- اشاره 5
- اشاره 5
- یک _ مفهوم ولایت 5
- 1. تعریف موضوع 5
- الف) مفهوم شناسی 5
- اشاره 5
- سه _ انتصاب 7
- دو _ انتخاب 7
- ب) تقریر دقیق «مسئله اصلی» 8
- ج) پرسش های فرعی 8
- 2. پیشینه تاریخی 9
- اشاره 12
- 3. نگاهی اجمالی به نظریه های طرح شده در پاسخ مسئله اصلی 12
- الف) ولایت، به طور مطلق انتصابی است 12
- ب) ولایت، به طور مطلق انتخابی است 13
- ج) ولایت رسول خدا صلی الله علیه و آله [و ائمه اطهار علیهم السلام] انتصابی و در غیر آنها انتخابی است 13
- د) ولایت هم انتصابی و هم انتخابی است 13
- ب) از نظر فقهی 14
- ج) از نظر سیاسی 14
- الف) از نظر کلامی 14
- اشاره 14
- 4. جایگاه موضوع 14
- د) از نظر حقوقی 15
- یک _ توحید در ذات و فعل حق تعالی 16
- اشاره 16
- الف) مبادی خداشناختی 16
- اشاره 16
- دو _ مالکیت حق تعالی 17
- سه _ حق بودن 18
- چهار _ ربوبیت 19
- شش _ حکمت 20
- پنج _ عدالت 20
- هفت _ رحمت 21
- ب) مبادی انسان شناختی 21
- اشاره 21
- یک _ فقر ذاتی انسان 21
- دو _ اختیار انسان 22
- سه _ تکلیف و مسئولیت انسان 23
- چهار _ امکان معرفت دینی برای انسان 23
- پنج _ نیاز به زندگی اجتماعی 24
- الف) از نظر اعتقادی 25
- اشاره 25
- 6. ضرورت بررسی مسئله «ولایت» 25
- ب) از نظر کلامی 26
- ج) از نظر فلسفه سیاسی 27
- د) از نظر فقهی و حقوقی 27
- الف) طرح مسئله 28
- اشاره 28
- 1. اثبات انتصابی بودن ولایت 28
- اشاره 28
- ب) برهان های انتصابی بودن ولایت 29
- 2. ویژگی های عمومی ولیّ (حق تعالی به چه کسانی «ولایت» را تفویض می کند؟) 31
- الف) اسلام 31
- اشاره 31
- ب) توانایی های لازم 32
- 3. شیوه های اعلام ولایت ولیّ 33
- اشاره 34
- الف) اثبات ولایت رسولان الهی 34
- 4. ولایت رسولان الهی 34
- ب) ادله خاص ولایت خاتم رسل، حضرت محمدبن عبداللّه صلی الله علیه و آله 36
- ج) گستره ولایت رسول خدا صلی الله علیه و آله 42
- 5. ولایت ائمه اطهار علیهم السلام 50
- اشاره 50
- الف) اثبات ولایت ائمه اطهار علیهم السلام 50
- ب) گستره ولایت ائمه اطهار علیهم السلام 56
- 6. ولایت فقیه 59
- اشاره 59
- الف) ادله ولایت فقیه 59
- یک _ ادله عقلی (مستقل و غیر مستقل) ولایت فقیه 59
- اشاره 59
- دو _ ادله نقلی ولایت فقیه 65
- اول _ روایت عمربن حنظله 65
- اشاره 65
- دوم _ توقیع شریف 67
- اشاره 71
- ب) منظور از فقیه جامع الشرایط 71
- شرایط رهبری 72
- اشاره 75
- ج) گستره ولایت فقیه و منظور از اطلاق در عنوان «ولایت مطلقه فقیه» 75
- یک _ گستره ولایت فقیه از نظر موضوع 75
- دو _ گستره ولایت فقیه از نظر تصمیم گیری 77
- سه _ گستره ولایت فقیه از نظر مکان 79
- پنج _ گستره ولایت فقیه از نظر مولی علیهم 81
- چهار _ گستره ولایت فقیه از حیث زمان 81
- د) برخی از شبهه ها و پاسخ آنها 82
- اشاره 82
- نگاهی اجمالی به انواع شبهه های ولایت فقیه 82
- اشاره 82
- یک _ شبهه محال بودن نصب عام 83
- سه _ شبهه محجور انگاری مولی علیهم 88
- 7. کارگزاران حکومتی در نظام ولایی انتصابی 88
- اشاره 88
- الف) کارگزاران منصوب ولی امر 88
- ب) کارگزاران منتخب مردم 90
- 1. برابری همه انسان ها و برتر نبودن ذاتی یکی بر دیگری 91
- اشاره 91
- 2. امانت انگاری قدرت 93
- 3. ابزارانگاری قدرت 95
- 4. قانون مندی و قانون مداری 96
- الف) اثر شرعی مقبولیت مردمی 98
- اشاره 98
- ب) مسئولیت همگانی و مشارکت سیاسی عمومی 101
- ج) نقش اساسی آرای مردمی 103
- د) نظارت عامه 105
- اشاره 106
- ه) تکلیف حکومت در برابر حقوق مردم 106
- یک _ گسترش عدالت 107
- سه _ نظم و امنیت 108
- دو _ گسترش و توسعه دین مداری و اخلاق و علم 108
- پنج _ آزادی و حدود آن در نظام ولایت انتصابی فقیه 109
- چهار _ ایجاد رفاه اجتماعی و اقتصادی، تأمین آزادی های مجاز و... 109
- و) زمینه های لازم برای تحقق نقش مردم در ایجاد و بقای حکومت ولایی انتصابی 112
- اشاره 112
- یک _ آگاهی 112
- دو _ آزادی 115
- سه _ امر به معروف و نهی از منکر 116
- چهار _ الگوی فرهنگی تولی و تبری 118
- اشاره 118
- وجوب تراحم بین مؤمنان 119
- وجوب برائت از کفار و منافقین 121
- اشاره 123
- 1. جایگاه ولایت فقیه در سیاست گذاری های کلان صدا و سیما 123
- 3. شیوه آشناسازی جوانان با ولایت الهی 126
- 4. فرهنگ سازی در زمینه ولایت فقیه 127
- 5. پیشنهادهای برنامه ای 130
- 6. پرسش های مردمی 131
- 7. پرسش های کارشناسی 132
1. نصب فردی به ولایت چگونه صورت می گیرد و ما چگونه می توانیم از آن آگاه شویم؟
2. ولیّ منصوب چه ویژگی هایی دارد؟
3. ادله ولایت رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام و حدود ولایت آنان چیست؟
4. آیا در دوره غیبت، ولایت از آن فقیهان است؟ اگر چنین است، برعهده کدام یک از آنان و در چه حدودی است؟
5. به دیدگاه های رقیب این فرضیه چه انتقادهایی وارد است؟
6. مردم در حاکمیت ولیّ منصوب، چه نقشی دارند؟
2. پیشینه تاریخی
2. پیشینه تاریخی
انتصابی یا انتخابی بودن ولایت، بی درنگ پس از رحلت جان سوز رسول خدا صلی الله علیه و آله، مهم ترین مسئله جامعه نوپای اسلامی شد. اصحاب سقیفه، حق حاکمیت سیاسی را از آنِ خلیفه اول، ابوبکر می پنداشتند. در مقابل، امیرالمؤمنین علی علیه السلام و فاطمه زهرا علیهاالسلام و گروهی از شیعیان ایشان و بنی هاشم، این حق را _ که خلافت نامیده می شد _ از آن امام علی علیه السلاممی دانستند. استدلال گروه اول این بود که صحابه با ابوبکر بیعت کرده اند و استدلال گروه دوم این بود که رسول خدا صلی الله علیه و آله بارها، امام علی علیه السلام را به جانشینی خود برگزیده است.
به هر حال، پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله تا کنون این اختلاف به صورت مهم ترین اختلاف در میان مسلمانان باقی مانده است. ائمه اطهار علیهم السلام، امامت