کتابخانه بالقرآن

امام شناسی صفحه 122

صفحه 122

فصل دوم: عصمت در احادیث و روایات

اشاره

گذشته از آیات متعدد و فراوانی که از جانب خداوند متعال در فضیلت چهارده معصوم (علیهم السلام) نازل شده و با صراحت و روشنی گویای عصمت اهل بیت (علیهم السلام) هستند، احادیث و روایات فراوانی که از لسان قرآن ناطق که همان لسان وحی الهی است(1) صادر شده بر عصمت و طهارت مطلق و بی نظیر اهل بیت (علیهم السلام) دلالت می کند.

روایات مربوط به عصمت

دسته اول: روایاتی که منطوق آنها به عصمت اشاره می کند، یعنی به صورت مستقیم بحث عصمت اهل بیت (علیهم السلام) را مطرح می کند. (دلالت مطابقی)

دسته دوم: روایاتی که موضوع عصمت از مفهوم آنها استنباط و استخراج می شود. (دلالت التزامی)

بررسی سند روایات باب عصمت

یکی از نکات مهمی که قبل از ورود به بحث روایی عصمت لازم است بیان شود، مسئله عدم نیاز به مباحث رجالی و سندی است. روایات باب عصمت به دلیل آن که مطابق آیات قرآنی هستند و از طرفی متواتر به تواتر لفظی و معنوی بلکه فوق تواتر هستند و هیچ گونه تعارض و تناقضی بین آنها وجود ندارد، هیچ نیازی به بحث سندی و رجالی ندارد که ما بررسی کنیم ببینیم کدام روایت از نظر سند ضعیف، حسن و یا موثق است؛ زیرا معمولا مباحث رجالی و سندی در جایی مطرح می شود که روایات مخالف آیات قرآن؛ یا در تعارض و تناقض با روایات دیگر باشند. در حالی که وقتی این روایات را در کنار ادعیه و زیارات دیگر مورد بررسی قرار می دهیم، چیزی جز عصمت و طهارت مطلق از آن استنباط نمی شود؛ اما اگر روایاتی مخالف عصمت اهل بیت (علیهم السلام) مشاهده شود که معمولاً در کتب اهل سنت وارد شده، نیاز به بررسی سندی و رجالی داریم. به دلیل آن که مخالف با آیات قرآن و اصل

1- . {وَما یَنطِقُ عَنِ الهَوی ان هُوَ إِلاّ وَحیٌ یُوحی}؛ (نجم / 3و4) از روی هوای نفس سخن نمی گوید بلکه آن چه می گوید وحی الهی است.