حلال و حرام مالی صفحه 513

الحمدلله رب العالمین و صلّی الله علی جمیع الانبیاء والمرسلین

و صلّ علی محمد و آله الطاهرین.

آیات شریفۀ قرآن، از این موجود عاقل مکلّف، با «یا بَنِی آدَمَ» ، «یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا» ، «یا أَیُّهَا اَلنّاسُ» ، «یا أَیُّهَا اَلْإِنْسانُ» یاد می کند. در بخشی از آیات که با این القاب و صفات شروع می شود، مسأله حلال و حرام مالی را مطرح می کند. این آیه ها در حلال و حرام مالی آن قدر لطایف و نکات دارند که با توجه به آن نکات و لطایف، انسان هم عظمت و ارزش حلال و هم سنگینی بار گناه و حرام را لمس می کند.

بعضی از آیات که حرام مالی را مطرح کرده اند، مانند آیات اواخر سورۀ مبارکۀ بقره، خورندۀ حرام مالی را مسّ کردۀ شیطان می داند. مسّ یعنی کشیدن دست به روی یک شیء. وقتی در فقه می گویند: غسل مسّ میت، یعنی بر مرد و زنی که دست بر بدن میّت گذاشته اند، غسل واجب است. با دست خود این بدن را لمس کرده و بر او واجب است که تمام بدن خود را به نیّت عبادت شستشو بدهد. قرآن به رباخوار می گوید:

« یَتَخَبَّطُهُ اَلشَّیْطانُ مِنَ اَلْمَسِّ» 1