- مقدمه مؤلف 5
- بخش اول :خلقت نوری اهلبیت علیهم السلام 7
- اشاره 7
- فصل اول: کلیات و مفاهیم 8
- اشاره 8
- 1- خلق: 9
- معانی کلید واژگان 9
- 3- نور: 10
- 2- ماهیت آفرینش: 10
- 4- انواع نور: 11
- 5- ویژگی های نور وجودی ائمه(ع) 12
- 6- نور اهل البیت(ع) در قرآن 14
- اشاره 17
- فصل دوم : یافته های انسانی از آغاز آفرینش 17
- واکنش و بی تفاوتی: 18
- اشاره 18
- الف- تفسیر های نارسا و خام 19
- 1- نگاه احتمالی به آغاز خلقت 19
- 2- تفسیر مادی گرایان 22
- 3- تصویر افسانه سرایان 26
- ب- تحلیل خردمندان از آغاز خلقت 31
- 1- حکمت مشّاء 31
- 2- حکمت اشراق: 39
- 3- حکمت متعالیه 44
- اشاره 47
- ج- فیض نخست در عرفان 47
- حقیقت محمدیه (ص) : 51
- نقد فلسفه و عرفان 52
- اشاره 55
- فصل سوم: داده های وحیانی از آغاز خلقت نوری 55
- 1- خلقت نوری در عهدین : 56
- مقدمه: 56
- 2- قرائن واژگان بر موضوع: 58
- 3- اصل زیر بنای موضوع: 62
- 4- خلقت نوری در احادیث شیعه و سنی 64
- 5- دشواری فهم خلقت نوریه 69
- جهت بررسی سندی خلقت نوریه 70
- اشاره 70
- 1- تنوع اسنادی 70
- 2- جبران ضعف سند با قوت متن: 73
- 3- شهرت خلقت نوریه: 74
- 4- نقد نگاه ذاتی و موضوعی به اسناد : 75
- انواع دلالت روایات 76
- مدلول قطعی: 78
- تعدد اسما و وحدت مسما: 79
- دلایل قطعی یقین 80
- اصول باز یافتی 82
- نفی دروغ پردازی ها 87
- اشاره 93
- فصل چهارم : نخستین نور پردازی در چینش نظام آفرینش 93
- اشاره 94
- 1 - توحید، اصل زیر بنای خلقت نوریه 94
- مقدمه: 94
- اشاره 97
- 2- نفی غیر خدا، اصل دیگر 97
- داده های ناب وحیانی: 100
- گزیده استدلال به آفرینش و ابداع و ایجاد: 100
- نفی نظریه صدور: 101
- 3- هدفمندی اهل البیت (ع) اصل آفرینش 103
- 4 – چگونگی آفرینش نخستین نور 108
- اشاره 108
- سمت و سوی خلقت برای مجود: 110
- 5- امتداد نور 111
- اشاره 111
- دلایل خلقت نور علی (ع) پس از نور پیامبر (ص) 114
- 6- آفرینش انوار چهارده گانه : 116
- اشاره 116
- تحلیل: 117
- 7- گستره آفرینش نور 119
- 8 - ژرفنای نور 126
- اشاره 126
- حقایق عالم نوری 127
- نقد یک نگاه: 129
- نقد و بررسی: 131
- اشاره 134
- فصل پنجم:نور افشانی حقیقت محمدیه(ص) در عالم جبروت 134
- 1- ریزش نور از نور 135
- 2- نور ائمه حلقه فیض رسانی 137
- 3- خلقت عرش از نور محمد(ص) 139
- اشاره 139
- 3-1- نمونه صریح خلقت عرش از نور پیامبر (ص) 140
- 3-2- نمونه وجود ائمه(ع) در عرش 141
- 4-1- مفسران شیعه 144
- 4- چیستی عرش 144
- 2- 4- نقد نگاه مفسران شیعه 147
- 4-3- مفسران اهل سنت و عرش 149
- 4-4- نقد تفسیر اهل سنت 151
- 4-5- حقیقت عرش در خلقت نوری 152
- 5- کرسی پدید آمده از نور محمد(ص) 155
- اشاره 155
- 5-1- چیستی کرسی از نظر مفسران شیعه 157
- 5-2- نقد کرسی با علم 159
- 5-3- کرسی از دیدگاه اهل سنت 160
- 5-4- نقد نگاه مفسران اهل سنت از کرسی 163
- 5-5-چیستی کرسی درخلقت نوریه 165
- اشاره 166
- 6- آفرینش لوح از نور محمد (ص) 166
- 6-1-ماهیت لوح میان مفسران 168
- اشاره 170
- 7- آفرینش قلم از نور محمد (ص) 170
- 7-1- چیستی قلم میان مفسران 172
- 7-2- ماهیت لوح و قلم در پرتو روایات 174
- اشاره 178
- فصل ششم: نور افشانی ولایت علویه در عالم ملکوت 178
- 1- شبنم نور بر گونه فرشتگان 179
- 2- فروچکیدن نور: 181
- 3- ناتوانی انسان از معرفت فرشتگان: 185
- 4- فرشته از منظر وجودی: 188
- 5- چیستی و ماهیت ملائکه: 190
- 6- وظایف و کردار فرشتگان: 194
- 7- آموزش علی (ع) به فرشتگان: 196
- 8- ولایت مداری فرشتگان: 199
- 9- فلسفه نگهبانی بشر: 201
- اشاره 202
- 10- نوع تکلیف فرشتگان: 202
- 1- آفرینش طینت اهل البیت (ع): 203
- 2- نور وجودی شیعه از ائمه (ع): 207
- 3- تناسب نوری شیعه و... ائمه (ع): 211
- 4- خلقت سرشت شیعه از نور اهلبیت (ع): 213
- 5- آفرینش بهشت از نور امام حسین (ع): 214
- اشاره 219
- فصل هفتم: پرتو افکنی نور فاطمیّه در عالم ناسوت 219
- 1- تابیدن آسمان و زمین از نور فاطمه (ع) 220
- 2- هفت آسمان از نور زهرا (ع): 223
- 3- ویژگی های پرتو نوری فاطمه (ع): 224
- 4- ادله نقلی بر تابش نور فاطمه ÷: 226
- 5- وجود یابی ماه و خورشید از نور امام حسن (ع): 228
- 6- ولایت مداری عالم ماده: 230
- 7- آموزش ائمه به زمینیان: 231
- اشاره 231
- اشاره 232
- عالم ذر تجلی گاه ولایت اهل البیت (ع): 232
- 1- هستی عالم ذر: 233
- 2- چیستی و چگونگی وقوع عالم ذر: 234
- 1- انطباق کبیر بر صغیر: 235
- اشاره 235
- 3- مخالف نص: 236
- 3- مادی بودن عالم ذر: 236
- 2- خلاف عقل: 236
- 2- ناسازگاری خطاب با ظرف: 238
- اشاره 238
- 1- خلاف نص: 238
- 3- مخالفت با عقل: 239
- 4- وجود آغازین، عالم ذر: 241
- 1- وجود عوالم گوناگون بشری: 242
- الف- تفسیر واقع بینانه مفسران: 242
- 2- گونه های آفرینش: 243
- 3- تقدم ذر بر ماده: 246
- ب- متن روایات بر تقدم عالم ذر: 247
- ج- اهل البیت اولین بندگان عالم ذر: 248
- الف- سیر نزولی وجودی ائمه^ در عالم هستی: 251
- ب- سیر صعودی پیامبر | در جهان ماده: 252
- ج- فرمانروایی اهل البیت ^ در هستی: 255
- اشاره 258
- فصل هشتم: دستامد های علمی وعملی 258
- مقدمه: 259
- الف- دستامد های فلسفی 260
- ب- دستامد کلامی 264
- ج- دستامدها عرفانی، اخلاقی 266
- د- دستامد اجتماعی 269
- ه-- دستامد روایی و خبری 272
- و- دستامد های تفسیری 275
- ز- دستامدهای تاریخی 277
- ح- دستامدهای فقهی 281
- بخش دوم :ظهور صلبی اهلبیت علیهم السلام 284
- اشاره 284
- فصل اول:اصل هستی نور صلبی 285
- اشاره 285
- اشاره 286
- هستی نور 286
- الف) معنای کتاب 287
- اول: متن نگری شیعیان 287
- دوم: ظاهرگرایی اهل تسنن 296
- اشاره 296
- 1. نص کتاب: حقیقت محمد(ص) 297
- 2. تقدم وجود پیامبر(ص) 298
- 3. وجود اهلبیت(ع) 299
- 4. شفاعت محمد(ص) 300
- 5. مقامات نبوی(ص) 301
- 6.هاله ای پر نور 302
- ب) مصداق سنت 303
- اول: عناصر ظهوری 303
- دوم: عناصر مشترک مفهومی 313
- اشاره 318
- فصل دوم :چیستی نور 318
- چیستی نور 319
- اشاره 319
- 1. بی اهمیتی نوع کلمه 320
- 1-2. توجه مفسران به نوع کلمه: 320
- 2. نقد این برداشت 320
- اشاره 321
- 2-2. تناسب مقدمه و ذی المقدمه: 321
- اشاره 322
- 1.اثرگذاری اندک 322
- 1. نص قرآنی 322
- الف) اشکال کلی 322
- 3. مخالف روایات متضافر 323
- 2. سطحی نگری 323
- ب) اشکال جزئی 324
- 1. نا سازگاری سیاقی 324
- 2 - 3. بیگانگی با جایگاه آدم 324
- 3 - 4. ترجیح بدون مرجح 325
- 2. نصوص روایی 326
- 4 - 5. سازگاری اسم با حقایق خارجی 326
- 3. گفتگو: 327
- 2. سبوح قدوس: 327
- اشاره 327
- الف) اشکال ویژه 329
- 3. برتری حقایق خارجی: 329
- 2. تقدم کتاب بر سنت: 329
- 1. حج گزاردن: 330
- 4. جمع مراتب وجودی آدم: 330
- اشاره 330
- دو: اطلاق کلمه بر کردار 330
- 1. ناسازگاری با سیاق: 332
- 2. عدم شهرت: 332
- الف) اشکال کرداری شمردن کلمه 332
- 3. مخالفت با ظهور عرفی: 332
- اشاره 333
- 1. اطلاق کلمه بر شخص: 333
- 1. تصریح آیات 333
- سه. اطلاق کلمه بر شیء خارجی 333
- 2. نقد و پاسخ: 334
- 3. بی شماری حقایق عینی: 335
- اشاره 336
- 2. روایت متواتر 336
- 1. اطلاق کلمه بر پیامبر اعظم| 337
- اشاره 337
- 1-2. همزمانی اسم و مسما: 338
- 1-4. همیشگی بودن اسم و مسما: 338
- 1-1. مسما بعد از اسم: 338
- 1-3. مسما پیش از اسم: 338
- 2. خمسه طیبه 339
- 3. اهلبیت(ع) 340
- اشاره 341
- 4. همگونی و ناهمگونی دو آیه 341
- الف) این همانی کلمات دو آیه: 341
- اشاره 342
- ب) این نه آنی کلمات: 342
- 1. ذوق عرفانی 342
- اول: دلائل همسانی 342
- اشاره 342
- 1-2. وحدت نور پذیر: 343
- 1-1. وحدت نورپرداز: 343
- 1-3. وحدت نور: 344
- 2-1. عینیت کلمات آدم و ابراهیم 344
- اشاره 344
- 2. نقل متضافر 344
- 2-2. توبه پذیری آن دو 345
- اشاره 345
- 1. امام عصر (ع) 347
- مصادیق آیه 347
- 2. پیشوایان معصوم^ 349
- 3. اتحاد مطلقه امام و امامت 350
- 1. روایت 351
- دوم: دلیل ناهمگونی 351
- 2. مصادیق 352
- 2-1. اوامر و نواهی 352
- 1-1. نقد مصداق اوامر و نواهی 353
- 3. واژگان معجزنما 354
- 3-1. رد و مؤید 354
- اشاره 354
- 4. جایگاه برین امامت 355
- اشاره 357
- فصل سوم :نورپذیری 357
- اشاره 358
- نورپذیری 358
- 2. مقایسه آدم و کلمات 359
- الف) تقدم کلمات 359
- 1. قرائن سیاقی 359
- 3. روایات 360
- ب) نفوذ کلمات 363
- ج) منبع کلمات 364
- د) گیرنده ی نخستین 365
- ه-) چگونگی دریافت 367
- 1. دریافت جسمانی 367
- 2. دریافت روحانی 369
- و) زمان دریافت 370
- اشاره 370
- 1. آغاز خلقت 371
- 2. مفهوم روایات: 372
- 1. بهشت برین 374
- ز) مکان دریافت 374
- 2. گهواره ی زمین 375
- 3. همیشگی 377
- ح) مراحل دریافت 379
- اشاره 381
- ط) ظهور نص بر همراهی 381
- اشکال 385
- فصل چهارم:انتقال نور 388
- اشاره 388
- انتقال نور 389
- امتداد ذاتی 389
- اشاره 389
- 1. دلائل انتقال 390
- 1-2. تقلب در امور: 390
- 1-1. تقلب در شیء: 390
- 1. واژه تقلب 390
- اشاره 390
- 2-1. عنصر تغییر: 391
- 1-4. تقلب در قرآن: 391
- 1-3. تقلب در حکومت: 391
- 2. عناصر مشترک واژه 391
- 2-2. تصرف: 392
- 3-2ایجاد: 392
- 2-1. مفسران سنی 393
- اشاره 393
- 2-2. مفسران شیعی 395
- اشاره 396
- 3-1. مأخذ سنیان 397
- 3-2. مأخذ شیعیان 398
- 2. گستره انتقال 402
- اشاره 404
- 2-1. اتفاق اصحاب 405
- 2-2. تواتر معنوی روایات 405
- ج. عوامل انتقال 407
- 1. اراده الهی 408
- 2. مرگ 409
- 3. رسالت 411
- 4. الهام 412
- 1. اسلام 414
- اشاره 414
- 1-1. اطلاق: 415
- 2. ایمان 416
- 1-2. صراحت مفسران: 416
- 3. خداپرستی 419
- 4. نجابت 420
- د. لوازم انتقال 421
- اشاره 423
- 2-1. خواستگاری 425
- 2-2. رضایت دختر 427
- اشاره 434
- 1. سفارش به واگذاری 436
- 2. پیمان گیری 437
- 3. ارث الهی 438
- 4. امانت 440
- اشاره 440
- اشکال بر انتقال نوری 441
- ادعا 442
- 1. جواز اشتراک لفظی: 443
- 2. اشتراک معنوی: 443
- 3. اتفاقی بودن: 443
- پاسخ 443
- 4.ترجیح بلا مرجح: 444
- 5. خروج موضوعی: 445
- 6. نجاست مشرک: 445
- 7. اشکال عقلی: 445
- 8. خبر متواتر: 446
- اشاره 447
- فصل پنجم :ویژگی های نور 447
- 1. ابزار معرفتی 448
- ویژگی های نور 448
- الف. معرفت نوریه 448
- اشاره 448
- 2. چیستی نور منتقل شده 452
- 1. تجرد 460
- ب. انتقال 460
- 2. تعلق 462
- 3. حرکت در صلب ها 463
- 4. انتقال به عوالم 465
- 5. تمام زمان ها 466
- 6. برترین قرن 470
- 7. از نقطه به نقطه ای 471
- ج. فرمان برداری 472
- 1. ستایش 472
- 2. بندگی 474
- 3. ایمان 475
- 4. معیار بندگی دیگران 476
- 5. جامع نبوت و امامت 478
- 6. فراخوان بندگی 479
- د. حالات نوریه 481
- 1. وحدت نوریه 481
- 2. کثرت نوریه 484
- 3. تابش همیشگی 485
- 5. حلقه ی فیض 487
- 4. نورپردازی فیزیکی 487
- 6. تجلی نور 488
- 7. پنهانی نور 489
- 8. باور نخبگان به نور 491
- 9. توسل به نور 493
- فصل ششم :تأثیر نور بر نیاکان 494
- اشاره 494
- اشاره 495
- تأثیر نور بر نیاکان 495
- الف) تقرب به خدا 496
- 1. هستی بخشی 496
- 2. وصل پس از فصل 499
- 3. اتصال برین 500
- 4. حاجت روایی 500
- 5. معرفت دهی 501
- 6. اعجاز برین 504
- 7. خلیفه ی زمین 506
- ب) تحول ژرفنا 507
- 1. آمرزش 507
- 2. آبروداری 509
- 3. شهود درونی 510
- 4. تعمیق فضیلت 511
- 5. امتداد رسالت 512
- 6. اصالت نیاکان 514
- 7. مسجودیت فرشتگان 515
- 1. شفاعت 516
- ج) برتری بر انسان ها 516
- 2. ارجمندی 518
- 3. وضع قانون 520
- 4. برگزیدگی 522
- 5. بنیان های اصیل 524
- 6. گره گشایی 526
- 7. واقع بینی 528
- 8. بندگی واقعی 529
- 9. دین گستری 530
- فصل هفتم :فلسفه نورپردازی 533
- اشاره 533
- فلسفه نورپردازی 534
- اشاره 534
- الف)رهنمونی دین داران 535
- 1. وانهادن روح متعبدانه 535
- 2. سطحی نگری نابخردانه 536
- 1. اقتضأ ذات مراتب نوریه 540
- ب) دستگیری ناآشنا 540
- نتیجه: 546
- اشاره 546
- ج) گونه های هدایت گری 547
- 1. راهنمایی پیامبران 547
- 2. بی تناسبی فرشتگان 548
- 3. تنگی ظرفیت انسان 549
- 1.قلمروفردی 550
- د) علل ریزش نور صلبی 550
- 2. حوزه اجتماعی 554
- 1. قلمرو فردی 561
- ه-) ر ه آورد 561
- 2. در حوزه ی اجتماع 563
- کتابنامه 567
چیستی نور
اشاره
برداشت و گستره ی فهم مفسران از واژه «الکلمات« چیستی و چگونگی آن متفاوت بوده؛ به گونه ای که هر یک با تکیه بر شواهد، قرائن و دلایل خاص خود مصداقی برای آن پیدا کرده اند.
بی گمان تأثیرگذاری فضای فرهنگی، پیش فرض ها و دانش های مفسر را در نحوه ی برداشت نمی توان نادیده گرفت ولی فهم همگانی آنها بر پایه اصول، قواعد و قوانین کلی مشترک تفسیری عمومی فریقین استوار است.
هر چند نمی توان گفت مفسری در تحمیل معنای خاص بر آیه پای نفشرده است ولی بیشتر آنان در مصداق «کلمات» هم اندیشی کلی دارند. اندکی نیز با آراء عمومی در یک مصداق می ستیزند یا با سهل انگاری و عنادورزی از پذیرش حقیقت خارجی «کلمات»
می گریزند. بدین سان، مصداق کلمات در آیه سی و هفت سوره بقره با وجود اختلاف برداشت مفسران بیش از دو یا چهار گونه صورت وجه تفسیری دیگری برنمی تابد بر عکس آیه یکصدو بیست و چهارم سوره بقره که مصادیق گوناگونی را برای «کلمات» مفسران یادآوری کرده اند. بنابراین در آیه نخست اجماع تفسیری بیشتر داریم تا آیه دوم که با اختلاف تفسیری روبرو هستیم.