جهنم کمینگاه بزرگ صفحه 33

1- و نیز: توبه: 63 ؛ کهف: 136 ؛ مؤمنون: 67 و 70 ؛ جنّ: 23.

2- حاقه: 44-46.

شدن حق، با پیامبر مخالفت کند، و از راهی جز راه مؤمنان پیروی نماید، ما او را به همان راه که می رود می بریم؛ و به دوزخ داخل می کنیم؛ و جایگاه بدی دارد».

باید توجّه داشت که «یشاقق» از ماده «شقاق» به معنی مخالفت آگاهانه توأم با عداوت و دشمنی است، و جمله «مِن بَعدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الهُدَی؛ پس از روشن شدن هدایت و راه راست» نیز این معنی را تأکید می کند و در واقع چنین افرادی سرنوشتی بهتر از این نمی توانند داشته باشند، سرنوشتی که هم عاقبت شوم در این جهان و هم عاقبا دردناک در آن جهان دارد.

امّا در این جهان، همانطور که قرآن می فرماید: روز به روز در مسیر غلط خود راسختر می شوند و زاویه انحراف آنها از جادّه حق، با پیشروی در بیراهه بیشتر می شود و این سرنوشتی است که خود آنها برای خویشتن آماده کرده اند، و بنایی است که پایه گذاری آن به دست خودشان شده است و بنابراین هیچگونه ستمی درباره آنها به عمل نیامده، و این که می فرماید: «نوله ما تولی؛ ما او را به همان راه که می رود می کشانیم» اشاره به همین سلب توفیق معنوی، و عدم تشخیص حق و پیشروی در بیراهه است.(1)

4- سوء ظنّ به خدا:

در سوره فصّلت، آیه 22 و 23 آمده است:

وَ مَا کُنتُم تَستَترُونَ أَن یَشهَدَ عَلَیکُم سَمعُکم وَ لا أَبصرِکُم وَ لا جُلُودُکُم وَلکِن ظنَنتُم أَن اللهَ لا یَعلَمُ کَثیراً مِمَّا تَعلَمُونَ * وَ ذَلِکم ظَنکُم الَّذِی ظنَنتُم بِرَبِّکم أَردَاکُم فَأصبَحتُم منَ الخاسِرینَ.

«شما اگر گناهانتان را مخفی می کردید نه بخاطر این بود که از شهادت گوش و چشمها و پوستهای تنتان بیم داشتید، بلکه شما گمان می کردید که خداوند بسیاری از اعمالی را که انجام می دهید نمی داند! آری این گمان بدی .