برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 370

بگیرد، ما دلائل را به سه دسته تقسیم می کنیم:

1. تجسّم اعمال از نظر قرآن. 2. تجسّم اعمال در روز رستاخیز از نظر روایات. 3. تجسّم اعمال در عالم قبر و برزخ از نگاه روایات.

الف) تجسّم اعمال در آیات قرآن

از آیات متعددی در قرآن استفاده می شود که همین عمل آدمی در روز قیامت برای پاداش و یا کیفر تجسّم می یابد. به همین دلیل شخص گنهکار در روز قیامت هرگز نمی تواند جرم خود را انکار کند؛ زیرا همانطور که گفتیم اعمال انسان در آن روز تجسّم می یابد و این خود بهترین و قوی­ترین شاهد و گواه بر جرم و جنایت خواهد بود. هر چند در آن روز،پشیمانی صورت می گیرد اما هیچ سودی به حالش نخواهد داشت.

اینک برخی از آیات بیانگر این مطلب را یادآور می شویم:

{یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیرْ مُحضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَ بَیْنَهُ أَمَدَا بَعِیدًا}.((1))

روزی که هر انسانی هر کار نیکی که انجام داده است، نزد خود حاضر می یابد و هر کار بدی را که انجام داده است نیز حاضر و آماده می یابد و آرزو می کند که میان او و آن عمل ناروا فاصله مکانی یا زمانی بسیاری وجود می داشت (و او آن عمل ناروا را که در دنیا انجام داده است در قیامت مشاهده نمی کرد.

از این آیه مبارکه به وضوح استفاده می شود که خود عمل در روز قیامت