خلاصه دروس عقاید: امامت صفحه 8

انواع ولایت

1. ولایت حقیقی (= ولایت خدا)

از آن جایی که خداوند متعال مالک حقیقی همه خلق می باشد و تنها مالک است که حق هرگونه دخل و تصرفی را در املاک خویش دارد، ولایت حقیقی یعنی سرپرستی و سلطنت بر همه خلق، حق انحصاری خدای تعالی بوده و کسی جزاو و در عرض او چنین حقی نخواهد داشت. ولایت خداوند متعال بر خلق دو گونه است:

الف) ولایت تکوینی که بر اساس آن خدای تعالی می تواند خلق را بر اموری که می خواهد اجبار نماید و آنان در مقابل امر تکوینی او چاره ای جز انفعال نداشته باشند. مانند امرتکوینی پروردگار به گروهی از بنی اسرائیل که از آنها خواست به بوزینه تبدیل شوند: «فَقُلْنَا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَهً خَاسِئِینَ »(1)پس به آنان گفتیم:بوزینگانی پست شوید .

ب) ولایت تشریعی که بر اساس آن خدای تعالی می تواند بندگان خویش را امر و نهی نموده و از آنان بخواهد که به اختیار خود از او فرمان برند. تمام واجبات و محرماتی که خدای متعال توسط پیامبرانش به مردم ابلاغ فرموده، از همین دست می باشد.