- مقدمه مؤلف 5
- اشاره 7
- بخش اول :خلقت نوری اهلبیت علیهم السلام 7
- اشاره 8
- فصل اول: کلیات و مفاهیم 8
- معانی کلید واژگان 9
- 1- خلق: 9
- 3- نور: 10
- 2- ماهیت آفرینش: 10
- 4- انواع نور: 11
- 5- ویژگی های نور وجودی ائمه(ع) 12
- 6- نور اهل البیت(ع) در قرآن 14
- اشاره 17
- فصل دوم : یافته های انسانی از آغاز آفرینش 17
- واکنش و بی تفاوتی: 18
- اشاره 18
- الف- تفسیر های نارسا و خام 19
- 1- نگاه احتمالی به آغاز خلقت 19
- 2- تفسیر مادی گرایان 22
- 3- تصویر افسانه سرایان 26
- ب- تحلیل خردمندان از آغاز خلقت 31
- 1- حکمت مشّاء 31
- 2- حکمت اشراق: 39
- 3- حکمت متعالیه 44
- اشاره 47
- ج- فیض نخست در عرفان 47
- حقیقت محمدیه (ص) : 51
- نقد فلسفه و عرفان 52
- اشاره 55
- فصل سوم: داده های وحیانی از آغاز خلقت نوری 55
- 1- خلقت نوری در عهدین : 56
- مقدمه: 56
- 2- قرائن واژگان بر موضوع: 58
- 3- اصل زیر بنای موضوع: 62
- 4- خلقت نوری در احادیث شیعه و سنی 64
- 5- دشواری فهم خلقت نوریه 69
- جهت بررسی سندی خلقت نوریه 70
- اشاره 70
- 1- تنوع اسنادی 70
- 2- جبران ضعف سند با قوت متن: 73
- 3- شهرت خلقت نوریه: 74
- 4- نقد نگاه ذاتی و موضوعی به اسناد : 75
- انواع دلالت روایات 76
- مدلول قطعی: 78
- تعدد اسما و وحدت مسما: 79
- دلایل قطعی یقین 80
- اصول باز یافتی 82
- نفی دروغ پردازی ها 87
- اشاره 93
- فصل چهارم : نخستین نور پردازی در چینش نظام آفرینش 93
- اشاره 94
- مقدمه: 94
- 1 - توحید، اصل زیر بنای خلقت نوریه 94
- 2- نفی غیر خدا، اصل دیگر 97
- اشاره 97
- داده های ناب وحیانی: 100
- گزیده استدلال به آفرینش و ابداع و ایجاد: 100
- نفی نظریه صدور: 101
- 3- هدفمندی اهل البیت (ع) اصل آفرینش 103
- 4 – چگونگی آفرینش نخستین نور 108
- اشاره 108
- سمت و سوی خلقت برای مجود: 110
- 5- امتداد نور 111
- اشاره 111
- دلایل خلقت نور علی (ع) پس از نور پیامبر (ص) 114
- اشاره 116
- 6- آفرینش انوار چهارده گانه : 116
- تحلیل: 117
- 7- گستره آفرینش نور 119
- اشاره 126
- 8 - ژرفنای نور 126
- حقایق عالم نوری 127
- نقد یک نگاه: 129
- نقد و بررسی: 131
- اشاره 134
- فصل پنجم:نور افشانی حقیقت محمدیه(ص) در عالم جبروت 134
- 1- ریزش نور از نور 135
- 2- نور ائمه حلقه فیض رسانی 137
- 3- خلقت عرش از نور محمد(ص) 139
- اشاره 139
- 3-1- نمونه صریح خلقت عرش از نور پیامبر (ص) 140
- 3-2- نمونه وجود ائمه(ع) در عرش 141
- 4-1- مفسران شیعه 144
- 4- چیستی عرش 144
- 2- 4- نقد نگاه مفسران شیعه 147
- 4-3- مفسران اهل سنت و عرش 149
- 4-4- نقد تفسیر اهل سنت 151
- 4-5- حقیقت عرش در خلقت نوری 152
- 5- کرسی پدید آمده از نور محمد(ص) 155
- اشاره 155
- 5-1- چیستی کرسی از نظر مفسران شیعه 157
- 5-2- نقد کرسی با علم 159
- 5-3- کرسی از دیدگاه اهل سنت 160
- 5-4- نقد نگاه مفسران اهل سنت از کرسی 163
- 5-5-چیستی کرسی درخلقت نوریه 165
- اشاره 166
- 6- آفرینش لوح از نور محمد (ص) 166
- 6-1-ماهیت لوح میان مفسران 168
- 7- آفرینش قلم از نور محمد (ص) 170
- اشاره 170
- 7-1- چیستی قلم میان مفسران 172
- 7-2- ماهیت لوح و قلم در پرتو روایات 174
- اشاره 178
- فصل ششم: نور افشانی ولایت علویه در عالم ملکوت 178
- 1- شبنم نور بر گونه فرشتگان 179
- 2- فروچکیدن نور: 181
- 3- ناتوانی انسان از معرفت فرشتگان: 185
- 4- فرشته از منظر وجودی: 188
- 5- چیستی و ماهیت ملائکه: 190
- 6- وظایف و کردار فرشتگان: 194
- 7- آموزش علی (ع) به فرشتگان: 196
- 8- ولایت مداری فرشتگان: 199
- 9- فلسفه نگهبانی بشر: 201
- 10- نوع تکلیف فرشتگان: 202
- اشاره 202
- 1- آفرینش طینت اهل البیت (ع): 203
- 2- نور وجودی شیعه از ائمه (ع): 207
- 3- تناسب نوری شیعه و... ائمه (ع): 211
- 4- خلقت سرشت شیعه از نور اهلبیت (ع): 213
- 5- آفرینش بهشت از نور امام حسین (ع): 214
- اشاره 219
- فصل هفتم: پرتو افکنی نور فاطمیّه در عالم ناسوت 219
- 1- تابیدن آسمان و زمین از نور فاطمه (ع) 220
- 2- هفت آسمان از نور زهرا (ع): 223
- 3- ویژگی های پرتو نوری فاطمه (ع): 224
- 4- ادله نقلی بر تابش نور فاطمه ÷: 226
- 5- وجود یابی ماه و خورشید از نور امام حسن (ع): 228
- 6- ولایت مداری عالم ماده: 230
- اشاره 231
- 7- آموزش ائمه به زمینیان: 231
- عالم ذر تجلی گاه ولایت اهل البیت (ع): 232
- اشاره 232
- 1- هستی عالم ذر: 233
- 2- چیستی و چگونگی وقوع عالم ذر: 234
- 1- انطباق کبیر بر صغیر: 235
- اشاره 235
- 3- مخالف نص: 236
- 2- خلاف عقل: 236
- 3- مادی بودن عالم ذر: 236
- 2- ناسازگاری خطاب با ظرف: 238
- اشاره 238
- 1- خلاف نص: 238
- 3- مخالفت با عقل: 239
- 4- وجود آغازین، عالم ذر: 241
- 1- وجود عوالم گوناگون بشری: 242
- الف- تفسیر واقع بینانه مفسران: 242
- 2- گونه های آفرینش: 243
- 3- تقدم ذر بر ماده: 246
- ب- متن روایات بر تقدم عالم ذر: 247
- ج- اهل البیت اولین بندگان عالم ذر: 248
- الف- سیر نزولی وجودی ائمه^ در عالم هستی: 251
- ب- سیر صعودی پیامبر | در جهان ماده: 252
- ج- فرمانروایی اهل البیت ^ در هستی: 255
- اشاره 258
- فصل هشتم: دستامد های علمی وعملی 258
- مقدمه: 259
- الف- دستامد های فلسفی 260
- ب- دستامد کلامی 264
- ج- دستامدها عرفانی، اخلاقی 266
- د- دستامد اجتماعی 269
- ه-- دستامد روایی و خبری 272
- و- دستامد های تفسیری 275
- ز- دستامدهای تاریخی 277
- ح- دستامدهای فقهی 281
- اشاره 284
- بخش دوم :ظهور صلبی اهلبیت علیهم السلام 284
- فصل اول:اصل هستی نور صلبی 285
- اشاره 285
- هستی نور 286
- اشاره 286
- اول: متن نگری شیعیان 287
- الف) معنای کتاب 287
- دوم: ظاهرگرایی اهل تسنن 296
- اشاره 296
- 1. نص کتاب: حقیقت محمد(ص) 297
- 2. تقدم وجود پیامبر(ص) 298
- 3. وجود اهلبیت(ع) 299
- 4. شفاعت محمد(ص) 300
- 5. مقامات نبوی(ص) 301
- 6.هاله ای پر نور 302
- ب) مصداق سنت 303
- اول: عناصر ظهوری 303
- دوم: عناصر مشترک مفهومی 313
- اشاره 318
- فصل دوم :چیستی نور 318
- اشاره 319
- چیستی نور 319
- 1. بی اهمیتی نوع کلمه 320
- 2. نقد این برداشت 320
- 1-2. توجه مفسران به نوع کلمه: 320
- اشاره 321
- 2-2. تناسب مقدمه و ذی المقدمه: 321
- 1.اثرگذاری اندک 322
- اشاره 322
- 1. نص قرآنی 322
- الف) اشکال کلی 322
- 3. مخالف روایات متضافر 323
- 2. سطحی نگری 323
- ب) اشکال جزئی 324
- 2 - 3. بیگانگی با جایگاه آدم 324
- 1. نا سازگاری سیاقی 324
- 3 - 4. ترجیح بدون مرجح 325
- 2. نصوص روایی 326
- 4 - 5. سازگاری اسم با حقایق خارجی 326
- 2. سبوح قدوس: 327
- 3. گفتگو: 327
- اشاره 327
- 3. برتری حقایق خارجی: 329
- الف) اشکال ویژه 329
- 2. تقدم کتاب بر سنت: 329
- 1. حج گزاردن: 330
- 4. جمع مراتب وجودی آدم: 330
- دو: اطلاق کلمه بر کردار 330
- اشاره 330
- 1. ناسازگاری با سیاق: 332
- الف) اشکال کرداری شمردن کلمه 332
- 2. عدم شهرت: 332
- 3. مخالفت با ظهور عرفی: 332
- اشاره 333
- 1. اطلاق کلمه بر شخص: 333
- 1. تصریح آیات 333
- سه. اطلاق کلمه بر شیء خارجی 333
- 2. نقد و پاسخ: 334
- 3. بی شماری حقایق عینی: 335
- 2. روایت متواتر 336
- اشاره 336
- اشاره 337
- 1. اطلاق کلمه بر پیامبر اعظم| 337
- 1-3. مسما پیش از اسم: 338
- 1-4. همیشگی بودن اسم و مسما: 338
- 1-2. همزمانی اسم و مسما: 338
- 1-1. مسما بعد از اسم: 338
- 2. خمسه طیبه 339
- 3. اهلبیت(ع) 340
- اشاره 341
- 4. همگونی و ناهمگونی دو آیه 341
- الف) این همانی کلمات دو آیه: 341
- اشاره 342
- 1. ذوق عرفانی 342
- ب) این نه آنی کلمات: 342
- اشاره 342
- اول: دلائل همسانی 342
- 1-2. وحدت نور پذیر: 343
- 1-1. وحدت نورپرداز: 343
- 1-3. وحدت نور: 344
- 2. نقل متضافر 344
- 2-1. عینیت کلمات آدم و ابراهیم 344
- اشاره 344
- اشاره 345
- 2-2. توبه پذیری آن دو 345
- مصادیق آیه 347
- 1. امام عصر (ع) 347
- 2. پیشوایان معصوم^ 349
- 3. اتحاد مطلقه امام و امامت 350
- 1. روایت 351
- دوم: دلیل ناهمگونی 351
- 2-1. اوامر و نواهی 352
- 2. مصادیق 352
- 1-1. نقد مصداق اوامر و نواهی 353
- 3-1. رد و مؤید 354
- 3. واژگان معجزنما 354
- اشاره 354
- 4. جایگاه برین امامت 355
- اشاره 357
- فصل سوم :نورپذیری 357
- نورپذیری 358
- اشاره 358
- 2. مقایسه آدم و کلمات 359
- 1. قرائن سیاقی 359
- الف) تقدم کلمات 359
- 3. روایات 360
- ب) نفوذ کلمات 363
- ج) منبع کلمات 364
- د) گیرنده ی نخستین 365
- ه-) چگونگی دریافت 367
- 1. دریافت جسمانی 367
- 2. دریافت روحانی 369
- و) زمان دریافت 370
- اشاره 370
- 1. آغاز خلقت 371
- 2. مفهوم روایات: 372
- ز) مکان دریافت 374
- 1. بهشت برین 374
- 2. گهواره ی زمین 375
- 3. همیشگی 377
- ح) مراحل دریافت 379
- ط) ظهور نص بر همراهی 381
- اشاره 381
- اشکال 385
- فصل چهارم:انتقال نور 388
- اشاره 388
- امتداد ذاتی 389
- انتقال نور 389
- اشاره 389
- اشاره 390
- 1. دلائل انتقال 390
- 1. واژه تقلب 390
- 1-1. تقلب در شیء: 390
- 1-2. تقلب در امور: 390
- 1-3. تقلب در حکومت: 391
- 1-4. تقلب در قرآن: 391
- 2-1. عنصر تغییر: 391
- 2. عناصر مشترک واژه 391
- 2-2. تصرف: 392
- 3-2ایجاد: 392
- 2-1. مفسران سنی 393
- اشاره 393
- 2-2. مفسران شیعی 395
- اشاره 396
- 3-1. مأخذ سنیان 397
- 3-2. مأخذ شیعیان 398
- 2. گستره انتقال 402
- اشاره 404
- 2-2. تواتر معنوی روایات 405
- 2-1. اتفاق اصحاب 405
- ج. عوامل انتقال 407
- 1. اراده الهی 408
- 2. مرگ 409
- 3. رسالت 411
- 4. الهام 412
- 1. اسلام 414
- اشاره 414
- 1-1. اطلاق: 415
- 2. ایمان 416
- 1-2. صراحت مفسران: 416
- 3. خداپرستی 419
- 4. نجابت 420
- د. لوازم انتقال 421
- اشاره 423
- 2-1. خواستگاری 425
- 2-2. رضایت دختر 427
- اشاره 434
- 1. سفارش به واگذاری 436
- 2. پیمان گیری 437
- 3. ارث الهی 438
- 4. امانت 440
- اشاره 440
- اشکال بر انتقال نوری 441
- ادعا 442
- 1. جواز اشتراک لفظی: 443
- 2. اشتراک معنوی: 443
- پاسخ 443
- 3. اتفاقی بودن: 443
- 4.ترجیح بلا مرجح: 444
- 5. خروج موضوعی: 445
- 6. نجاست مشرک: 445
- 7. اشکال عقلی: 445
- 8. خبر متواتر: 446
- فصل پنجم :ویژگی های نور 447
- اشاره 447
- 1. ابزار معرفتی 448
- الف. معرفت نوریه 448
- ویژگی های نور 448
- اشاره 448
- 2. چیستی نور منتقل شده 452
- ب. انتقال 460
- 1. تجرد 460
- 2. تعلق 462
- 3. حرکت در صلب ها 463
- 4. انتقال به عوالم 465
- 5. تمام زمان ها 466
- 6. برترین قرن 470
- 7. از نقطه به نقطه ای 471
- ج. فرمان برداری 472
- 1. ستایش 472
- 2. بندگی 474
- 3. ایمان 475
- 4. معیار بندگی دیگران 476
- 5. جامع نبوت و امامت 478
- 6. فراخوان بندگی 479
- د. حالات نوریه 481
- 1. وحدت نوریه 481
- 2. کثرت نوریه 484
- 3. تابش همیشگی 485
- 5. حلقه ی فیض 487
- 4. نورپردازی فیزیکی 487
- 6. تجلی نور 488
- 7. پنهانی نور 489
- 8. باور نخبگان به نور 491
- 9. توسل به نور 493
- اشاره 494
- فصل ششم :تأثیر نور بر نیاکان 494
- اشاره 495
- تأثیر نور بر نیاکان 495
- 1. هستی بخشی 496
- الف) تقرب به خدا 496
- 2. وصل پس از فصل 499
- 3. اتصال برین 500
- 4. حاجت روایی 500
- 5. معرفت دهی 501
- 6. اعجاز برین 504
- 7. خلیفه ی زمین 506
- ب) تحول ژرفنا 507
- 1. آمرزش 507
- 2. آبروداری 509
- 3. شهود درونی 510
- 4. تعمیق فضیلت 511
- 5. امتداد رسالت 512
- 6. اصالت نیاکان 514
- 7. مسجودیت فرشتگان 515
- 1. شفاعت 516
- ج) برتری بر انسان ها 516
- 2. ارجمندی 518
- 3. وضع قانون 520
- 4. برگزیدگی 522
- 5. بنیان های اصیل 524
- 6. گره گشایی 526
- 7. واقع بینی 528
- 8. بندگی واقعی 529
- 9. دین گستری 530
- فصل هفتم :فلسفه نورپردازی 533
- اشاره 533
- فلسفه نورپردازی 534
- اشاره 534
- الف)رهنمونی دین داران 535
- 1. وانهادن روح متعبدانه 535
- 2. سطحی نگری نابخردانه 536
- ب) دستگیری ناآشنا 540
- 1. اقتضأ ذات مراتب نوریه 540
- نتیجه: 546
- اشاره 546
- ج) گونه های هدایت گری 547
- 1. راهنمایی پیامبران 547
- 2. بی تناسبی فرشتگان 548
- 3. تنگی ظرفیت انسان 549
- د) علل ریزش نور صلبی 550
- 1.قلمروفردی 550
- 2. حوزه اجتماعی 554
- 1. قلمرو فردی 561
- ه-) ر ه آورد 561
- 2. در حوزه ی اجتماع 563
- کتابنامه 567
1- خصال، صدوق، ج 1، ص 277.
2- مصباح المنیر، ج 2، ص 341.
3- معجم مقاییس اللغه، ج 2، ص 530.
4- لسان العرب، ج 14، ص 320.
5- مانند نور علم و نور کشف و مکاشفه.
6- نور محسوس مانند نور خورشید، نور آتش.
7- نور فهم و درک بالا؛ جهت اطلاع بیشتر به کتاب فتوحات مکیه، ج4، ص314، باب معرفت اسماء حسنی مراجعه گردد.
8- فعل نورانی و فعالیت های شایسته فرد نیک به نور تشبیه می شود.
9- کلامکم نور... که در زیارت جامعه کبیره آمده است.
فرمودند: «اوّل ما خلق الله نوری»((1)) تا آنجا که ابی خالد کابلی می گوید: از ابا جعفر علیه السلام دربارۀ {فَآمِنُوا بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالنّورِ الّذِی أَنزَلْنَا}((2)) پرسیدم، امام علیه السلام فرمود: ای ابا خالد! سوگند به خداوند «النور» در آیه، نور پیشوایان از خاندان محمد| هستند تا روز قیامت. به خدا قسم! آنها نور خدایی هستند که پروردگار فرود آورده است. به خدا سوگند وجود آنها نور خداوند در آسمان و زمین اند.((3))
موضوع خلقت نوری اهل بیت علیهم السلام ، با عنوان «خلقت نوریه» شهرت به سزایی داشته و اصل آن نزدتمامی دانشمندان و بزرگان مکتب تشیع پذیرفته شده است.((4))
بیشتر علمای اهل تسنّن نیز خلقت نوری اهل بیت علیهم السلام را پذیرفته و در کتب و منابع معتبر خویش آورده اند.
بررسی حقیقت خلقت نوری اهل بیت علیهم السلام در «منابع اهل تسنّن»((5)) از چنان کثرت و تواتری برخوردار است که اگر با تمامی اسناد و سلسله حدیث، نقل و تبیین گردد، خود اثر مستقل و مفصلی را می طلبد. در این مجال مختصر تنها به ذکر یک حدیث در خلقت نوری و یک حدیث در ظهور صلبی بسنده می نماییم.
عن سلمان الفارسی رضی الله عنه قال: سمعت رسول الله| یقول: «خلقت أنا وعلی بن ابی طالب من نور الله عن یمین العرش، نسبح الله ونقدسه من قبل ان یخلق الله عزّوجلّ آدم بأربعه عشر ألف سنه... واشتق الله تعالی لنا من أسمائه اسماً، فالله عزّوجلّ محموداً وأنا محمّد’ والله الأعلی وأخی علی والله الفاطر وابنتی فاطمه والله محسن وابنای الحسن