رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم اللَّه اکبر گفتند و هم زمان هفت بار به طواف خانه کعبه مشغول شدند و دور خانه خدا چرخیده و این عمل را همانند رسول بزرگوار اسلام انجام دادند.
صحنه با شکوه و فراموش نشدنی بود. جمعیّت، پیامبر را همچون نگین انگشتری در میان گرفته بودند. پیامبر در حال تکبیر گفتن، قطرات اشک از چشمانش همانند مرواریدی شفاف روی گونه مبارکش می غلطید.
پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم پس از طواف، برای ادای نماز طواف پشت مقام ابراهیم قرار گرفت و دو رکعت نماز خواند. وقتی از نماز فارغ گردید، شروع نمود به سعی میان صفا و مروه. آن گاه رو به جمعیّت کرد و فرمود: کسانی که همراه خود قربانی نیاورده اند باید از احرام خارج شوند و با انجام «تقصیر»(1) دیگر تمام محرمات احرام برای آنان حلال باقی بمانند تا زمانی که به منا رسیدند، قربانی خود را سر ببرند.(2)
در فاصله بین انجام مراسم عمره و حج، پیامبر راضی نبود که در خانه کسی بماند؛ از این رو، دستور داد تا خیمه ای در بیرون از مکّه برپا کردند و در آنجا رحل اقامت گزید.(3)
حرکت به سوی شناخت
روز هشتم ذی حجه فرار رسید، زائران خانه خدا همان روز از مکّه به
1- 5. تقصیر: یعنی چیدن مو یا گرفتن ناخن.
2- 6. همان مدرک.
3- 7. طبقات کبری، ج 2، ص 174 و ارشاد الساری فی شرح صحیح البخاری، ج 6، ص 429.