امام شناسی صفحه 290

در کلام خود و سخنان خویش چه چیز را بیان می کنند؟ خود را یا خدا را؟ از باب نمونه: پس از عملیات فتح المبین و فتح خرمشهر که کار بی نظیری بود، مرحوم حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه) بلافاصله نیروهای نظامی و مردم را متوجه خدا می کنند و می فرمایند: خرمشهر را خدا آزاد کرد.

این سخن امام یک درس توحید است، خدابینی است، خداشناسی است. در مجلسی بودیم که یک آقایی که مدرک دکترا داشت، این جمله امام خمینی (رحمه الله علیه) را مطرح کرد که فرمودند: من دو رکعت نماز برای خدا نخوانده ام و با تمسخر گفت: امام خمینی (رحمه الله علیه) را ببین که حتی دو رکعت نماز هم برای خدا نخوانده است! به او گفتم: ساکت باش! اگر دو رکعت نماز امام خمینی (رحمه الله علیه) را بین همه دکترها تقسیم کنند، نماز همه آن ها قبول می شود. امام خمینی (رحمه الله علیه) خود را نمی بیند، عظمت خدا را می بیند و هر عملی که انجام می دهد خود را مقصر می بیند. و یا وقتی بسیجی ها به ملاقات ایشان می روند می گوید: من وقتی شما را می بینم از خودم خجالت می کشم و احساس شرم می کنم. اصلاً برای خود شأن و جایگاهی در نظر نمی گیرد و خود را به حساب هم نمی آورد.

و تمامی این درس های معرفت را اهل بیت (علیهم السلام) به ما آموخته اند: مقصر بینی، کوتاه بینی. اعمال خود را به حساب نیاوردن.

اشکال پاسخ های دیگر

پاسخ های دیگری که پیرامون فلسفه استغفارهای اهل بیت (علیهم السلام) بیان شده معمولاً قابل خدشه هستند.(1) به عنوان مثال علی ابن عیسی اربلی در پاسخ به این اشکال می گوید: «اهل بیت (علیهم السلام) همواره در محضر ربوبیت الهی هستند، اما هنگامی که از آن مرتبه کمال، تنزل پیدا می کنند و مشغول امور دنیایی