برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 426

د - الطامهْ الکبری:

{فَإِذَا جَاءَتِ الطَّامَّهُ الْکُبْرَی}.((1))

هنگامی که آن مصیبت بزرگ بیاید.

قرآن در روز قیامت به روزی که پدیده ای بسیار بزرگ در آن رخ می دهد یاد کرده می فرماید: در آن روز آدمی هرچه کرده به یاد می آورد و دوزخ برای هر بیننده آشکار می گردد. (طامه) به مصیبت بزرگ می گویند که تمام مصیبت ها را تحت الشعاع قرار دهد، همان طور که قبلا نیز بازگو شد، حوادث سنگین قیامت شدایدی را به همراه دارد که برخی از آن ها روحی و بعضی بدنی است؛ ازدحام جمعیت از یکسو، حرارت ویژه آن روز از سوی دیگر و از همه مهمتر انفعال و شرمندگی از اعمال ناپسند، و بویژه اضطراب

و هراس درونی همه و همه عامل و باعث عذاب انسان می گردد، در حالی که گروهی دیگر مانند مقرّبان الاهی به نعمت های بهشت رخسارانشان شاد است. امیر مؤمنان علیه السلام در این زمینه می فرماید:

احْذَرُوا یَوْماً تُفْحَصُ فِیهِ الأَعْمَالُ وَیَکْثُرُ فِیهِ الزِّلْزَالُ وَتَشِیبُ فِیهِ الأَطْفَال.((2))

بندگان خدا؛ برحذر باشید از روزی که در آن اعمال رسیدگی می شود، اضطراب و نگرانی در آن زیاد است و کودکان در آن پیر می شوند.

تا این جا با برخی از اسامی آخرت آشنا شدیم، ولی باید توجّه داشت که اکثر آن ها صبغه وصفی دارد که (یوم) به آن توصیف و یا به آن اضافه شده، بیان گر حالات مختلف آن روز است، شاید همه آن ها نام های رسمی قیامت