دلایل عصمت امام از دیدگاه عقل و نقل صفحه 72

١. آیاتی از قرآن و روایاتی از سنت که به طور کلّی بر عصمت امام دلالت دارند و عصمت را بدون اشاره به شخص خاصی، یکی از ویژگی های امام معرفی می‌کنند.

٢. آیاتی که افزون بر دلالت بر عصمت امام به طور کلّی، با توجه به روایاتی که در تفسیر و شأن نزول آنها آمده است، به عصمت فرد یا افراد خاصی هم اشاره دارد.

٣. روایاتی که عصمت فرد یا افراد مشخصی را بیان می کنند.

قرآن و مسئله عصمت امام

اول: آیه عهد الهی

اشاره

اشاره

خداوند در قرآن می فرماید:

( وَ إِذِ ابْتَلی إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ) (بقره:١٢۴)

و [یاد کنید] هنگامی که پروردگار ابراهیم، او را با دستورهایی آزمود. و او به طور کامل از عهده آنها برآمد. خداوند به او فرمود: «من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم» ابراهیم گفت از دودمان من [نیز امامانی قرار بده] خداوند فرمود: «پیمان من، به ستمکاران نمی‌رسد [مگر آنها که شایسته‌اند]» .

خدای متعال، در اواخر عمر حضرت ابراهیم (ع) و در آن دوران پیری که او پیامبر بود(1)، مقام والای امامت و پیشوایی را به ایشان عطا فرمود.

1- در این‌باره ر. ک: الکافی، ج١، ص١٧۴، باب طبقات الأنبیاء و الرسل و الأئمّه، ح٢ و ۴؛ ترجمه تفسیر المیزان، ج١، ص۴٠۴.