- آیه اطاعت 6
- اشاره 6
- اشاره 7
- فصل اوّل :تفسیر آیه اولی الامر از دیدگاه اهل سنت 7
- آیه اطاعت 8
- تفسیر آیه 9
- أولی الامر از دیدگاه اهل سنت 17
- نقد 20
- اشاره 20
- مصادیق «اولی الامر» از دیدگاه اهل سنت 20
- 1- اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وآله: 20
- نقد 22
- نقد 32
- 3- فرماندهان جنگ 32
- اشاره 32
- 4- قاریان و عالمان 33
- اشاره 33
- 5- عالمان دیندار 33
- اشاره 33
- نقد 33
- نقد 34
- اشاره 34
- 6- اهل حل و عقد 34
- نقد 34
- 7- صاحبان قدرت 35
- اشاره 35
- اطاعت های ممنوع در قرآن 44
- اطاعتهای ممنوع در سنت 47
- اطاعت های ممنوع از نظر عقل 51
- اولی الامر از دیدگاه شیعه 53
- فصل دوّم :تقریر استدلال شیعه 57
- اشاره 57
- تقریر استدلال شیعه 58
- عصمت امام 60
- تعریف عصمت 62
- اشاره 63
- الف - دیدگاه شیعه 63
- ب - دیدگاه اهل سنت 63
- حدود عصمت 63
- اشاره 65
- 1- دیدگاه اهل سنت 65
- منشأ عصمت از دیدگاه اهل سنت 65
- اشاره 65
- منشأ عصمت از دیدگاه شیعه 71
- ضرورت نصب و عصمت جانشینان رسول خدا صلی الله علیه وآله 82
- دلائل عصمت جانشینان رسول خدا صلی الله علیه وآله 86
- ظالم در قرآن 90
- اثبات عصمت امامان علیه السّلام 95
- اشاره 95
- 1 - قرآن 95
- اشاره 96
- 2 - سنت 96
- قرآن 103
- سنت 104
- احتجاج به آیه اولی الامر 108
- اشاره 109
- 1- در دوران خلافت عثمان 109
- 2- در دوران خلافت خود 112
- 3- امام حسین علیه السّلام 113
- 4- امام باقر علیه السّلام 115
- 5-امام صادق علیه السّلام 116
- 6- امام کاظم علیه السّلام 117
- 7- امام رضا علیه السّلام 118
- 7- امام حسن عسکری علیه السّلام 119
- فصل سوم :شبهات ادبی و کلامی 122
- اشاره 122
- شبهات ادبی 123
- اشاره 123
- 1 . اطلاق جمع و اراده فرد خلاف ظاهر است 123
- 2- اطاعت از امامان؛ تکلیف مالا یطاق و یا مشروط 124
- نقد 124
- اشاره 124
- نقد 126
- اشاره 128
- 3- ذکر نشدن امامان در آیه: 128
- نقد 128
- معتبر نبودن عصمت امام از نگاه امام علی علیه السّلام: 130
- شبهات کلامی 130
- عدم نیاز به معصوم با وجود امت: 136
- بی فایده بودن عصمت 138
- اختلاف رفتار امامان دلیل بر عدم عصمت آنان 141
- اعتراف به گناهان از طرف معصومان 147
- اعتراف به خطا در عمل از طرف معصومان 161
- فصل چهارم :شبهات تاریخی 171
- اشاره 171
- شبهات تاریخی 172
- اشاره 172
- 1 - با وجود پیامبر نیازی به امام معصوم نیست. 172
- نقد 173
- 2 - با آمدن پیامبران نیازی به امام نیست 175
- اشاره 175
- نقد 176
- 3- عصمت امت و بی نیازی از عصمت امام 177
- اشاره 177
- نقد 178
- 4 - عصمت ریشه ای مجوسی دارد 180
- اشاره 180
- نقد 181
- فهرست منابع 183
- الف) منابع تفسیری / تفسیر و روش های تفسیر 183
- ب) علوم قرآنی 187
- ج) حدیث 188
- د) داریه الحدیث 194
- ه-) رجالی 195
- و) تراجم 196
- ز) فقهی و اصولی 198
- ح) کلامی 200
- ط) تاریخی 201
- ی) لغوی و ادبی 202
- ک) کلیات 203
1- لسان العرب، ج 12، ص 403.
حدود عصمت
اشاره
گرچه بحث درباره حدود عصمت انبیاء مجالی دیگر می طلبد ولی با توجه به شبهاتی که در مورد عصمت امام وارد کرده اند، به ناچار به بررسی حدود عصمت انبیاء و منشأ آن از دیدگاه شیعه و اهل سنّت می پردازیم.
الف - دیدگاه شیعه
از دیدگاه شیعه عصمت همه انبیاء از گناه مورد اجماع است؛ چه گناه عمدی و چه گناه سهوی و چه قبل از نبوت و چه بعد از نبوت. همچنین انبیاء از هر صفت زشتی که دلیل بر پستی و فرومایگی است، مبرّا هستند.(1)
ب - دیدگاه اهل سنت
اهل سنت درباره عصمت انبیاء نظریه های پراکنده و گوناگونی دارند، که به شرح ذیل است:
1- قبل از بعثت و بعد از بعثت؛ عده ای از آنان صدور بعضی از گناهان را قبل و بعد از بعثت جایز می شمارند و عده ای بعضی ازگناهان را قبل از بعثت جایز می دانند، ولی بعد از بعثت جایز نمی دانند؛