خلقت نوری و ظهور صلبی اهل بیت علیهم السلام صفحه 131

العظیم، عظیم. و اما القول بأن ذواتهم کانت موجوده قبل آدم علیه السلام ؛ فالقول فی بطلانه علی ماقدمنّاه».((1))

نقد و بررسی:

1- قدیم مطلق، ذاتی و ازلی صفتی است واقعی و در حقیقت تنهای تنها زیبنده خداوند است نه دیگران؛ زیرا جز او هیچ قدیمی واقعی و حقیقی محض در مراتب هستی وجود ندارد. خلقت نوریه اهل البیت علیهم السلام با این موضوع هیچ گونه مغایرت و تضادی ندارد؛ زیرا صفت آفریده شده پسوند تمام آنها به شمار می رود.

2- وجود نوری اهل البیت علیهم السلام آفریده شده از فعل و عظمت الهی است. اگرچه این موجودات نوری نسبت به دیگر مراتب خلقت تقدم رتبی دارند اما هرگز قدیم ذاتی، مانند پروردگار نیست و با خدا همراهی نداشته اند تا قدیم مطلق باشند.

3- همان گونه که دیگر موجودات آفریده پروردگار یکتا هستند، نور ائمه علیهم السلام نیز مخلوق خداوند به شمار می رود. با این تفاوت که درچینش مراتب هستی خلقت نوری آنها بر دیگر موجودات تقدم دارد و آنها واسطه فیض رسانی پروردگار شمرده می شود نه خالق یا آفریننده موجودات فرودست خود.

4- تقدم ائمه علیهم السلام نسبت به وجود آدم تقدم فیزیکی و عنصری نیست که تقدم نوری و سعه وجودی است. اگرچه وجود فیزیکی آنها پس از آدم و دیگر پیام آوران الهی قرار دارند ولی تمام وجود ائمه علیهم السلام همین بعد فیزیکی آنها نیست.