معرفت معاد صفحه 191

25. میزان

اشاره

میزان به معنی وسیله سنجش است که از «وزن » گرفته شده و جمع آن «موازین » است. (1)

«میزان » از عقاید مسلّم اسلامی است . اصل وجود میزان در شمار ضروریات دین شمرده شده است . (2)خواجه نصیر توسی و علّامه حلّی «میزان » را از امور ممکن

دانسته اند که به دلالت منابع وحیانی و خبر دادن خداوند متعال از وقوع آن ثابت و تصدیق آن واجب است . (3)فاضل مقداد سیوری نیز نظری همسان با «خواجه » و

«علّامه » دارد. (4)

آیات و روایات زیادی پیرامون «میزان » وجود دارد. در قرآن مجید آمده است  :

(وَالْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَئِکَ هُمْ الْمُفْلِحُونَ * وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ فَأُوْلَئِکَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ بِمَا کَانُوا بِآیَاتِنَا یَظْلِمُونَ )؛ (5)

و سنجش اعمال در آن روز حق است . پس کسانی که میزان های (عمل ) آنان

1- لسان العرب ، ج 13، ص 446.
2- کلم الطیّب ، ج 3، ص 121.
3- کشف المراد، ص 425.
4- الباب الحادی عشر، ص 54.
5- الاعراف ، آیه 8 و 9.