خلقت نوری و ظهور صلبی اهل بیت علیهم السلام صفحه 110

اگر چه ترکیب نور وجودی ائمه علیهم السلام امکان و نیازمندی صددرصد آنان را به خداوند اثبات می کند امّا ترکیب نوری آنها با دیگر مراتب و انواع ترکیب ها تفاوتهای جوهری دارند. کمترین نیاز در این نوع ترکیب نهادینه شده و آن اصل افاضه نوری پروردگار و آمیختن فرایند دو فعل نور + روح = نور ائمه علیهم السلام است که در دیگر مراتب آفرینش و وجهه خلقی وجود ندارد. تنهای تنها در وجهه ربّی قرار دارد. چنانچه در پی خواهد آمد.

سمت و سوی خلقت برای مجود:

1- سمت و سوی آن موجود به خداوند که از وی پدید می آیند و فعل الهی با یک رکن در یک آن تمام کمالات بالفعل را به آن موجودمی دهد؛ زیرا دلیل فعل الهی کمال مطلق و اعطاء کامل تمامی خوبیها و سعه ای نهایی وجود به شمار می رود. ]ائمه به همین دلیل نخستین موجودات آفریده شده نوری به حساب می آیند؛ زیرا از یکسو تمامی کمال فعل الهی را یکجا و در آن واحد دریافت کرده اند و هیچ کمال وجودی بالقوه در وجود نوری آنها راه ندارد. از دیگر سو، اصل مخلوق بودن آنها قرار داده شده است تا حلقه ای میانی باشند برای فیض رسانی به دیگر موجودات و اصل خدایی از آنان برداشته شود[. به این گونه خلقت وجهه ربّی یا حقیقت نوری گفته می شود. همان گونه که در روایت خداوند به محمد | فرمود: «و أنتم وجهی».

2- سمت و سوی خلقی که هر موجودی از نظر جایگاه و چینش مراتب وجودی خود در نظام خلقت کسب می کند نه یکجا، دفعی و بالفعل که به تدریج بالقوه و همیشه؛ زیرا خاصیت مراتب و جایگاه خلقت آن موجود همین تنگنا را