- مقدمه ناشر 1
- اهمیت موضوع 3
- مرگ اندیشی 4
- کیاست و زیرکی 5
- فرار از مرگ 7
- برکات یاد مرگ 8
- عطار و مرد زنده دل 9
- برخورد مأیوسانه و بدبینانه 10
- اشاره 10
- برخورد با مسأله مرگ 10
- برخورد غافلانه و بی خیالی 11
- دیدگاه واقع بینانه 11
- خاطره ای از امام خمینی 14
- مرگ ناگهانی 15
- دنیا را فوت می کنم 15
- هارون و پیرمرد حریص 18
- یاد مرگ در جوانی 18
- موعظه شیخ مرتضی طالقانی 20
- آمادگی برای مرگ 21
- سازندگی یاد مرگ 23
- سید جمال الدین گلپایگانی در تخت فولاد 24
- برخی از آثار یاد مرگ 25
- جلوگیری از سرکشی های نفس 25
- کوچک کردن دنیا 26
- ترک معاصی و رذائل اخلاقی و ظلم به دیگران 28
- اشاره 28
- میرزا علی آقا شیرازی در قبر 29
- ظلم های گریبانگیر 30
- تحمّل بلاها و مصیبت ها 31
- علت ترس از مرگ 34
- جهالت 34
- اشاره 34
- گناه و ظلم 36
- تعلقات زیاد به دنیا 36
- حکیم هیدجی و مرگ اختیاری 38
- ارتحال حکیم هیدجی 40
- ترس مقدس 41
- اشاره 43
- آیت الله بروجردی در آخر عمر 43
- آرزوی مرگ 44
- اشاره 44
- درخواست مرگ از خدا 46
- شهادت 46
- زندگی بدون هیچ خیر و صلاح 47
- آخرین مرحله زندگی دنیا 48
- مشاهدات محتضر 49
- مشاهده جایگاه برزخی خود 49
- اشاره 49
- دیدن ملک الموت و دیگر ملائکه 50
- رؤیت اهل بیت 52
- کفرگویی هنگام مرگ 54
- حضور شیاطین 54
- تمثل صورت مثالی اولاد و اموال و اعمال 55
- غمرات هم به معنای شدائد و سختی هاست. 57
- توصیف سکرات موت در کلام امیرالمؤمنین7 58
- قبض روح مؤمن 59
- خوبانی که راحت جان می دهند 61
- انواع جان دادن 61
- خوبانی که سخت جان می دهند 61
- اشاره 61
- بدانی که راحت جان می دهند 62
- بدانی که سخت جان می دهند 63
- ایمان و اعتقاد سالم 64
- ملاقات حضرت ابراهیم با عزرائیل 64
- اولین شرط 64
- اشاره 64
- مهربان تر از پدر و مادر 65
- سلمان در بازار آهنگران 66
- ایمان پایدار و ایمان عاریه ای 67
- نمونه هایی از ایمان های ثابت 68
- ولایت اهل بیت:به ویژه حضرت امیر 69
- اشاره 69
- دستگیری اهل بیت دربرزخ 70
- کیمیای ولایت امیرالمؤمنین 72
- اشاره 75
- صله رحم و نیکی به والدین 75
- جوانی که زبانش به «لا اله الاّ الله» باز شد 76
- مداومت بر نماز اول وقت 78
- خواندن دعای عدیله 79
- خواندن «لا حول ولاقوهٓ الاّ بالله» 79
- انگشتر عقیق به دست کردن 79
- تعقیبات رضیت بالله ربّا... 80
- قرائت «قل هوالله احد» پس از هر نماز 81
- وظایف و آداب استحبابی برای کسی که در حال احتضار است 81
- روزه ماه رجب به هر مقدار 81
- تلقین «لااله الاّ الله» 81
- خواندن دعای عدیله 82
- تلقین دعای فرج 82
- القای امیدواری و حسن ظن 83
- خواندن قرآن خصوصاً آیهٓ الکرسی، یس و صافات 83
- مکروهات احتضار 84
- انتقال به محل خواندن نماز 84
- آمادگی برای مرگ 86
- اشاره 88
- توبه و جبران حقوق ضایع شده 88
- اشاره 88
- آمادگی های قبل از مرگ 88
- مرگ راحت 89
- عقبه مرصاد 90
- وصیت 91
- اشاره 91
- حق الله 92
- زمان وصیت 92
- اموال و ارث 92
- عاقلانه بودن 93
- اخرین نکته 94
- حقوق فرزندان 94
- تهیه کفن و نگاه به آن 96
- رفتن به قبرستان و تأمل در احوال اهل قبور 97
- قبض روح چیست و هنگام قبض روح چه اتفاقی رخ می دهد و روح کجا می رود؟ 99
- تشابه خواب و مرگ 99
- حضرت عزرائیل قابض ارواح 102
- چهره حضرت عزرائیل 104
- قبض روح افراد در یک زمان 107
- حدیث پیامبر با عزرائیل در معراج 108
- عالم برزخ 110
- اشاره 110
- گریه اولیای خدا 111
- همراه با میت پس از دفن 115
- فاصله عالم برزخ با ما 120
- اشاره 120
- برای وحشت قبر 120
- اشاره 121
- صدقه و نماز شب اول قبر 121
- کم کردن وحشت قبر 121
- انس با خداوند 121
- خواندن قرآن و دعا 123
- شهادت چهل نفر مؤمن به خوبی میت 123
- به تدریج نزدیک قبر بردن و آرام وارد قبر کردن میت 124
- صلوات بر پیامبر و آل طاهرینش 124
- رکوع را کامل و تمام انجام دادن 124
- از دنیا رفتن در شب و روز جمعه 125
- ولایت و محبت اهل بیت 125
- اشاره 125
- آیت الله حائری و زیارت امام رضا 126
- شب اول قبر 127
- انس با عالم قبر 127
- مکاشفه ملکوتی 130
- روز و شب در عالم برزخ 131
- سخت ترین ساعات برای میت 132
- زندگی در برزخ 133
- تکامل برزخی 134
- تربیت اطفال مؤمنین در برزخ 135
- اشاره 138
- نکیر و منکر و سؤال قبر 138
- در قبر از چه می پرسند؟ 140
- قبر باغی بهشتی یا گودالی از آتش 143
- آیا همه سؤال قبر دارند؟ 144
- اشاره 145
- دسته اول 145
- دسته دوم 145
- اما چند گروه سؤال قبر ندارند 145
- شیخ ما، شیخ شما 147
- پاسخگویی در برزخ 150
- برای آمادگی پاسخگویی در قبر 152
- استحکام عقیده 153
- نماز اول وقت 155
- فشارهای روحی در قبر 159
- اشاره 159
- جریدتین 162
- اشاره 163
- عوامل فشار قبر 163
- غیبت 163
- اسراف 164
- بداخلاقی و خشونت خصوصاً در خانواده 165
- سبک شمردن نماز 167
- اشاره 167
- دوری جستن از همسر 167
- شش عقوبت در دنیا 168
- اما عقوبت های هنگام مرگ 168
- بی مبالاتی به نجاست ها 169
- و اما سه عقوبت قیامت 169
- صدقه و نماز «لیلهٓالدفن» برای میت 170
- نمازشب 170
- رفع عذاب قبر 170
- پاشیدن آب روی قبر میت 171
- گذاشتن جریدتین 171
- دفن در اماکن مقدسه 171
- خواندن قرآن، به خصوص برخیاز سُور 171
- مرگ از ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه 172
- هدایا و خیرات زندگان 174
- سه گروه از زنان عذاب قبر ندارند 176
- برخی گذشت ها که موجب توسعه در زندگی می گردد 176
- محبت و ولایت اهل بیت 178
- اشاره 178
- دستگیری اهل بیت و شرایط آن 179
- شفاعت و دستگیری امام حسین (علیه السلام) 181
- اشاره 181
- بوی سیب سرخ 182
- میهمان خود 184
- همراهی عمل صالح و عمل زشت 186
- جهنمیان در حدیث معراج 189
- تجسم اعمال صالح پس از مرگ 191
- تجسم عقاید و اخلاق 194
- اشاره 194
- عذرخواهی و دست بوسی 195
- ظهور ملکات در عالم آخرت 196
- تعدد صورت های زشت 198
- فهرست آیات 202
تا جوانی و برایت مقدور است، کاری بکن وگرنه در پیری فقط بر سر زدن می ماند.
آمادگی برای مرگ
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به فرزند جوانشان امام حسن علیه السلام توصیه های معروفی دارند:
وَاعلَم اَنَّکَ اِنّما خُلِقتَ لِلآخِرَهِ لا لِلدُّنیا وَلِلفَناءِ لا لِلبَقاءِ وَلِلمَوتِ لا لِلحیاهِ... ؛ (1)بدان که تو تنها برای آخرت آفریده شده ای، نه برای دنیا. و برای فنا آفریده شده ای، نه بقای (در اینجا). و برای رفتن، نه ماندن. و برای مردن، نه زنده ماندن.
تو در جایی هستی که باید از آنجا بروی و در دست مرگی هستی که هیچ کس نمی تواند از آن بگریزد. ناچار دست مرگ به همه خواهد رسید.
فَکنْ مِنْهُ عَلَی حَذَرِ اَنْ یُدْرِکَکَ عَلَی حَالٍ سَیِّئَهٍ قَدْ کُنْتَ تُحَدِّثُ نَفْسَکَ مِنْهَا بِالتَّوْبَهِ فَیحُولَ بَینَک وَ بَینَ ذَلِک... ؛ (2)بپرهیز از این که مرگ هنگامی به سراغت بیاید که تو در حال بدی باشی.
با خودت می گفتی از آن (گناه و رذیله) توبه می کنم که ناگهان مرگ بین تو و توبه فاصله انداخت و فرصتی نداد.
فرزندم، بسیار ذکر مرگ کن و به یاد احوال پس از مرگ باش
1- نهج البلاغه ،نامه31.
2- بحارالانوار،ج74،ص207.