برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 343

وَیَتَسَاءَلُونَ وَیَتَعَارَفُونَ حَتَّی إِذَا رَأَیْتَهُ قُلْتَ فُلَانٌ.((1))

حضرت در جواب این سؤال که آیاارواح مؤمنان با یکدیگر ملاقات می کنند؟ فرمود: بله، و از یکدیگر سؤال می کنند و یکدیگر را می شناسند و هنگامی که او را ببینی می گویی فلانی است.

از یونس بن یعقوب نقل شده است که امام صادق علیهم السلام فرمود:

إِذَا مَاتَ الْمَیِّتُ اجْتَمَعُوا عِنْدَهُ یَسْأَلُونَهُ عَمَّنْ مَضَی وَعَمَّنْ بَقِیَ فَإِنْ کَانَ مَاتَ وَلَمْ یَرِدْ عَلَیْهِمْ قَالُوا قَدْ هَوَی هَوَی وَیَقُولُ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ دَعُوهُ حَتَّی یَسْکُنَ مِمَّا مَرَّ عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ.((2))

هنگامی که میّت بمیرد، ارواح نزد او جمع شده از وی سؤال می کنند از کسانی که مرده اند و از کسانی که زنده مانده اند. اگر کسی مرده و نزد آن ها نیامده است، گویند: هلاک شده! هلاک شده! بعضی به بعضی می گویند: از وی دست بردارید و بگذارید تا از مرارت و سختی های مرگ که بر اوگذشته آرامش یابد.

در روایتی ابراهیم بن اسحاق می گوید:

قُلْتُ لأَبِی عَبْدِاللهِ علیهم السلام : أَیْنَ أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِینَ؟ فَقَالَ: أَرْوَاحُ الْمُؤْمِنِینَ فی حُجُرَاتٍ فی الْجَنَّهِ، یَأْکُلُونَ مِنْ طَعَامِهَا وَیَشْرَبُونَ مِنْ شَرَابِهَا وَیَتَزَاوَرُونَ فِیهَا وَیَقُولُونَ رَبَّنَا أَقِمْ لَنَا السَّاعَهَ لِتُنْجِزَ لَنَا مَا وَعَدْتَنَا قَالَ: قُلْتُ: فَأَیْنَ أَرْوَاحُ الْکفّار؟ فَقَالَ: فی حُجُرَاتِ النَّارِ، یَأْکُلُونَ مِنْ طَعَامِهَا وَیَشْرَبُونَ مِنْ