برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 457

وَمَعْهَدُهَا قَاعاً سَمْلَقاً فَلا شَفِیعٌ یَشْفَعُ وَلا حَمِیمٌ یَنْفَعُ وَلا مَعْذِرَهٌ تَدْفَعُ.((1))

کوه های محکم و سر به فلک کشیده فرو می ریزند و قسمت های سخت آن نرم، چون سرابی می ماند. کوهستان ها با زمین هم سطح می گردد چنان که نه پستی و نه بلندی موجود است. در آن روز نه شفیعی شفاعت کند، و نه خویشاوندی حمایت نماید، و نه پوزشی پذیرفته گردد.

امّا از چگونگی آینده جهان با محاسبات علمی چندان نمی­توان خبر داد. منبع این دگرگونی، قرآن و روایات ائمّه معصومین علیه السلام است که به گوشه­هایی از آن اشاره شد، امّا این که چگونه رخ خواهد داد، روشن نیست. تنها چیزی که از این شرایط می توان به دست آورد، این است که در چنین شرایطی وحشت و هراس همه را فرا می گیرد، جز کسانی که قلبی مالامال از ایمان و محبّت به خداوند دارند. در این هنگام شیپور مرگ همگان دمیده می شود و همه جز آن­هایی را که خداوند بخواهد می میرند.((2))

مطلب پنجم: اثبات معاد

در همه ی افراد بشر، از طریق فطرت میل به بقا و ادامه زندگی کاملا به روشنی مشهود و محسوس است و هیچ انسانی از زندگی و ادامه آن نمی­گریزد. به عکس از هر گونه زوال و نابودی رنج می برد و از آن می گریزد و حتّی آنانی که دست به انتحار و خودکشی می زنند،

میل به بقای زندگی دارند و چون زندگی