جهنم از دیدگاه قرآن و حدیث (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 225

«گفت:باشد تو از زندگاني،»(80/ص)

«اِلـي يَوْمِ الْوَقْــتِ الْمَعْلُومِ.... لاََمْلاََنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَ مِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ اَجْمَعينَ،»

«تا روزي كه آن وقت معلوم مي‌رسد... جهنم را از تو و از هر كه پيرويت كند از همه پر مي‌كنيـم.» (81 تا 85 / ص)

از ظاهر اين‌كه ابليس انتهاي مهلت را روز مبعوث شدن انسان‌ها معين كرد و خداي‌تعالي انتهاي آن را تا روز وقت معلوم مقرر داشت، برمي‌آيـد كه اجابت خواسته ابليس با خواسته‌اش اختلاف دارد و عين خواسته‌اش اجابت نشده است. پس ناگزير معلوم مي‌شــود آن روز يعنــي روز وقــت معلــوم آخريــن روزي است كه بشــر به تسويــلات ابليس نـافـرمـانـي خـدا مـي‌كنـد و آن قبـل از روز قيـامـت و بعـث اســـت.

(368) جهنم از ديدگاه قرآن و حديث

«قالَ فَبِعِزَّتِكَ لاَُغْوِيَنَّهُمْ اَجْمَعينَ اِلاّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصينَ،» (82و83 / ص) ابليس به عــزت خدا سوگنــد ياد مي‌كند كه به طور حتم تمامي ابناي بشر را اغوا مي‌كند، آن‌گــاه «مُخْلَصين» را استثنــا مي‌نمايــد. و «مُخْلَصين» عبارتنــد از كسانــي كه خــداي تعالــي آنــان را براي خود خالــص كرده و ديگــر هيچ كــس در آنــان نصيبي ندارد، در نتيجه ابليس هم در آنان نصيبي ندارد.

«قالَ فَالْحَقُّ وَ الْحَقَّ اَقُولُ، لاََمْلاََنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَ مِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ اَجْمَعينَ،» اين آيه پاسخي است از خداي سبحان به ابليس كه مشتمل است بر قضايي كه خدا عليه ابليس و پيروانش رانده كه به زودي همه را داخل آتش خواهد كرد و متن آن قضايي است كه خدا به آن حكم كرده است، كه هم شامل ابليس مي‌شود و هم ذريه و قبيله او و هم از ذريه آدم هــر كس از او پيــروي كنــد او نيــز جهنمــي اسـت. (1)

جهنم جايگاه شيطان‌ها و پيروان انساني او (369)

خواري جهنم، سرانجام خودداري از دعـا