- مسائل مطرح در روش اول امام شناسی 2
- روش های بحث پیرامون مسئله امامت 2
- اشاره 5
- تعریف عصمت 6
- تعریف عصمت در روایات 7
- عصمت در اصطلاح علم کلام 7
- انواع عصمت 9
- تفاوت دو عصمت 10
- مرتبه نازله عصمت 11
- عصمت مطلق، عصمت نسبی 12
- عصمت از تمام گناهان 13
- بهترین عصمت ها 13
- عصمت از لغزش ها 13
- منشأ عصمت 14
- دیدگاه علمای شیعه پیرامون عصمت 17
- جایگاه عصمت نزد علمای اهل سنت 18
- عصمت مطلق 19
- عصمت در امور اختیاری 19
- پیامبر کافر! 20
- نتیجه ی این اشتباه بزرگ! 21
- اشاره 23
- عصمت ملائکه در قرآن 25
- اشاره 25
- عصمت انبیاء الهی در قرآن 26
- عصمت امامان معصوم (علیهم السلام) در قرآن 27
- اشاره 27
- 1. آیه امامت 27
- امامت انتصابی است نه انتخابی 32
- تشخیص ظلم و ظالم 35
- عصمت لازمه ی امامت 36
- اختلاف نظر علمای شیعه با اهل سنت 37
- اطلاق آیه دلیل مهم دیگر 38
- برداشت حداقلی 39
- اشاره 40
- 2. آیه مباهله 40
- جمع بندی این دسته از روایات 43
- کثرت شباهت ها و اشتراکات 44
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) برتر از انبیاء 45
- شباهت اهل بیت (علیهم السلام) به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 47
- کلمات کلیدی آیه تطهیر 48
- اشاره 48
- 3. آیه تطهیر 48
- دفع یا رفع 51
- معنای رجس در روایات 54
- نتیجه ی حقیقی 56
- نکات ناب آیه تطهیر 59
- اشاره 60
- معجزه ی قرائت حدیث شریف کساء 61
- نظر مراجع عظام تقلید پیرامون حدیث شریف کساء 62
- اشاره 63
- اشاره 64
- دلیل اول: سبک و سیاق آیات قبل و بعد 64
- همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) خارج از آیه تطهیر! 64
- دلیل دوم: عدم قیاس دیگران با اهل بیت (علیهم السلام) 65
- روایات 66
- شخصیت همسران رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 67
- اذیت و آزار عایشه 68
- اشاره 71
- الف) تطبیق آیه تطهیر بر خود 72
- استناد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به آیه تطهیر 72
- اشاره 72
- سرّ تکرار آیه تطهیر 74
- استناد امیرالمؤمنین (علیه السلام) به آیه تطهیر 75
- تطبیق آیه ی تطهیر بر حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) 75
- استناد امام حسن مجتبی (علیه السلام) به آیه تطهیر 76
- استناد امام سجاد (علیه السلام) به آیه تطهیر 76
- تساوی اهل بیت (علیهم السلام) با رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 77
- استناد امام محمد باقر (علیه السلام) به آیه تطهیر 77
- اشاره 79
- 4. آیه اولی الامر 79
- دلالت آیه اطاعت بر عصمت 81
- عصمت لازمه اطاعت مطلق 83
- حدیث جابر 85
- قرار گرفتن در ردیف خدا و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 88
- مصداق اولی الامر در منابع اهل سنت 88
- پرسش سلیم ابن قیس از امیرالمؤمنین (علیه السلام) 89
- تناسب صدر و ذیل آیه 90
- اشاره 92
- 5. آیه صادقین 92
- زمان نزول آیه صادقین 93
- ویژگی های صادقین در قرآن 94
- اعتراف صریح و انحراف عجیب 101
- 6. آیه علم الکتاب 102
- اشاره 102
- شاهدان رسالت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 103
- ادعای نبودت و امامت 103
- نکات مهم آیه «علم الکتاب» 104
- انواع شهادت خداوند متعال 104
- مدعیان دروغین 105
- علم کتاب چیست و نزد چه کسی است؟ 106
- علمای اهل کتاب 108
- مراجعه به مفسران واقعی قرآن 111
- امیرالمؤمنین (علیه السلام) برتر از انبیاء اولوالعزم 113
- علم آصف در برابر علم امیرالمؤمنین (علیه السلام) 115
- دلالت آیه «علم الکتاب» بر عصمت 116
- 7. آیه اهل ذکر 117
- اشاره 117
- اهل ذکر چه کسانی هستند؟ 118
- دلائل عصمت 120
- اشاره 122
- روایات مربوط به عصمت 122
- بررسی سند روایات باب عصمت 122
- روایات دسته اول: دلالت مطابقی عصمت 123
- 1. عصمت خمسه طیبه (علیهم السلام) 123
- اشاره 123
- 3. اعتراف علمای اهل سنت 124
- اشاره 124
- 4. عصمت امامان معصوم (علیهم السلام) 124
- لزوم عصمت ائمه اثنی عشری 125
- نکات مهم روایت 127
- چرا عصمت با «نص» مشخص می شود؟ 127
- اشاره 128
- روایات دسته دوم: دلالت التزامی از عصمت 128
- اشاره 129
- اهمیت حدیث ثقلین 129
- حدیث ثقلین و عصمت 130
- عمل به حدیث ثقلین در زمان حاضر 131
- تکرار حدیث منزلت در حدیث مؤاخاهً 134
- اشاره 134
- مقام عصمت در حدیث منزلت 136
- شؤونات نبوت در مقام امامت 137
- کلامی زیبا درباره عصمت امام (علیه السلام) 138
- شهوت الهی، شهوت شیطانی 146
- دعای استغاثه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) 148
- اشاره 148
- زیارت مخصوص امیرالمؤمنین (علیه السلام) 148
- عصمت قبل از ولادت 150
- عصمت فاطمیه 150
- ثمرات عصمت و طهارت اهل بیت (علیهم السلام) 151
- عصمت کبری در جامعه کبیره 151
- منزلت و درجات یگانه 153
- نکات قابل توجه 155
- اشاره 155
- دلائل عقلی بعد از دلائل نقلی 155
- منابع عقلی عصمت 157
- اشاره 157
- اشاره 158
- تفصیل بحث 158
- نهی از اطاعت غافلان و معصیت کاران 159
- دلیل دوم: اجتماع ضدین و نقیضین 160
- گواهان خلق 161
- دلیل سوم: عدم پذیرش شهادت 161
- اشاره 161
- نتیجه شاهد خواستن از حضرت فاطمه (علیهم السلام) 162
- دلیل پنجم: استحقاق لعن و توبیخ 164
- تفصیل بحث 164
- اشاره 164
- اشکال دلیل پنجم 165
- دلیل ششم: عدم تطبیق قول با فعل 166
- دلیل هفتم: برتری انبیاء و اوصیاء بر ملائکه و فرشتگان 168
- برتری اهل بیت (علیهم السلام) 169
- اشاره 169
- 1. امام حافظ شریعت است 171
- اشاره 171
- 2. امام مورد وثوق و اطمینان است 172
- یک مقایسه ساده 172
- اشاره 172
- تفصیل بحث 173
- علوم شاگردان اهل بیت (علیهم السلام) 175
- اشاره 177
- اشاره 179
- اشاره 179
- عظمت معجزات علمی اهل بیت (علیهم السلام) 179
- 1. اخبار غیبی اهل بیت (علیهم السلام) 179
- خبر غیبی امام هادی (علیه السلام) و شیعه شدن مرد اصفهانی 182
- اشاره 183
- 2. قضاوت های اهل بیت (علیهم السلام) 183
- قضاوتی زیبا در پرتو عصمت 184
- قضاوت صحیح با استناد بر قرآن 185
- حداکثر دوران بارداری 186
- اشاره 187
- 3. طب الائمه (علیهم السلام) 187
- نیاز مردم به طبیب آگاه 188
- ابتدا تحمل درد سپس درمان 190
- خلاصه علم طب در قرآن 191
- بی نیازی از طبابت 191
- اشاره 193
- 4. احادیث و کلمات اعجاب انگیز 193
- لشکریان عقل، لشکریان جهل 194
- روان شناسی جنود جهل 195
- خانواده و اجتماع 196
- تقسیم کار بین همسران 197
- نتیجه خروج زن از خانه 198
- 5. ادعیه و مناجات بی نظیر اهل بیت (علیهم السلام) 199
- اشاره 199
- مناجات مریدین در کلام زین العابدین (علیه السلام) 200
- تسبیحات دوازده گانه در دعای عرفه امام حسین (علیه السلام) 201
- دعای مکارم الاخلاق امام العارفین زین العابدین (علیه السلام) 202
- عرفان صادق، عرفان کاذب 203
- اشاره 203
- معرفی مدعیان دروغین 204
- نتیجه بحث شهادت تاریخ 208
- اشاره 209
- بحث تکمیلی: عصمت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) 209
- آیات قرآن 210
- اشاره 210
- اشاره 213
- تناسب شأن صدیق و صدیقه در همه جا 216
- ملازم با صدیق و صدیقه 217
- اشاره 219
- دلیل درخواست اجر و مزد 220
- معنای مودت 221
- قربی چه کسانی هستند؟ 222
- اشاره 223
- عصمت کبری 223
- احادیث و روایات 224
- اشاره 225
- حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پاسخ می دهد 229
- نکات قابل توجه 229
- عصمت عصاره روایات 230
- نتیجه ی آزار اولاد حضرت زهرا (سلام الله علیها) 234
- نتیجه خشم و غضب الهی 235
- زیارت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) 236
- آثار فقهی ایذاء حضرت زهرا (سلام الله علیها) 238
- نکات زیبای زیارت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) 238
- اشاره 241
- گروه های سه گانه 243
- اشاره 245
- تقسیم بندی آیات متشابه در باب عصمت 246
- عصیان حضرت آدم (علیه السلام) 246
- اشاره 246
- اهتمام حضرت یوسف (علیه السلام) در برابر زلیخا 248
- آزمون حضرت داود (علیه السلام) 249
- تفسیر آیات متشابه توسط امام رضا (علیه السلام) 250
- اشاره 250
- نفوذ اسرائیلیات از تورات به تفاسیر اسلامی 250
- و اما قوله عزّوجلّ فی آدم (علیه السلام) 251
- و اما قوله عزوجلّ فی یوسف (علیه السلام) 252
- و اما قوله عزوجل فی یونس (علیه السلام) 252
- مراجعه به مفسران واقعی قرآن 255
- اشاره 255
- پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و آیات متشابه 257
- استناد امام رضا (علیه السلام) به ضرب المثل معروف 258
- معنای صحیح برخی واژه ها در آیات و روایات 260
- اشاره 260
- معنی ضال برای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 264
- سهو النبی (صلی الله علیه و آله) و ردّ آن 267
- جماع علما در ردّ نظریه اسهاء النبی (صلی الله علیه و آله) 269
- الف) آیاتی که دلالت بر عبد بودن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دارد 270
- دلیلی دیگر بر ردّ «اسهاء النبی (صلی الله علیه و آله) » 270
- اشاره 270
- ب) اعتراف خودشان 271
- دعای امیرالمؤمنین (علیه السلام) 274
- اشاره 274
- استغفار حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) 274
- دعای امام حسین (علیه السلام) 275
- دعای امام سجاد (علیه السلام) 275
- دلیل این تضرع و استغفارها چیست؟ 276
- دعای امام موسی بن جعفر (علیه السلام) 276
- اشاره 276
- 1. تعلیم و آموزش عمومی 277
- اشاره 278
- دلیل فقهی این نظریه 278
- 2. استغفار برای امت 278
- دلیل اعتقادی این نظریه 279
- استغفار امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) برای شیعیان 281
- 3. اظهار عبودیت و شکر نعمت 283
- 4. معنای دفعی استغفار 284
- 5. آخرین درجه معرفت الله 286
- اشاره 286
- پاسخ مناسب و کامل 287
- معرفت حضرت یوسف (علیه السلام) 288
- شیوه ی مردان خدا 289
- اشکال پاسخ های دیگر 290
- اشاره 296
- 1. شبهه ی خواستگاری امیرالمؤمنین (علیه السلام) از دختر ابوجهل 296
- اشاره 296
- الف) سند حدیث 297
- ب) منبع حدیث 297
- تنافی حدیث با فضائل امیرالمؤمنین (علیه السلام) 298
- اشاره 298
- تنافی حدیث با سیره حضرت زهرا (سلام الله علیها) 300
- رضایت مطلق 300
- عدم مخالفت از امر همسر 301
- بهترین یاور در اطاعت خدا 301
- اشاره 302
- 2. حکایت پایان خطبه فدکیه 302
- پاسخ مناسب به سؤال و شبهه 303
- فضائل امیرالمؤمنین (علیه السلام) از لسان حضرت زهرا (سلام الله علیها) 305
- پاسخ مرحوم علامه مجلسی (رحمه الله علیه) 306
- توصیه به روابط سالم و متقابل رهبر و مردم 308
- شبهه عدم عصمت در کلام امیرالمؤمنین (علیه السلام) 308
- اشاره 312
- مفاخره حضرت زهرا (سلام الله علیها) با امیرالمؤمنین (علیه السلام) 312
- مفاخره امام حسین (علیه السلام) با امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) 314
- رابطه عصمت و تبعیض 316
- امتحان قبل از خلقت 318
- حرکت با تمام ظرفیت 319
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد وآله الطاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین.
عصمت و جایگاه آن
یکی از مهم ترین مباحث در علم امام شناسی، بحث «عصمت» است. ضرورت این بحث هنگامی مشخص خواهد شد که بدانیم حجیت قول و فعل و تقریر امام (علیه السلام) در گرو اثبات عصمت است و بدون آن نمی توان به عمل و سخن امام اعتماد کرد یا به آن استناد نمود! در نتیجه یکی از اهداف مهم وجود امام که همان هدایت است نقض خواهد شد.
تعریف عصمت
لغت «عصمت» از عَصَم معادل مَسَکَ به معنای نگهداری و گرفتن است و اعتصمام به معنای استمساک و معصوم به معنای مصون و محفوظ و منزه از خطاست.(1)
1- . المفردات فی غریب القرآن، ص336؛ و فرهنگ نوین، ص442.