خلقت نوری و ظهور صلبی اهل بیت علیهم السلام صفحه 324

ب) اشکال جزئی

1. نا سازگاری سیاقی

ایراد این برداشت این است که نوع کلمات یاد شده پس از این آیه یا پیش از آن در فضای ساختاری کل این داستان نیامده است. بیرون از فضای قصه ی بازگشت در جای دیگر باعنوان دیگر و مناسبت دیگر چیده شده است. متن نوشتاری داستان، صدر و ذیل و دیگر فضای کلی آن با اصول دین و متن فروع دینی و یا دیگر علوم قرآن تفاوت دارد. چه بسا غیر از قصه، احکام، اخلاق و عقاید می تواند تکه تکه در جاهای پراکنده بیاید اما در داستان قرآن یکدستی به خوبی در نظر گرفته شده است. اندک پرداختن به حواشی و گریز از مرکز به ساختار و زبان کلی قصه هم آسیب نمی رساند اما نه به اندازه ای که از فضای آن به کلی بیرون برود.

چنانچه نوع کلمات را خداوند مشخص می کرد و مصداق ریز ریز آن را خود باز می گفت باید متصل با همین آیه یا منفصل در چند آیات بعد در آغاز متن یا پایان قصه ی بازگشت زمینی آدم آنها را می گنجاند، در صورتی که بوی چنین تعیینی در تشخیص ویژه کلمات را نمی توان احساس کرد.

2 - 3. بیگانگی با جایگاه آدم

این ادعا، با مراحل آفرینش آدم و حوا سازگاری ندارد. آنچه مفسران از سوره ی اعراف نوع «کلمات» را برداشت کرده اند، با فضای این آیه نسبت به مراحل خلقت و استقرار یافتن آدم تناسب ندارد.

«قرار گرفتن این کلمات: ربنا ظلمنا انفسنا، پیش از سخن خداوند است که در سوره ی اعراف فرمود: {قلنا