جهنم از دیدگاه قرآن و حدیث (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 166

(264) جهنم از ديدگاه قرآن و حديث

چــون در آخــر آن فــرمــوده: «عَسَـي اللّهُ اَنْ يَتُـوبَ عَلَيْهِمْ وَ اللّـهَ غَفُـورٌ رَحيـمٌ!» (1)

عذاب قيامت نه تخفيف مي‌پذيرد و نه تأخير!

«وَ اِذا رَءَالَّذيــنَ ظَلَمُــوا الْعَــذابَ فَـلا يُخَفَّـفُ عَنْهُــمْ وَ لا هُــمْ يُنْظَــرُونَ،»

«و چـون كساني كـه ستـم كـرده‌انـد عـذاب را ببيننـد نـه عـذابشـان سبـك شود و نه مهلــت يـابنــد.» (85 / نحل)

عذاب قيامت نه تخفيف مي‌پذيرد و نه تأخير! (265)

اين آيه در مقام بيان فرق ميان عذاب قيامت با عذاب‌هاي دنيوي است، كه گريبانگير ستمكــاران مي‌شود، زيــرا عـذاب‌هـاي دنيـايي ستمكـاران، هـم تخفيف‌پـذيـر اســت و هـم تـأخيــرپـذيــر، ولــي عــذاب قيـامــت نـه تخفيــف مي‌پــذيــرد و نــه تأخيــر.

مقصود از ديدن عذاب، به‌طوري كه از سياق برمي‌آيد اشراف عذاب به ايشان و اشراف ايشان به عذاب بعد از رسيدگي به حساب است و مقصود از عذاب، عذاب روز قيامت است كه همان شكنجه به آتش است.

و معناي آيه اين است كه وقتي به حسابشان رسيدگي شد و حكم عذاب صادر گرديـد و نـزديـك آتـش شـدنـد و آن را مشاهده كردند ديگر خلاصي برايشان نيست و ديگــر نه تخفيفــي دارنــد و نه مهلتــي! (1)