معرفت معاد صفحه 48

3 _ 7. معاد وحوش و حیوانات

یکی از مسائل مطرح در معاد، اعتقاد به حشر وحوش و حیوانات است . در قرآن مجید آمده است  :

(وَمَا مِنْ دَابَّهٍ فِی الأَرْضِ وَلاَ طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلاَّ أُمَمٌ أَمْثَالُکُمْ مَا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِنْ شَیْءٍ ثُمَّ إِلَی رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ )؛ (1)

و هیچ جنبنده ای در زمین ، و هیچ پرنده ای که با دو بال خود پرواز می کند، نیست مگر این که امّت هایی همانند شما هستند. ما هیچ چیز را در این کتاب فرو گذار نکردیم ، سپس (همه ) به سوی پروردگارشان محشور می گردند.

(وَإِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ )؛ (2)

و آن هنگام که وحوش محشور می شوند.

این آیات به صراحت ، از اصل محشور شدن تمامی جانوران روی زمین و پرندگان در هوا خبر داده است . (3)همچنین خداوند بزرگ حیوانات و پرندگان را همانند انسان

دارای امّت های مختلفی دانسته است .

در منابع روایی ، از برخی از حیوانات به اسم یاد شده است که آن ها محشور خواهند شد. از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) روایت شده است که اسبان غازیان _ جهادگران _ در دنیا، اسبان ایشان در بهشت است . (4)از حضرت صادق (علیه السلام) روایت شده است که هر

شتری که سه حجّ _ و به روایت دیگر هفت حجّ _ بر آن انجام دهید، آن را از چهارپایان بهشت می گردانند. (5)نیز از آن حضرت نقل شده است که الاغ بلعم باعور و ناقه صالح

1- الانعام ، آیه 38.
2- التکویر، آیه 5.
3- مناهج البیان (جزء سی ام )، ص  192
4- حقّ الیقین ، ص 423.
5- حقّ الیقین ، ص 423.