امام شناسی صفحه 11

تفاوت دیگر: عصمت ائمه اطهار (علیهم السلام) جنبه وجوبی دارد و با دلائل عقلی و نقلی ثابت می شود که عصمت برای آن بزرگواران لازم و ضروری است، اما عصمت برای امام زادگان عظیم الشأن واجب نیست گرچه دارا هستند.

مرتبه نازله عصمت

مرتبه دیگری از عصمت را ممکن است برخی اولیاء الهی نیز کسب کنند، یعنی یک ولی خدا از آغاز تکلیف تا پایان عمر ممکن است حتی یک گناه هم انجام ندهد یا هیچ واجبی را ترک نکند بلکه مقید به انجام مستحبات و ترک مکروهات نیز باشد، اما خطاها و لغزش های جزئی یا سهو و نسیان از او صادر شود. این همان عصمت عملی است که غیر از عصمت علمی است.(1)

برخی از مؤمنین هم ممکن است تنها در برخی موارد عصمت داشته باشند. به عنوان مثال یک مؤمن شاید تا پایان عمر حتی یک مرتبه هم در ذهنش خطور نکند که شراب بنوشد، یا فلان عمل قبیح را مرتکب شود، یا نماز خود را به صورت عمدی ترک کند. اما در انجام مستحبات و ترک مکروهات به طور کامل موفق نیست. این هم مرتبه نازله ای از عصمت است، آن هم به صورت جزئی و تنها در برخی موارد.