امام شناسی صفحه 289

لطف الهی بوده که شامل حال من شده است و اگر لطف خدا نبود، طبیعت و خاصیت نفس چنین است که انسان را به بدی امر می کند.

در چنین شرایطی هم توحید را مطرح می کند و جایگاه خدای منان را بیان می کند و در موارد دیگر هم ربوبیت را ترویج می دهد و می گوید: {إِنّ رَبّی بِکَیدِهِنّ عَلِیمٌ}(1) پروردگارم به مکر زنان آگاه است {إِلّا مَا رَحِمَ رَبّی}(2) مگر آن که پروردگارم ترحم نماید {إِنّ رَبّی غَفُورٌ رّحِیمٌ}(3) پروردگارم بسیار بخشنده و مهربان است. دیگر انبیاء الهی نیز چنین هستند و در تمام طول عمر و زندگی و شرایط فقط خدا را مطرح می کنند: حضرت شعیب هم می گوید:

{إِن أُرِیدُ إِلّا الإِصلاَحَ مَا استَطَعتُ وَمَا تَوفِیقِی إِلّا بِاللهِ عَلَیهِ تَوَکّلتُ وَإِلَیهِ أُنِیبُ}؛(4) قصد من تنها اصلاح امور شماست البته تا جایی که توان دارم و موفقیت من در این مقصد با خداست و من نیز بر او توکل می کنم و به درگاه او پناه می برم.

شیوه ی مردان خدا

مردان خدا، آنان که در توحید الهی غوطه ور شده اند هم از همین قاعده پیروی می کنند. اگر می خواهید بدانید کدام یک از اشخاص و شخصیت ها خودبین و کدام یک از آنها خدابین هستند ببینید

1- . یوسف/ 50.
2- . یوسف/ 53.
3- . همان.
4- . هود/ 88 .