جهنم از دیدگاه قرآن و حدیث (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 35

«اِذا رَاَتْهُمْ مِنْ مَكانٍ بَعيـدٍ سَمِعـُوا لَهـا تَغَيُّظـا وَ زَفيـرا،» كلمه غيظ به معناي خشم شديد است و «تَغَيُّظا» به معناي اظهار غيظ است، كه گاهي با سرو صدا هم توأم است. كلمه «زَفير» به معناي تردد و آمد و شد نفس است، كه با فرو رفتن آن دنده‌هاي سينه بالا مي‌آيد و با برآمدنش فرو مي‌نشيند.

(58) جهنم از ديدگاه قرآن و حديث

و اين آيه حال آتش دوزخ را نسبت به آنان وقتي كه در روز جزا با آن مواجه مي‌شـونـد چنين تمثــل مي‌كنـد، كـه همـاننـد شيـر در هنگـام ديـدن شكــار خود فريـاد مخصـوص خـود را درمـي‌آورد.

«وَ اِذا اُلْقُوا مِنْها مَكانا ضَيِّقـا مُقَـرَّنيـنَ دَعَـوْا هُنـالِكَ ثُبُورا،» كلمه «ثُبُور» به معناي ويـل و هـلاكــت اسـت . كلمـه «مُقَرَّنيـن» بـه معنـاي بستـه شـدن با غل و زنجيـر است.

معناي آيه اين است كه: وقتي در روز جزا كت بسته در جايي تنگ از آتش بيفتند آن‌جا صدايشان به واويلا بلند مي‌شود، اما واويلايي كه نتـوان وصفـش كـرد: «لا تَدْعُوا الْيَوْمَ ثُبُورا واحِدا وَ ادْعُوا ثُبُورا كَثيرا.» (1)

آتش دوزخ در اولين ديدار دوزخيان (59)

هر شراري چون كاخي از آتش

«... اِنْطَلِقُوا اِلي ظِلٍّ ذي ثَلاثِ شُعَبٍ،»

«برويد زير سايه دودهاي آتش دوزخ كه داري سه شعبه است.» (30 / مرسلات)