امامت پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه٫ معتزله و اشاعره صفحه 176

کرده است و به آنان هشدار داده که در صورت اراده نمودن دنیا، نصیبی از آخرت نخواهند داشت. عدم دلبستگی به دنیا و دلبستگی به آخرت و نعیم آن، اصطلاحا زهد است. از علی بن الحسین علیهما السلام منقول است(1) که همه زهد در یک آیه است: ﴿لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَی مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُور﴾(2)

دلبسته بودن به دنیا از جانب امام جامعه مسلمانان، باعث بروز مفاسد زیادی خواهد شد؛ زیرا این کار، موجبات دلبستگی مردم را به دنیا فراهم خواهد کرد و کل جامعه اسلامی به سراشیبی سقوط، رهنمون می شود. لذا امام جامعه باید نه تنها زاهد، بلکه ازهد باشد تا اهداف مقدس اسلام، در جامعه اسلامی پیاده شود.

شخص ازهد، اکمل و افضل از زاهد است و به همین خاطر، باید مقدم گردد، و الاّ تقدیم مفضول بر فاضل لازم می آید که عقلاً قبیح است.

6. شجاعت

دفاع از کیان اسلام و حفظ حدود و ثغور آن، فداکاری و از خودگذشتگی می خواهد. لذا در شرع انور، امر به جهاد شده است و قرآن، مجاهدان در راه حق را بر آنان که از زیر بار جهاد، شانه خالی می کنند، برتری داده است: ﴿وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَی الْقَاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً﴾(3)

جهاد و فداکاری، در سایه شجاعت و قوت قلب، حاصل می گردد و اگر امام جامعه، خود ترسو باشد، مسلما امت هم ترسو خواهند شد و راه برای نفوذ عوامل بیگانه، باز می شود و از این رهگذر، آفات مختلفی دامنگیر جامعه اسلامی خواهد شد.

بنابراین، شجاع بودن والی، امری بدیهی است که احتیاج به استدلال ندارد، اما

1- . علامه مجلسی، بحارالانوار، ج70، ص311.
2- . «هرگز بر آنچه از دست شما رود، دلتنگ نشوید و به آنچه به شما رسد، دلشاد نگردید و خداوند هر متکبر فخرکننده را دوست نمی دارد.» حدید/ 23
3- . نساء/ 95.