- تشکر و سپاس 1
- تقدیم 1
- اشاره 6
- اشاره 7
- الف - عصمت در لغت 10
- واژه شناسی 10
- اصطلاح کلامی 14
- ب - عصمت در اصطلاح 14
- اشاره 21
- جمع بندی کلی 21
- 1. مخلَص 22
- 2. تنزیه 24
- 3. توفیق 25
- 1. عِصیان 27
- 2. ذنب 27
- 4. خطا 28
- 3.قبیح 28
- برخی از آثار اهل سنّت درباره عصمت (از قرن اول تا سیزدهم) 34
- اشاره 41
- اشاره 42
- عصمت در یهودیت 43
- عصمت در مسیحیت 46
- عصمت در دین اسلام 47
- عصمت در آیات و روایات 48
- عصمت در بین مسلمانان صدر اسلام 52
- صلح حدیبیه 52
- نکته ها 53
- ذوالشهادتین 54
- خطبه خلیفه اول 56
- آیا شیعه مبتکر اندیشه عصمت است؟ 57
- نکته ها 57
- حقیقت عصمت 59
- فرق عصمت با عدالت 65
- منشأ عصمت 66
- اشاره 66
- اشاره 67
- نقد و بررسی 67
- الف - نیافریدن گناه 67
- نقد و بررسی 69
- اشاره 69
- ب - آفرینش طاعت 69
- اشاره 70
- ج - علم معصوم به عواقب گناه 70
- نقد و بررسی 72
- اشاره 75
- د - شناخت جمال و عظمت خدا 75
- نقد و بررسی 76
- نقد و بررسی 77
- و - اراده و انتخاب 77
- اشاره 77
- اشاره 77
- ﻫ - تقویت قوه عاقله 77
- نقد و بررسی 78
- ز - تسدید روح القدس 78
- ح - نظریه مختار 88
- عصمت موهوبی است یا اکتسابی؟ 90
- امکان عصمت 95
- عصمت و اختیار 102
- الف - عصمت از منظر معصومان (اقسام معصوم) 110
- اشاره 110
- 1. فرشتگان 110
- اشاره 110
- اشاره 111
- الف - قول به نداشتن عصمت 111
- ج - قول به تفصیل 112
- ب - قول به توقف 112
- د - قول به عصمت مطلق 113
- عصمت در سنت 115
- شبهه مخالفان 117
- شبهه نخست 117
- شبهه دوّم 119
- ادله عصمت انبیا 130
- 1. دلیل لطف 130
- اشاره 130
- اشاره 130
- 3. امر به اطاعت مطلق از انبیا 132
- 6. لزوم تسلسل 138
- 8. تزکیه و تربیت مردم 141
- 9. ریاست نبی بر امت 142
- 3. امامان 143
- اشاره 143
- اشاره 148
- ادله موافقین 148
- لغات آیه: 153
- اشاره 153
- 2. آیات قرآن 153
- تقریب دلالت آیه بر عصمت امام: 156
- اشاره 158
- 1. مؤمنان: 160
- صادقین چه کسانی هستند؟ 160
- 2. معصومین: 161
- اشاره 163
- استدلال فخر رازی بر آیه صادقین: 166
- اشاره 167
- دلایل فخر رازی: 167
- پاسخ: 168
- اشاره 169
- 1. علمای اهل کتاب 171
- 3. خداوند متعال 173
- 4. حضرت امام علی بن ابی طالب علیه السّلام 174
- شأن نزول: 177
- اشاره 177
- دلالت آیه بر عصمت امامان علیهم السّلام 179
- اشاره 180
- اولی الامر چه کسانی هستند؟ 181
- اشاره 181
- اشاره 182
- اشاره 183
- جواب حَلّی: 183
- جواب نقضی: 183
- دلایل: 185
- اشاره 185
- پاسخ: 187
- اشاره 191
- مقدمه: 192
- معنی رجس: 194
- مراد از اهل بیت: 196
- راویان: 200
- دلالت آیه تطهیر بر عصمت سایر أئمه علیهم السّلام 204
- اشاره 209
- چند اشکال: 209
- جواب: 209
- دلالت آیه بر عصمت امام از سهو و اشتباه: 211
- اشاره 216
- چند نکته: 216
- عصمت در آیه مبارکه 218
- 3. روایات نبوی صلی الله علیه وآله 221
- 4. حضرت زهراعلیهاالسّلام 233
- اشاره 233
- ادلّه عصمت حضرت زهرا علیهاالسّلام 234
- 5. انسان های دیگر 239
- اشاره 239
- الف - تفاوت عصمت معصومان و انسان های دیگر 241
- اشاره 250
- 1. عصمت در دریافت و ابلاغ وحی 250
- اشاره 251
- اشاره 254
- ادله نقلی 254
- تردید در تلقی وحی 259
- اشاره 261
- الف - عصمت از گناه 262
- 1. دیدگاه معتزله 262
- اشاره 262
- 2. دیدگاه اشاعره 264
- 3. دیدگاه امامیه 266
- اشاره 267
- ب - عصمت از سهو 267
- ادله عقلی 271
- 3. عصمت در اعتقادات 276
- اشاره 297
- پاسخ شبهه یکم: 298
- ادله عصمت حضرت زهراعلیهاالسّلام 306
- دلایل شیعه بر عصمت انبیا و ائمه علیهم السّلام 307
- دلایل عقلی و نقلی عصمت انبیا در دریافت و ابلاغ وحی 308
- اشاره 314
- اشاره 315
- نکته1: 315
- نکته 2: 316
- نکته 3: 316
- الف - در دریافت و ابلاغ وحی 321
- 1. آیه 41 آل عمران 321
- آیاتی که در عصمت پیامبران نیاز به توضیح دارد 321
- اشاره 326
- نقد و بررسی 331
- اشاره 338
- نقد و بررسی 339
- اشاره 341
- نقد و بررسی 342
- اشاره 344
- 5. آیه 68 انعام 344
- نقد و بررسی 345
- 7. آیه 49 مائده 347
- ب - در مقام عمل از گناه و اشتباه 349
- 1. آیات 115 و 121 طه 349
- اشاره 349
- نقد و بررسی 350
- اشاره 357
- اشاره 361
- پاسخ: 361
- پاسخ: 362
- 4. آیات 88 و 89 صافات 362
- اشاره 362
- 5. آیه 82 شعراء 364
- 6. آیه 76 انعام 365
- اشاره 371
- 9. آیه 70 یوسف 371
- 10. آیات 21-24 ص 375
- اشاره 375
- اشاره 385
- 11. آیات 34 و 35 ص 385
- لغات آیه: 385
- چند پرسش: 386
- بیان شبهه: 386
- 12. آیه41 ص 392
- اشاره 392
- سؤال: 393
- 13. آیه 87 انبیاء 399
- سرگذشت کوتاهی از حضرت یونس علیه السّلام 399
- اشاره 399
- بیان شبهه: 400
- اشاره 408
- 14. آیات 1و2 سوره فتح 408
- نکته ها 410
- 15. آیه 43 توبه 411
- 17. آیات5 10 و 106 نساء 415
- اشاره 415
- طرح شبهه: 415
- پاسخ: 416
- 19. آ یه 120 و 145 بقره 422
- 20. آیات 23 و 24 کهف 423
- 1. آیه 143 اعراف 424
- ج - در اعتقادات 424
- 2. آیه 87 انبیاء 428
- 3. آیه 7 الضحی 431
- اشاره 431
- الف - نبود هدایت 434
- ج - گمنام 435
- ﻫ- - متحیر 437
- 4. آیه 52 شوری 438
- اشاره 442
- 5. آیه 5 مدثر 442
- روایات سهو النبی صلی الله علیه وآله 445
- شیخ صدوق (وفات: 381 ﻫ.ق) 447
- اشاره 447
- آراء علما درباره سهو النبی 447
- شیخ مفید (وفات: 413ﻫ.ق) 448
- علاّمه حلّی (وفات: 726- 648 ﻫ.ق) 450
- خواجه نصیر طوسی (وفات: 672ﻫ.ق) 450
- شهید اول (وفات: 786ﻫ.ق) 452
- علامه مجلسی (وفات: 1070ﻫ.ق) 453
- عضد الدین الایجی (وفات: 756ﻫ) 455
- ابن حزم 456
- خلاصه و نتیجه 456
- کتب 459
- نرم افزار 496
- سایت 497
فَلاَ تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکْرَی مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ}
«هر گاه کسانی را دیدی که آیات ما را استهزا می کنند، از آنها روی بگردان تا به سخن دیگری بپردازند! و اگر شیطان از یاد تو ببرد، هرگز پس از یاد آمدن با این جمعیّت ستمگر منشین!»
بعضی از مفسرین آورده اند که از این آیه استفاده می شود که شیطان می تواند پیامبر خدا را گرفتار فراموشی نماید. در صورتی که این معنا با مقام نبوت و معصوم بودن آن بزرگوار سازگار نیست.(1)
نقد و بررسی
از کلمه «إِذا» که حرف شرط است، استفاده می شود که تمسخر کفار از آیات خدا قطعی بوده است؛ ولی از کلمه «إِمَّا» که شرطیه و در اصل «ان ما» بوده، فراموش نمودن پیامبر خدا قطعی و مسلم نیست.(2) علاوه بر این قرآن بارها پیامبرصلی الله علیه وآله را در ظاهر مورد خطاب قرار داده، ولی مقصود او مردم و امّت پیامبر هستند و در آیه مورد بحث، منظور این است که مبادا مردم در محافل و مجالس ستمگران و تبهکاران حاضر شوند و آیات قرآن را به باد استهزا و سخریّه بگیرند.
1- ر.ک: طبری، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 147.
2- ر.ک: تفسیر آسان، ج 4، ص 393.