امام شناسی صفحه 243

{هُوَ الَّذی أَنزَلَ عَلَیکَ الکِتابَ مِنهُ آیاتٌ مُحکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الکِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ}؛(1)

اوست خدایی که این کتاب را بر تو نازل کرد که بخشی از آن کتاب، آیات محکم است (که کلماتش صریح و معانی آن روشن است) و این آیات اصل و اساس کتاب هستند، و بخشی دیگر از آن کتاب، آیات متشابه است (که کلماتش غیر صریح و معانی آن مختلف و گوناگون است و جز با آیات محکم و روایات استوار تفسیر نمی شوند).

گروه های سه گانه

واکنش انسانها در برخورد با آیات متشابه مختلف است و می توان آنها را در سه گروه تقسیم بندی کرد:

گروه اول: کسانی هستند که اهل خرد و ایمان محکم هستند و هنگام برخورد با سؤالات دنبال یافتن پاسخ صحیح از اهل فن هستند. زیرا که خداوند متعال می فرماید:

{فَسئَلُوا أَهلَ الذِّکرِ إِن کُنتُم لا تَعلَمُونَ{؛(2) اگر حقیقت را نمی دانید از اهل دانش و آگاهان بپرسید.

گروه دوم: هنگام برخورد با سؤالات به جای آن به محکمات رجوع کنند به دنبال متشابهات می روند و به مرض جهل خود، شک و تردید را نیز اضافه می کنند.