قرآن و آخرین پیامبر: تجزیه و تحلیل مستدل و گسترده‌ای درباره عظمت و اعجاز قرآن از دریچه‌های گوناگون و سایر طرق شناسائی پیامبر اسلام صفحه 307

اجتماعاتش، با تمام قدرت حکومت می‌کرد، و همه جوامع شاهد زورگوئی اقلیتی ستمگر و خودکامه بر اکثریتی مظلوم و رنجیده بودند.

در هر گوشه بتی از چوب و سنگ، یا از انسان- نه انسانی واقعی بلکه انسان‌نما- تراشیده و مورد پرستش بود.

او آمد و طرحی نوین با خود آورد، طرحی که در آن همه انسانها، همه نژادها، و همه طبقات یکسان و برابر و برادر بودند، و شعار: «

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ

» و «

وَ لا فَخُرَ لِعَرَبیٍ عَلی عَجَمیٍ ...

» او را همه شنیده‌اند.

***

4- محتویات دعوت او

هیچ چیز جالب تر از این نیست که معارف پر دامنه اسلام که حتی مخالفان را که با نظر منفی به تعلیمات اسلام می‌نگرند تحت تأثیر قرار میدهد، با تمام وسعتش در یک موضوع اصولی خلاصه میشود و آن توحید و یگانگی، و مبارزه با شرک ثنویت و تثلیث، و هر گونه تعدد و دوگانگی است.

پیامبر نخست، توحید خالق و آفریدگار را به مردم جهان عرضه کرد (اللّه) و سپس توحید معبود و «اله» را، و بشر را از قید هر پرستشی، جز پرستش خدای یگانه بازداشت.

در یکی از آیات قرآن از زبان قهرمان توحید می‌گوید:

إِنّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذی فَطَرَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضَ حَنیفًا وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ (انعام- 79) «من به سوی آنکس روی کردم که آفریننده همه آسمانها و زمین است، توجهی خالص و بی‌ریا و از روی تسلیم، و من از مشرکان نیستم.»