- اَلاِْهْداءِ 1
- متن تأييديه حضرت آيت اللّه خزعلي مفسّر و حافظ كل قرآن كريم 2
- مقدمه 3
- حديث ولايت 4
- تثبيت ولايت علوي 8
- اطاعت از ولايت 10
- ولايت ستون دين و دنيا 12
- اهداف ولايت 14
- نفـــــاق بــــزرگتـــريـــن فتنــه 15
- پايهگذار ولايت 15
- ولايت ستون دين 19
- تـرسيم نظام احسن 23
- ولايت امام 25
- تجلّي اسم اعظم 27
- ترسيم ولايت علوي 29
- پـرورش و تعليـم ولايت 32
- سفارش و تأكيد پيامبر به ولايت علي عليه‌السلام 33
- علـي عليه‌السلام مولدِ خانهزاد 33
- وصـايت اميـرالمــؤمنيـن عليه‌السلام 34
- مناقباميرالمؤمنين عليه‌السلام از لسان مباركش 35
- تـرسيـم ولايت از ناحيه حضـرت حـقّ عــزّ اسمـه 47
- ترسيمنبوّتازلسان ولايت 49
- ترسيم خصوصيات مردم زمان قبل از پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله 51
- تبيين احكام اسلام 52
- مــواعــظ قرآني 55
- امثلــه قرآني 55
- فضيـلــــت ولايــــــــت 59
- داستــــاني در فضـــــل علــــي عليه‌السلام 60
- داستــــاني ديگـــــر در فضـل علـي عليه‌السلام 65
- داستان سوم از علم علي عليه‌السلام 66
- ولايت از ديدگاه امام رضا عليه‌السلام 67
- فضايل امامت 68
- ترسيم اميرالمؤمنين عليه‌السلام از زبان پيغمبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله 74
- تـوصيـف امـامـت امـام 78
- داستـاني ديگـر از علــم اميــر المــؤمنيــن عليه‌السلام 82
- ويژگيهاي اصحاب كهف 94
- داستــان حـذيفـةبن يمـــان 98
- تعيين مصـداق امامت و ولايت 106
ترسيم خصوصيات مردم زمان قبل از پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله
و مردم در آن روزگار (زمان قبل از بعثت پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله ) داراي مذهب‌هاي متفرّق و متشتّت و بدعت‌هاي زياد و رويّه‌ها و روش‌هاي گوناگون بودند. گروهي خداوند متعال را به خلقش تشبيه مي‌كردند، و خداوند را به صورت مجسمه و اعضاء و جوارح قلمداد مي‌كردند، مردم جاهلي آن زمان، بت‌پرستاني بودند از عرب، كه اجرامي از چوب و خرما و غيره انتخاب مي‌كردند و اسم‌هايي از (اللّه
1- همان مدرك، ص 230 .
(140) ولايت
اتّخاذ مي‌كردند و بر بت‌هاي خود مي‌نهادند مثل (لات) كه از اللّه گرفته بودند و (عزّي) كه از عزيز گرفته شده بود و (منات) كه از (منّان) استفاده كرده بودند. اميرالمؤمنين علي عليه‌السلام در ادامه مي‌فرمايد: آن حضرت (رسول اللّه صلي‌الله‌عليه‌و‌آله ) آن مردم را از گمراهي رهايي داد و به اعتبار شخصيّت آن بزرگوار، آنان را از ناداني نجات داد. (يعني " حضرت رسول صلي‌الله‌عليه‌و‌آله " مردم را هدايت فرمود و ايشان را به معارف الهي آشنا نمود و سود و زيان آن‌ها را بيان فرموده است) و حق تعالي به آن بزرگوار منتهي درجه قرب و نزديكي و رحمت خود را عطا فرمود، و مقام و مرتبه و منزلتي كه براي احدي متصوّر نيست را براي او پسنديد، و ميلش را از دنيا به جانب خود متوجّه گردانيد و از مصيبت و بلا رهايش كرده و قبض روحش فرمود، كه درود خداوند تعالي بر او و خاندانش باد، و در ميان شما گذاشت ؛ آن چيزي را كه پيامبران سَلَف و گذشته در ميان امّت خويش گذاشتند. زيرا پيامبران، آنان را بدون راه روشن و نشانه صريح، سر خود وانگذاشتند ؛ يعني پيامبر براي هدايت و راهنمايي امّت خود تا روز قيامت، سيره و سنّت و روشي به نام اجراي قوانين و مقرّرات اسلامي، به عنوان كتاب (قرآن) و مفسّرين حقيقي آن، پيش از رحلت خود به امانت در بين امّت گذارد. تا بدين‌وسيله، امّت از طريق اجراي دستورات قرآني و سيره و روش حقيقي پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله كه از آن بزرگوار به يادگار مــانــده اســت، بهــره‌منــد گــردنــد و بــا بهــره‌منــدي هــدايت شــوند. (1)
ولايت (141)
اميرالمؤمنين علي عليه‌السلام در ادامه مي‌فرمايد: آن حضرت (رسول اكرم صلي‌الله‌عليه‌و‌آله ) كتاب پروردگار شما را در دسترس شما گذارد، و حلال و حرام و واجبات و مستحبّات و ناسخ و منسوخ و رخصت‌ها و عزيمت‌ها و خاصّ و عامّ و عبرت‌ها و مثل‌ها و مطلق و مقيّد و محكم و متشابه آن را بيان كرد، مجمل‌هايش را تفسير و مشكــل‌هــايش را آشكــار نمـــوده اســت.
1- نهج البلاغه، فيض الاسلام، خطبه اول، ص 37 .
(142) ولايت
«ثُمَّ اخْتارَ سُبْحانَهُ لِمُحَمَّدٍ صلي‌الله‌عليه‌و‌آله لِقاءَهُ، وَ رَضِيَ لَهُ ما عِنْدَهُ وَ اَكْرَمَهُ عَن دارَ الدُّنْيا، وَ رَغِبَ بِهِ عَن مُقارَنَةِ الْبَلْوي، فَقَبَضَهُ اِلَيْهِ كَريما صلي‌الله‌عليه‌و‌آله وَ خَلَّفَ فيكُم ما خَلَّفَتِ الاَْنْبِياءُ في اُمَمِها، اِذْ لَم يَتْرِكُوهُم هَمَلاً: بِغَيْرِ طَريقٍ واضِحٍ، وَ لا عَلَمٍ قائِمٍ، كِتابَ رَبِّكُم: مُبَيِّنا حَلالَهُ وَ حَرامَهُ وَ فَرائِضَهُ وَ فَضائِلَهُ، وَ ناسِخهُ وَ مَنْسُوخَهُ، وَ رُخَصَهُ وَ عَزائِمَهُ وَ خاصَّهُ وَ عامَّهُ، وَ عِبَرَهُ وَ اَمْثالَهُ، وَ مُرسَلَهُ وَ مَحْدُودَهُ، وَ مُحْكَمَهُ وَ مُتَشابِهَهُ، مُفَسِّرا جُمَلَهُ، وَ مُبَيِّنا غَوامِضَهُ». تمام فرازهاي ترسيم شده خطبه در بالا، حكايت از تبيين برنامه‌هاي تدوين شده حضرت رسول اكرم صلي‌الله‌عليه‌و‌آله است، كه توسط حضرت مولاي متّقيان اميرالمؤمنين علي عليه‌السلام به صورت يك سند گويا و زنده و به عنوان يك برنامه مدوّن سياسي، اجتماعي و فرهنگي و تربيتي و اقتصادي و فردي و خانوادگي براي رشد و پويايي انسان‌ها و مسلمان‌ها تدوين شــده است كــه بــه شــرح ذيــل مي‌باشد :