امام شناسی صفحه 264

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در این باره فرموده اند:

کنت نبیاً و آدم بین الماء و الطین؛(1)

زمانی که گل آدم سرشته نشده بود من پیامبر بودم.

ای

بر سریر «کنت نبیاً» نهاده پای

و

آدم هنوز مخمر به ماء و طین

معنی ضال برای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)

در این که مقصود خداوند متعال از این عبارت قرآنی چیست، مفسران نظرات مختلفی را بیان کرده اند:

1. گم شدن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در دوران کودکی و پیدا شدن توسط حلیمه سعدیه و بازگشت به آغوش جد بزرگوارشان.

2. ناآگاهی از اسرار نبوت و هدایت الهی به اسرار و مقام رسالت و نبوت.

3. گمنام و ناشناخته بودن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در میان قوم خویش، سپس آگاهی آنان از فضیلت و کمالات رسول خدا (صلی الله علیه و آله) .

اگرچه هر یک از معانی فوق با استفاده از برخی آیات و روایات به دست آمده است.(2) اما تفسیر اهل بیت (علیهم السلام) از این آیه همان معنای سوم است که توسط امام رضا (علیه السلام) بیان شده است.

روی العیاشی باسناده عن ابی الحسن الرضا (علیه السلام) فی قول: «الم یجدک یتیما فآوی» قال (علیه السلام) : فرداً لامثل لک فی المخلوقین فآوی الناس الیک «و وجدک ضالاً فهدی» ای ضالاً فی قوم لایعرفون فضلک فهدا هم الیک «و وجدک عائلاً فاغنی» و وجدک عائلاً تعول اقواماً بالعلم فاغناهم الله بک؛(3) امام رضا (علیه السلام) در تفسیری زیبا که با ادبیات معصوم شناسی همراه بود

1- . روضهً المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج 1، ص310.
2- . مراجعه کنید: پیام قرآن، ج 7، ص161.
3- . تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص595.