ولایت از دیدگاه قرآن و حدیث جلد 2) صفحه 14

الف: در افراد با ايمان كه از طريق هدايت قلبي به خدا رسيده‌اند عقيده دارند كه تمامي اطاعت‌ها بايد به اطاعت ذات مقدّس پروردگار منتهي شود تا هرگونه شائبه شرك و بت‌پرستي منتفي گردد و خلوص و پاكي و طهارت به ذات هستي بخش ختم گردد، زيرا هرگونه هدايت و رهبــري از ذات مقدّس او سرچشمه گرفته و هرگونه حاكميت و مالكيت از آن اوست و جهان بر مبناي فرمان او ايجاد و در حركت است و بديهي است كه حاكم و مالك تكويني و تشريعي جهان هستي اوست. بنابراين تشويق و ترغيب مردم به اطاعت حضرت حقّ عزّ اسمه كه همان توحيد و وحدانيت است يعني با روي آوردن مردم به صورت حقيقي به سمت يگانگي و توحيد، موجب قطع ريشه‌هاي اختلاف در جامعه و دوري از منازعات و مشاجرات را پديد مي‌آورد و دوري از نفاق و تسليم شدن در برابر فرامين حضرت حقّ و رسول مكرّم اسلام را فراهم آورده و زمينه تبعيّت از ولايت به وجود مي‌آيد و تمام اين‌ها از آثار پربركت پرستش حقيقي حق تعالي مي‌باشد.

زيرا آيه مباركه «اطيعوا اللّه» مقدمه‌اي است كه اساس شرايع و احكام آسماني بايد توسط پيامبر و صاحبان امر عليهم‌السلام بر مردم عرضه شود و اين مردم هستند كــه اوّل بــايـد اطاعت خداوند را در نظر آورده و بعد به اطاعت رسول و اولي‌الامر گردن نهنـد.

تشـريع دعوت ولايي

حضرت حقّ عزّ شأنه براي تبيين و تشريع احكامش موارد متعددي از آيات را بيان فرموده است كه چگونه براي مردم توسط پيامبرش عرضه شود از جمله آن آيــات عبـارتنـــد از:

1 ـ «وَ اَنْــزَلْنــا اِلَيْــكَ الــذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ اِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّــرُونَ»(27) و مــا ايــن ذكــر (قــرآن) را بــر تــو نــازل كــرديم، تا آنچـــه بــه ســوي مـردم نازل شده است براي آن‌ها روشن سازي و شايد انديشه كنند .

2 ـ «اِنّـاآ اَنْــزَلْنــاآ اِلَيْــكَ الْكِتــابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النّاسِ بِماآ اَريكَ اللّهُ»(28)

ما اين كتاب را به حقّ بر تو نازل كرديم، تا به آنچه خداوند به تو آموخته در ميان مردم قضاوت كني و در برخي آيات از پيامبرش مي‌خواهد كه با مردم مشورت نمايد امّا در تصميم‌گيري نهايي، عزم و قصد و اراده او را (پيامبر) قابل اجراء و مورد احترام مي‌داند و هر دستور و فرماني و رأيي از ناحيه حضرت رسول صلي‌الله‌عليه‌و‌آله صــادر شــود بــر امــت اســلامي واجــب اسـت كـه تبعيت نمايند.

3 ـ «وَ شاوِرْهُمْ فِي‌الاَْمْرِ فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَي اللّهِ اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلينَ»(29) مي‌فرمايد و در كارها، با آنان (مردم) مشورت كن! امّا هنگامي كه تصميــم گــرفتــي، (قــاطع بــاش!) و بــر خــدا تــوكل كن! زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد.

اطاعت رسول و اولوالامر

اطاعت خدا و رسول با هم فرق دارد، گر چه اطاعت رسول در حقيقت همان اطاعت خدا هست زيرا اطاعت او را خدا واجب ساخته و حضرت حق خود فرموده: «وَ ما اَرْسَلْنا مِن رَسُولٍ اِلاّ لِيُطاعَ» و ما (پروردگار) نفرستاديم رسول خدا را مگر اين كه «پيامبر» با بيــان وحــي و رأي «مــردم» او را در كـارهــا اطــاعت كنند. امّا اولوالامر، هر كس باشند از وحي نصيبي ندارند بلكه شأن آنان دادن رأي مقبول است زيرا مانند پيامبر صلي‌الله‌عليه‌و‌آله واجب الاطاعه در رأي و قول هستند و لذا وقتي وجوب رجوع و تسليم در مشاجرات فقط از خدا و رسول وي نام مي‌برد نه از ايشان، و مي‌فرمايد «فَاِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ اِلَي‌اللّهِ وَالرَّسُولِ اِنْ كُنْتُمْ تُــــؤْمِنُــونَ بِــاللّهِ وَ الْيَــوْمِ الاْخِــرِ ذلِــكَ خَيْــرٌ وَ اَحْسَــــنُ تَــأْويــلاً»(30)