امامت پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه٫ معتزله و اشاعره صفحه 209

الف. سلب ولایت و نصرت به لفظ ﴿مِّن وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ﴾ و ﴿وَلِیّاً وَلَا نَصِیراً﴾ در چهارده مورد.(1)

ب. نفی ولایت و شفاعت به لفظ ﴿مِِن وَلِیٌّ وَلاَ شَفِیعٌ﴾ در سه مورد.(2)

ج. نفی ولایت از غیر او، بعلاوه نفی شریک از خداوند در سه مورد: ﴿مَا لَک مِنَ اللّهِ مِن وَلِیٍّ وَلاَ وَاقٍ﴾،(3) ﴿مَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِیٍّ وَلَا یُشْرِک فِی حُکْمِهِ أَحَداً﴾،(4) ﴿وَلَم یَکُن لَّهُ شَرِیک فِی الْمُلْک وَلَمْ یَکُن لَّهُ وَلِیٌّ مِّنَ الذُّلَّ﴾.(5)

2. در هفت مورد، پذیرش ولایت غیر خداوند، زیان آفرین و خسران آور دانسته شده است:

الف. ﴿أَغَیْرَ اللّهِ أَتَّخِذُ وَلِیّاً فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ﴾(6)

ب. ﴿وَمَن یُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُ وَلِیّاً مُّرْشِداً﴾(7)

ج. ﴿وَمَن یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن وَلِیٍّ مِّن بَعْدِهِ﴾(8)

د. ﴿یَا أَبَتِ إِنِّی أَخَافُ أَن یَمَسَّک عَذَابٌ مِّنَ الرَّحْمَن فَتَکُونَ لِلشَّیْطَانِ وَلِیّاً﴾(9)

ه . ﴿وَمَن یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیّاً مِّن دُونِ اللّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَاناً مُّبِیناً﴾(10)

و. ﴿فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِیُّهُمُ الْیَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ﴾(11)

ز. ﴿فَإِذَا الَّذِی بَیْنَک وَبَیْنَهُ عَدَاوَی کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ﴾(12)

1- . «من ولی و لا نصیر»: بقره/ 107، 120؛ توبه/ 74 و 116؛ عنکبوت/ 22؛ شوری/ 8 و 31. «ولیّا و لا نصیرا»: نساء/ 89، 123 و 173؛ احزاب/ 17 و 65؛ فتح/ 22.
2- . انعام/ 51 و 70؛ سجده/ 4.
3- . رعد/ 37.
4- . کهف/ 26.
5- . اسراء/ 111.
6- . انعام/ 14.
7- . کهف/ 17.
8- . شوری/ 44.
9- . مریم/ 45.
10- . نساء/ 119.
11- . نحل/ 63.
12- . فصلت/ 34.