معرفت معاد صفحه 42

شهید ثانی نوشته است : اعتقاد به معاد و زنده شدن جسدها _ معاد بدنی _ و برانگیخته شدن ارواح برای پاداش نیکوکاران و کیفر نافرمانان واجب است . برای این که پیامبری که عصمتش ثابت شده از آن خبر داده است و قرآن گویای آنست . (1)

علّامه جلال الدین دوانی در شرح عقاید عضدیه می گوید: معاد جسمانی حق است به اجماع پیروان ملل سه گانه _ یهود، نصاری و اسلام _ و اعتقاد به آن واجب است و کسی که آن را انکار کند کافر است . (2)

شیخ جعفر کاشف الغطاء نابغه فقه شیعی ، انکار معاد جسمانی را همانند انکار خداوند بزرگ می شمارد. (3)

آیت الله خویی فقیه بزرگ معاصر، در تبیین محدوده کفر و اسلام ؛ چهار موضوع را شرط اسلام دانسته است . 1_ اعتقاد به خدا 2_ اعتقاد به یگانگی خدای بزرگ 3_ ایمان به پیامبری حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله)  4_ معاد جسمانی . آنگاه در شرح این موضوع نوشته است  :

چهارم : ایمان به معاد جسمانی و اقرار به روز قیامت و حشر و نشر و جمع کردن استخوانهای پوسیده و بازگشت ارواح به آنهاست . هر کسی منکر معاد شود یا منکر جسمانیّت معاد شود، بدون تردید کافر است . (4)

آیت الله خویی در ادامه همین بحث ، انکار هر یک از چهار موضوع یاد شده را کفر می داند، چه از روی عناد و تقصیر باشد و چه از روی غفلت یا قصور. (5)

1 _ 2 _ 6. معاد جسمانی در قرآن

معاد جسمانی معادل معاد قرآن است و تمام آیاتی که پیشتر در دلایل و امکان معاد

1- رسائل الشهید الثانی ، «الاسطنبولیّه فی الواجبات العینیه »، ص 732.
2- بحارالانوار، ج 7، ص 48.
3- کشف الغطاء، چاپ سنگی ، باب طهارت .
4- مصباح الفقاهه ، ج 1، ص 246.
5- مصباح الفقاهه ، ج 1، ص 383.