جهنم از دیدگاه قرآن و حدیث (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 218

آيه دوم تهديد شديدي است از ناحيه خداي تعالي كه متوجه منافقين شده است. خداي تعالي ترك ولايت مؤمنين و قبول ولايت كفار را نفاق دانسته و مؤمنين را از وقوع در آن بر حذر مي‌دارد كه اگر چنين كنند خداي تعالي گمراهشان خواهد كرد و خدعه و نيرنگ در كارشان خواهد نمود و در زندگي دنيا گرفتار ذبذبه و سرگردانشان ساخته و در آخــرت بين آنان و كفار در يك جا يعنــي در جهنم جمــع خواهد كــرد و در گودتريــن درك‌هاي آتش سكنايشــان خواهد داد و رابطه بين آنان و هر نصير و ياوري را كــه بتوانــد ياريشان كنــد و هر شفيعــي را كه بتوانــد شفاعتشان كنــد قطـع خـواهد كـرد. (1)

منافقين در درك اسفل آتش (357)

محيط بودن جهنم به كفار در دنيا

«وَ مِنْهُمْ مَنْ‌يَقُولُ ائْذَنْ لي وَ لا تَفْتِنّي اَلا فِي‌الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ اِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكفِريـــــــــــنَ!»

«از جملـه آنـان كسـي اسـت كـه مـي‌گـويـد بـه مـن اجـازه بـده و مـرا بـه گنـاه مينـداز، ولـــي بايـد بدانيـد كه بـه گنـاه افتاده‌اند و جهنم محيط به كافران است!» (49 / توبه)

اين‌كه فرمود:«اَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ اِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكفِرينَ،» تقريبا معناي واحدي را مي‌رسانند و آن اين است كه اين مردم منافق هم در دنيا و هم در آخرت در

(358) جهنم از ديدگاه قرآن و حديث

فتنه و هلاكت ابـدي قرار دارنـد.

ممكن‌هم هست‌ازجمله:«وَ اِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكفِرينَ،»استفاده‌كردكه جَهَنَّم فعلاً نيز محيط به‌كفاراست، نه در آينده و آيات داله بر تجسم اعمال هم اين معنا را مي‌رساند.(1)