امامت پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه٫ معتزله و اشاعره صفحه 110

ب. روایات

اشاره

روایاتی که در این زمینه آمده است، به چند دسته عمده، قابل تقسیم است: دسته ای از این روایات، در مقام توصیف و تمجید مقام منیع امامت و ولایت است؛ مانند: «بنی الإسلام علی خمس؛ علی الصلای والصوم والزکات والحجّ والولایی ولم یناد بشی ء کما نودی بالولایی».(1)

دسته دیگر، مخالفان و منکران امامت را معرفی می کند که این دسته، خود به دو بخش تقسیم می شود: در بخشی از این روایات، از مخالفان و منکران امامت، به عنوان کافر و در بخش دیگر، به عنوان مرتد، یاد شده است که در ذیل، از هر کدام، نمونه هایی را یادآور می شویم:

یک. روایاتی که بیانگر کفر مخالفان است

الف. «من مات ولم یعرف إمام زمانه مات میتی جاهلیّی».(2) این حدیث، از رسول اکرم صلی الله علیه و آله با تعابیر مختلف نقل شده است.

ب. «من أصبح من هذه الأمّی لا إمام له، أصبح ضالاً تائها وإن مات علی هذه الحالی مات میتی کفر ونفاق».(3)

ج. از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «من عرفنا کان مؤمنا ومن أنکرنا کان کافرا».(4)

د. رسول اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به یکی از اصحاب می فرماید: «یا حذیفی! إنّ حجی اللّه بعدی علیک علی بن أبی طالب. الکفر به کفر باللّه والشرک به شرک باللّه والشک فیه شک فی اللّه والإلحاد فیه إلحاد فی اللّه... ».(5)

1- . کلینی، اصول کافی، ج2، ص18.
2- . نورالدین هیثمی، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج5، ص218؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج23، ص77؛ علامه امینی، الغدیر، ج10، ص360.
3- . کلینی، اصول کافی، ج2، ص260.
4- . شیخ انصاری، کتاب الطهاری، ج2، ص352.
5- . همان.