط امامت

1- علم امام: وقتی کسی خواست هدایت کلی جامعه ای را به عهده بگیرد باید علمی تضمین شده داشته باشد که خطا در آن راه نیابد، و لذا آن علم، نه علم تجربی است و نه علم قیاسی و فکری. قرآن در مورد خصوصیت کسی که باید انسان ها را هدایت کند می فرماید: «اَفَمَنْ یَهْدی اِلی الْحَقِّ اَحَقُّ اَنْ یُتَّبَعَ اَمَّنْ لا یَهِدّی اِلاّ اَنْ یُهْدی...»(1) آیا آن کس که به سوی حق هدایت می کند، شایسته ی پیروی است یا آن کسی که نمی تواند