- مقدمه مؤلف 5
- اشاره 7
- بخش اول :خلقت نوری اهلبیت علیهم السلام 7
- فصل اول: کلیات و مفاهیم 8
- اشاره 8
- معانی کلید واژگان 9
- 1- خلق: 9
- 2- ماهیت آفرینش: 10
- 3- نور: 10
- 4- انواع نور: 11
- 5- ویژگی های نور وجودی ائمه(ع) 12
- 6- نور اهل البیت(ع) در قرآن 14
- اشاره 17
- فصل دوم : یافته های انسانی از آغاز آفرینش 17
- واکنش و بی تفاوتی: 18
- اشاره 18
- 1- نگاه احتمالی به آغاز خلقت 19
- الف- تفسیر های نارسا و خام 19
- 2- تفسیر مادی گرایان 22
- 3- تصویر افسانه سرایان 26
- ب- تحلیل خردمندان از آغاز خلقت 31
- 1- حکمت مشّاء 31
- 2- حکمت اشراق: 39
- 3- حکمت متعالیه 44
- ج- فیض نخست در عرفان 47
- اشاره 47
- حقیقت محمدیه (ص) : 51
- نقد فلسفه و عرفان 52
- فصل سوم: داده های وحیانی از آغاز خلقت نوری 55
- اشاره 55
- 1- خلقت نوری در عهدین : 56
- مقدمه: 56
- 2- قرائن واژگان بر موضوع: 58
- 3- اصل زیر بنای موضوع: 62
- 4- خلقت نوری در احادیث شیعه و سنی 64
- 5- دشواری فهم خلقت نوریه 69
- 1- تنوع اسنادی 70
- اشاره 70
- جهت بررسی سندی خلقت نوریه 70
- 2- جبران ضعف سند با قوت متن: 73
- 3- شهرت خلقت نوریه: 74
- 4- نقد نگاه ذاتی و موضوعی به اسناد : 75
- انواع دلالت روایات 76
- مدلول قطعی: 78
- تعدد اسما و وحدت مسما: 79
- دلایل قطعی یقین 80
- اصول باز یافتی 82
- نفی دروغ پردازی ها 87
- اشاره 93
- فصل چهارم : نخستین نور پردازی در چینش نظام آفرینش 93
- اشاره 94
- 1 - توحید، اصل زیر بنای خلقت نوریه 94
- مقدمه: 94
- 2- نفی غیر خدا، اصل دیگر 97
- اشاره 97
- داده های ناب وحیانی: 100
- گزیده استدلال به آفرینش و ابداع و ایجاد: 100
- نفی نظریه صدور: 101
- 3- هدفمندی اهل البیت (ع) اصل آفرینش 103
- 4 – چگونگی آفرینش نخستین نور 108
- اشاره 108
- سمت و سوی خلقت برای مجود: 110
- اشاره 111
- 5- امتداد نور 111
- دلایل خلقت نور علی (ع) پس از نور پیامبر (ص) 114
- 6- آفرینش انوار چهارده گانه : 116
- اشاره 116
- تحلیل: 117
- 7- گستره آفرینش نور 119
- اشاره 126
- 8 - ژرفنای نور 126
- حقایق عالم نوری 127
- نقد یک نگاه: 129
- نقد و بررسی: 131
- فصل پنجم:نور افشانی حقیقت محمدیه(ص) در عالم جبروت 134
- اشاره 134
- 1- ریزش نور از نور 135
- 2- نور ائمه حلقه فیض رسانی 137
- اشاره 139
- 3- خلقت عرش از نور محمد(ص) 139
- 3-1- نمونه صریح خلقت عرش از نور پیامبر (ص) 140
- 3-2- نمونه وجود ائمه(ع) در عرش 141
- 4- چیستی عرش 144
- 4-1- مفسران شیعه 144
- 2- 4- نقد نگاه مفسران شیعه 147
- 4-3- مفسران اهل سنت و عرش 149
- 4-4- نقد تفسیر اهل سنت 151
- 4-5- حقیقت عرش در خلقت نوری 152
- 5- کرسی پدید آمده از نور محمد(ص) 155
- اشاره 155
- 5-1- چیستی کرسی از نظر مفسران شیعه 157
- 5-2- نقد کرسی با علم 159
- 5-3- کرسی از دیدگاه اهل سنت 160
- 5-4- نقد نگاه مفسران اهل سنت از کرسی 163
- 5-5-چیستی کرسی درخلقت نوریه 165
- 6- آفرینش لوح از نور محمد (ص) 166
- اشاره 166
- 6-1-ماهیت لوح میان مفسران 168
- اشاره 170
- 7- آفرینش قلم از نور محمد (ص) 170
- 7-1- چیستی قلم میان مفسران 172
- 7-2- ماهیت لوح و قلم در پرتو روایات 174
- اشاره 178
- فصل ششم: نور افشانی ولایت علویه در عالم ملکوت 178
- 1- شبنم نور بر گونه فرشتگان 179
- 2- فروچکیدن نور: 181
- 3- ناتوانی انسان از معرفت فرشتگان: 185
- 4- فرشته از منظر وجودی: 188
- 5- چیستی و ماهیت ملائکه: 190
- 6- وظایف و کردار فرشتگان: 194
- 7- آموزش علی (ع) به فرشتگان: 196
- 8- ولایت مداری فرشتگان: 199
- 9- فلسفه نگهبانی بشر: 201
- اشاره 202
- 10- نوع تکلیف فرشتگان: 202
- 1- آفرینش طینت اهل البیت (ع): 203
- 2- نور وجودی شیعه از ائمه (ع): 207
- 3- تناسب نوری شیعه و... ائمه (ع): 211
- 4- خلقت سرشت شیعه از نور اهلبیت (ع): 213
- 5- آفرینش بهشت از نور امام حسین (ع): 214
- اشاره 219
- فصل هفتم: پرتو افکنی نور فاطمیّه در عالم ناسوت 219
- 1- تابیدن آسمان و زمین از نور فاطمه (ع) 220
- 2- هفت آسمان از نور زهرا (ع): 223
- 3- ویژگی های پرتو نوری فاطمه (ع): 224
- 4- ادله نقلی بر تابش نور فاطمه ÷: 226
- 5- وجود یابی ماه و خورشید از نور امام حسن (ع): 228
- 6- ولایت مداری عالم ماده: 230
- اشاره 231
- 7- آموزش ائمه به زمینیان: 231
- عالم ذر تجلی گاه ولایت اهل البیت (ع): 232
- اشاره 232
- 1- هستی عالم ذر: 233
- 2- چیستی و چگونگی وقوع عالم ذر: 234
- اشاره 235
- 1- انطباق کبیر بر صغیر: 235
- 3- مخالف نص: 236
- 2- خلاف عقل: 236
- 3- مادی بودن عالم ذر: 236
- 1- خلاف نص: 238
- اشاره 238
- 2- ناسازگاری خطاب با ظرف: 238
- 3- مخالفت با عقل: 239
- 4- وجود آغازین، عالم ذر: 241
- 1- وجود عوالم گوناگون بشری: 242
- الف- تفسیر واقع بینانه مفسران: 242
- 2- گونه های آفرینش: 243
- 3- تقدم ذر بر ماده: 246
- ب- متن روایات بر تقدم عالم ذر: 247
- ج- اهل البیت اولین بندگان عالم ذر: 248
- الف- سیر نزولی وجودی ائمه^ در عالم هستی: 251
- ب- سیر صعودی پیامبر | در جهان ماده: 252
- ج- فرمانروایی اهل البیت ^ در هستی: 255
- اشاره 258
- فصل هشتم: دستامد های علمی وعملی 258
- مقدمه: 259
- الف- دستامد های فلسفی 260
- ب- دستامد کلامی 264
- ج- دستامدها عرفانی، اخلاقی 266
- د- دستامد اجتماعی 269
- ه-- دستامد روایی و خبری 272
- و- دستامد های تفسیری 275
- ز- دستامدهای تاریخی 277
- ح- دستامدهای فقهی 281
- اشاره 284
- بخش دوم :ظهور صلبی اهلبیت علیهم السلام 284
- فصل اول:اصل هستی نور صلبی 285
- اشاره 285
- هستی نور 286
- اشاره 286
- الف) معنای کتاب 287
- اول: متن نگری شیعیان 287
- دوم: ظاهرگرایی اهل تسنن 296
- اشاره 296
- 1. نص کتاب: حقیقت محمد(ص) 297
- 2. تقدم وجود پیامبر(ص) 298
- 3. وجود اهلبیت(ع) 299
- 4. شفاعت محمد(ص) 300
- 5. مقامات نبوی(ص) 301
- 6.هاله ای پر نور 302
- ب) مصداق سنت 303
- اول: عناصر ظهوری 303
- دوم: عناصر مشترک مفهومی 313
- فصل دوم :چیستی نور 318
- اشاره 318
- اشاره 319
- چیستی نور 319
- 1. بی اهمیتی نوع کلمه 320
- 1-2. توجه مفسران به نوع کلمه: 320
- 2. نقد این برداشت 320
- اشاره 321
- 2-2. تناسب مقدمه و ذی المقدمه: 321
- الف) اشکال کلی 322
- اشاره 322
- 1. نص قرآنی 322
- 1.اثرگذاری اندک 322
- 3. مخالف روایات متضافر 323
- 2. سطحی نگری 323
- 1. نا سازگاری سیاقی 324
- 2 - 3. بیگانگی با جایگاه آدم 324
- ب) اشکال جزئی 324
- 3 - 4. ترجیح بدون مرجح 325
- 2. نصوص روایی 326
- 4 - 5. سازگاری اسم با حقایق خارجی 326
- 2. سبوح قدوس: 327
- اشاره 327
- 3. گفتگو: 327
- 3. برتری حقایق خارجی: 329
- الف) اشکال ویژه 329
- 2. تقدم کتاب بر سنت: 329
- دو: اطلاق کلمه بر کردار 330
- 1. حج گزاردن: 330
- 4. جمع مراتب وجودی آدم: 330
- اشاره 330
- 3. مخالفت با ظهور عرفی: 332
- الف) اشکال کرداری شمردن کلمه 332
- 2. عدم شهرت: 332
- 1. ناسازگاری با سیاق: 332
- اشاره 333
- 1. تصریح آیات 333
- سه. اطلاق کلمه بر شیء خارجی 333
- 1. اطلاق کلمه بر شخص: 333
- 2. نقد و پاسخ: 334
- 3. بی شماری حقایق عینی: 335
- اشاره 336
- 2. روایت متواتر 336
- 1. اطلاق کلمه بر پیامبر اعظم| 337
- اشاره 337
- 1-2. همزمانی اسم و مسما: 338
- 1-1. مسما بعد از اسم: 338
- 1-3. مسما پیش از اسم: 338
- 1-4. همیشگی بودن اسم و مسما: 338
- 2. خمسه طیبه 339
- 3. اهلبیت(ع) 340
- 4. همگونی و ناهمگونی دو آیه 341
- اشاره 341
- الف) این همانی کلمات دو آیه: 341
- ب) این نه آنی کلمات: 342
- اول: دلائل همسانی 342
- اشاره 342
- 1. ذوق عرفانی 342
- اشاره 342
- 1-1. وحدت نورپرداز: 343
- 1-2. وحدت نور پذیر: 343
- اشاره 344
- 1-3. وحدت نور: 344
- 2-1. عینیت کلمات آدم و ابراهیم 344
- 2. نقل متضافر 344
- 2-2. توبه پذیری آن دو 345
- اشاره 345
- 1. امام عصر (ع) 347
- مصادیق آیه 347
- 2. پیشوایان معصوم^ 349
- 3. اتحاد مطلقه امام و امامت 350
- دوم: دلیل ناهمگونی 351
- 1. روایت 351
- 2-1. اوامر و نواهی 352
- 2. مصادیق 352
- 1-1. نقد مصداق اوامر و نواهی 353
- 3-1. رد و مؤید 354
- 3. واژگان معجزنما 354
- اشاره 354
- 4. جایگاه برین امامت 355
- فصل سوم :نورپذیری 357
- اشاره 357
- نورپذیری 358
- اشاره 358
- 2. مقایسه آدم و کلمات 359
- الف) تقدم کلمات 359
- 1. قرائن سیاقی 359
- 3. روایات 360
- ب) نفوذ کلمات 363
- ج) منبع کلمات 364
- د) گیرنده ی نخستین 365
- 1. دریافت جسمانی 367
- ه-) چگونگی دریافت 367
- 2. دریافت روحانی 369
- و) زمان دریافت 370
- اشاره 370
- 1. آغاز خلقت 371
- 2. مفهوم روایات: 372
- 1. بهشت برین 374
- ز) مکان دریافت 374
- 2. گهواره ی زمین 375
- 3. همیشگی 377
- ح) مراحل دریافت 379
- اشاره 381
- ط) ظهور نص بر همراهی 381
- اشکال 385
- اشاره 388
- فصل چهارم:انتقال نور 388
- انتقال نور 389
- اشاره 389
- امتداد ذاتی 389
- 1. واژه تقلب 390
- 1. دلائل انتقال 390
- اشاره 390
- 1-1. تقلب در شیء: 390
- 1-2. تقلب در امور: 390
- 2. عناصر مشترک واژه 391
- 1-4. تقلب در قرآن: 391
- 1-3. تقلب در حکومت: 391
- 2-1. عنصر تغییر: 391
- 3-2ایجاد: 392
- 2-2. تصرف: 392
- اشاره 393
- 2-1. مفسران سنی 393
- 2-2. مفسران شیعی 395
- اشاره 396
- 3-1. مأخذ سنیان 397
- 3-2. مأخذ شیعیان 398
- 2. گستره انتقال 402
- اشاره 404
- 2-1. اتفاق اصحاب 405
- 2-2. تواتر معنوی روایات 405
- ج. عوامل انتقال 407
- 1. اراده الهی 408
- 2. مرگ 409
- 3. رسالت 411
- 4. الهام 412
- اشاره 414
- 1. اسلام 414
- 1-1. اطلاق: 415
- 1-2. صراحت مفسران: 416
- 2. ایمان 416
- 3. خداپرستی 419
- 4. نجابت 420
- د. لوازم انتقال 421
- اشاره 423
- 2-1. خواستگاری 425
- 2-2. رضایت دختر 427
- اشاره 434
- 1. سفارش به واگذاری 436
- 2. پیمان گیری 437
- 3. ارث الهی 438
- اشاره 440
- 4. امانت 440
- اشکال بر انتقال نوری 441
- ادعا 442
- 3. اتفاقی بودن: 443
- 2. اشتراک معنوی: 443
- 1. جواز اشتراک لفظی: 443
- پاسخ 443
- 4.ترجیح بلا مرجح: 444
- 5. خروج موضوعی: 445
- 6. نجاست مشرک: 445
- 7. اشکال عقلی: 445
- 8. خبر متواتر: 446
- اشاره 447
- فصل پنجم :ویژگی های نور 447
- 1. ابزار معرفتی 448
- اشاره 448
- الف. معرفت نوریه 448
- ویژگی های نور 448
- 2. چیستی نور منتقل شده 452
- ب. انتقال 460
- 1. تجرد 460
- 2. تعلق 462
- 3. حرکت در صلب ها 463
- 4. انتقال به عوالم 465
- 5. تمام زمان ها 466
- 6. برترین قرن 470
- 7. از نقطه به نقطه ای 471
- ج. فرمان برداری 472
- 1. ستایش 472
- 2. بندگی 474
- 3. ایمان 475
- 4. معیار بندگی دیگران 476
- 5. جامع نبوت و امامت 478
- 6. فراخوان بندگی 479
- 1. وحدت نوریه 481
- د. حالات نوریه 481
- 2. کثرت نوریه 484
- 3. تابش همیشگی 485
- 5. حلقه ی فیض 487
- 4. نورپردازی فیزیکی 487
- 6. تجلی نور 488
- 7. پنهانی نور 489
- 8. باور نخبگان به نور 491
- 9. توسل به نور 493
- اشاره 494
- فصل ششم :تأثیر نور بر نیاکان 494
- تأثیر نور بر نیاکان 495
- اشاره 495
- الف) تقرب به خدا 496
- 1. هستی بخشی 496
- 2. وصل پس از فصل 499
- 4. حاجت روایی 500
- 3. اتصال برین 500
- 5. معرفت دهی 501
- 6. اعجاز برین 504
- 7. خلیفه ی زمین 506
- 1. آمرزش 507
- ب) تحول ژرفنا 507
- 2. آبروداری 509
- 3. شهود درونی 510
- 4. تعمیق فضیلت 511
- 5. امتداد رسالت 512
- 6. اصالت نیاکان 514
- 7. مسجودیت فرشتگان 515
- ج) برتری بر انسان ها 516
- 1. شفاعت 516
- 2. ارجمندی 518
- 3. وضع قانون 520
- 4. برگزیدگی 522
- 5. بنیان های اصیل 524
- 6. گره گشایی 526
- 7. واقع بینی 528
- 8. بندگی واقعی 529
- 9. دین گستری 530
- اشاره 533
- فصل هفتم :فلسفه نورپردازی 533
- فلسفه نورپردازی 534
- اشاره 534
- 1. وانهادن روح متعبدانه 535
- الف)رهنمونی دین داران 535
- 2. سطحی نگری نابخردانه 536
- ب) دستگیری ناآشنا 540
- 1. اقتضأ ذات مراتب نوریه 540
- اشاره 546
- نتیجه: 546
- ج) گونه های هدایت گری 547
- 1. راهنمایی پیامبران 547
- 2. بی تناسبی فرشتگان 548
- 3. تنگی ظرفیت انسان 549
- 1.قلمروفردی 550
- د) علل ریزش نور صلبی 550
- 2. حوزه اجتماعی 554
- 1. قلمرو فردی 561
- ه-) ر ه آورد 561
- 2. در حوزه ی اجتماع 563
- کتابنامه 567
1- مرآه العقول/ 5/ 188.
در این حوزه ها به دلیل «مَن قال» و «ما قال» نیست بلکه از ناحیه«منقول الیه» و «ان قلت» و «قلت» بی مورد و مادی گرا است. چه آنکه گفته اند:
کار پاکان قیاس از خود مگیر گرچه باشد در نوشتن شیر شیر انبیاء را مثل خود پنداشتند زین جهت آنها همه گمراه شدند در هر صورت منع برای افرادی که بدون پیش فرض و با تعبد و تأمل برای فهم این کلمات نورانی وارد متن می گردد، هرگز صادر نشده است.
بدین سان، با محور قرار دادن اصل کلمات و واژگان نور، تفسیر خلقت نوریه امروز سزاوار است که واجب شمرده می شود.
جهت بررسی سندی خلقت نوریه
اشاره
از آنجا که فرضیه های پژوهش ما بر پایه احادیث ائمه علیهم السلام استوار است؛ ضرورت جدی واساسی دارد که در اصل روایات و زاویه های گوناگون آن بیشتر درنگ ورزیم و تا رسیدن به متن خلقت نوریه شکیبایی کنیم چه آنکه گفته اند: مهلتی باید تا خون شیر شد. نخست به بحث سندی آنگاه دلالتی حدیث نوریه می توان پرداخت و اسناد آن را به انواع زیر برشمرد:
1- تنوع اسنادی
1- احادیث معتبر خلقت نوریه: احادیثی که در فقره هایی از زیارت جامعه کبیره نقل شده است. اسناد و رجال این زیارت در نهایت به حجیت و اعتبار می رسد و گرفتن مضمون روایات و اصل آن برای استفاده در تمامی موضوعات بی هیچ تردیدی صحت دارد.
(14) در فقره از آن زیارت می خوانیم: «خلقکم الله انوارا فجعلکم بعرشه محدقین حتی مَنَّ علینا بکم.» یا در فقره دیگر آن می خوانیم «بکم فتح الله و بکم یختم...».((1))