جهنم کمینگاه بزرگ صفحه 46

1- ر.ک: چهل حدیث: 87.

2- ر.ک: الاصول السته عشر: 27؛ الکافی 311:2 ح15 ؛ المحلی 228:11.

3- ر.ک: المحاسن 123:1 ح138 ؛ ثواب الاعمال: 217 ؛ ابن نمای حلّی (متوفای 645 قمری)، در کتاب مثیر الاحزان، ص62 از پیامبر اکرم(ص) روایت کرده که این جایگاه قاتلان امام حسین (علیهِ السَّلام) نیز می باشد. (و نیز بحار 137:7).

4- نک: علم اخلاق اسلامی 423:1.

5- ر.ک: المحاسن 123:1 ح137؛ الکافی 211:2 ح11 ؛ وسائل الشیعه 375:15 ح20787.

«متکبران [در روز قیامت] به صورت مو درآیند، و مردم آنها را پایمال کنند تا خدا از حساب آنها فارغ شود».

بزرگان علم اخلاق برای تکبّر و راه علاج آن (برای دست یابی به تواضع) راهکارهایی را بیان کرده اند که دو مورد آن(1) چنین می باشد:

- آنکه با خدمتکاران و مستضعفان در یک سفره طعام خورد، که اگر بر او سخت و گران نباشد متواضع است وگرنه متکبر است. شخصی از اهل بلخ روایت می کند که: «من با حضرت رضا (علیهِ السَّلام) در سفر خراسان همراه بودم، روزی مرا به غذا دعوت فرمود، آنگاه حضرت خادمان و غلامان سیاه و غیره را به غذا دعوت فرمود، آنگاه حضرت خادمان و غلامات سیاه و غیره را بر سر سفر جمع کرد. من عرض کردم: فدایت شوم اگر برای این ها سفره جدا قرار دهی بهتر است. فرمود: خدای همه یکی، دین یکی، پدر یکی، مادر یکی، و پاداش و جزای هر کس اعمال اوست».(2)

- دیگر اینکه دوست دارد که کسی پیش او بایستد.

امیرمؤمنان (علیهِ السَّلام) فرمود: «من أراد أن ینظر ألی رجل من أهل النّار فلینظر إلی رجل قاعد و بین یدیه قوم قیّام؛ (3) هر که خواهد مردی از اهل جهنّم را ببیند به کسی نگاه کند که نشسته و در برابر او عدّه ای ایستاده اند».

12- عُجب:

یکی از صفات رذیله اخلاقی «عُجب» و خود بزرگ بینی است و آن عبارت است از اینکه: (4) کسی خود را بزرگ شمارد به جهت .