امام شناسی صفحه 222

مودت پشتوانه است. اگر این مودت نباشد همان بلائی بر سرامت اسلام خواهد آمد که در دوران های اول بر سر یک عده ای آمد که همین مودت را کنار گذاشتند و به تدریج اطاعت و ولایت هم کنار گذاشته شد. این مودت با بیان نمودن فضائل و مناقب اهل بیت (علیهم السلام) و نقل مصیبت های اهل بیت (علیهم السلام) حاصل می شود.(1)

قربی چه کسانی هستند؟

بنابر نقل روایات متواتر که از طرق عامه و خاصه (شیعه و سنی) رسیده است منظور از «قربی»، همان نزدیکان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و به تعبیر بهتر اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) هستند.

زمانی که اسیران کربلا را به شهر شام آوردند، پیرمردی از مردم شام که تحت تأثیر تبلیغات منفی دستگاه حکومتی قرار گرفته بود به اهل بیت (علیهم السلام) توهین کرد، در این هنگام امام زین العابدین (علیه السلام) به او فرمودند: آیا آیه شریفه {قُل لا أَسئَلُکُم عَلَیهِ أَجرًا إِلاَّ المَوَدَّهَ فِی القُربی{ را خوانده ای؟ پیرمرد گفت: آری! امام سجاد (علیه السلام) فرمودند: منظور از قربی ما اهل بیت هستیم. پیرمرد منقلب شد و با پشیمانی فراوان توبه نمود.(2)

روایت دیگری را صاحب کتاب «فضائل الصحابه» - که از علمای بزرگ اهل سنت است - نقل می کند:

لما نزلت {قُل لا أَسئَلُکُم عَلَیهِ أَجرًا إِلاَّ المَوَدَّهَ فِی القُربی} قالوا: یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) ! من قرابتک؟ من هولاء الذین وجبت علینا مودتهم؟ قال (صلی الله علیه و آله) : علی و فاطمه و ابناهما و قالها ثلاثاً؛(3) زمانی که آیه مودت نازل شد، اصحاب

1- . نشریه امام شناسی، شماره 29، ص1.
2- . الامالی للصدوق، ص166؛ الدرالمنثور، ج 6، ص7.
3- . به آیات ولایت در قرآن، ص189، به نقل از احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج 3، ص2 و الدرالمنثور للسیوطی، ج 6 ص7.