کتابخانه بالقرآن

حلال و حرام مالی صفحه 148

صفحه 148

و به طرف لقای پروردگار پر کشیدند. آنها به لقا رسیدند و شما به گناهی که هرگز بخشیده نمی شود. این مرگ خوبان است.

اما مرگ بدان را در روایات به «میته السوء» تعبیر کرده اند. مرگ بسیار سخت، دشوار و ناگواری که خود این دشواری و ناگواری مرگ نسبت به بعد از مرگ، چیزی نیست. (1)

مفهوم و چگونگی برزخ

بدان در عالم برزخ همیشه آرزو می کنند که قیامت برپا نشود. گوشه ای از برزخ ایشان را از قرآن برای شما ذکر کنم. کلمۀ برزخ در قرآن آمده و به معنای حائل است. دنیا، برزخ و قیامت. از وقت مرگ انسان تا برپا شدن قیامت، هر مقدار که

1- 1) - الکافی: 3/112، حدیث 5؛ « [1]قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله إِنَّ مَِوْتَ الْفَجْأَهِ تَخْفِیفٌ عَنِ الْمُؤْمِنِ وَ أَخْذَهُ أَسَفٍ عَنِ الْکَافِرِ.» بحار الأنوار: 32/207، باب 3، حدیث 163؛ « [2]مِنْ کَلَامِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام عِنْدَ تَطْوَافِهِ عَلَی الْقَتْلَی هَذِهِ قُرَیْشٌ جَدَعْتُ أَنْفِی وَ شَفَیْتُ نَفْسِی فَقَدْ تَقَدَّمْتُ إِلَیْکُمْ أُحَذِّرُکُمْ عَضَّ السَّیْفِ وَ کُنْتُمْ أَحْدَاثاً لَاعِلْمَ لَکُمْ بِمَا تَرَوْنَ وَ لَکِنَّهُ الْحَیْنُ وَ سُوءُ الْمَصْرَعِ وَ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُوءِ الْمَصْرَعِ. . . .» فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، المناوی: 4/311، ش 5143؛ «الصدقه تمنع میته السوء.» بکسر المیم الحاله التی یکون علیها الإنسان من الموت قال التوربشتی: وأراد بها ما لا تحمد عاقبته ولا تؤمن غائلته من الحالات کالفقر المدقع والوصب الموجع والألم المقلق والعلل المفضیه إلی کفران النعمه ونسیان الذکر والأهوال الشاغله عما له وعلیه ونحوهاوقال الطیبی: الأولی أن یحمل موت السوء علی سوء الخاتمه ووخامه العاقبه من العذاب فی الآخره قال أبو زرعه: لیس معناه أن العبد یقدر له میته السوء فتدفعها الصدقه بل الأسباب مقدره کما أن المسببات مقدره فمن قدر له میته السوء لا تقدر له الصدقه ومن لم یقدر له میته السوء یقدر له الصدقه قال العامری: میته السوء قد تکون فی الصعوبه بسبب الموت کهدم وذات جنب وحرق ونحوها وقد تکون سوء حاله فی الدین کموته علی بدعه أو شک أو إصرار علی کبیره فحث علی الصدقه لدفعها لذلک.»