- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- اشاره 13
- اشاره 14
- عالم برزخ پس از مرگ 14
- مطلب اوّل: واژه برزخ 16
- الف) برزخ در لغت 16
- ب) برزخ در اصطلاح 17
- مطلب دوم: دلیل تجربی بر اثبات زندگی برزخی 23
- الف) ماهیت بدن مثالی 27
- اشاره 27
- ب) بدن مثالی در روایات 29
- اشاره 37
- مطلب اوّل: حقیقت مرگ 37
- الف) انسان ترکیبی دو بعدی 37
- ج) تشابه خواب و مرگ 52
- د) مرگ، سرآغاز زندگی نوین 59
- ه-) مرگ امری است وجودی و مخلوق 65
- و) نامعلوم بودن زمان مرگ 72
- اشاره 77
- مطلب دوّم: وصیت از احکام ثابت اسلام 77
- اشاره 84
- مطلب سوّم: بازگشت، تنها راه 84
- توبه و پشیمانی در حال مرگ 87
- 1. قابضان ارواح 91
- مطلب چهارم: قبض روح 91
- الف) کسانی که هنگام قبض روح حاضرند 91
- اشاره 99
- چهره عزرائیل در هنگام مرگ 102
- اشاره 104
- سختی مرگ از نظر حضرت یحیی(ع) 115
- ب) چرا بعضی از مؤمنان سخت و بعضی از کافران آسان جان می دهند؟ 153
- ج) کراهت طلب مرگ 157
- د) نشنیدن صدای ملائکه و محتضر 160
- اشاره 163
- ه-) پاسخ به یک سؤال مهم 163
- عالم ذر 166
- توضیح تکمیلی پیرامون عالم ذر 172
- اقوال چهارگانه در باب حدوث و قدم نفس 173
- اشاره 189
- مطلب اوّل: سؤال و جواب در قبر 189
- الف) سؤال کننده 194
- اشاره 197
- الف) تلقین فاطمه بنت اسد 210
- ب) بطائنی و سؤال قبر 211
- ج) در قبر از چه کسانی سؤال می شود؟ 215
- د) حکمت سؤال منکر و نکیر 230
- مطلب دوّم: حیات در قبر 232
- مطلب سوّم: فشار و عذاب قبر 244
- اشاره 244
- الف) سؤال و عذاب قبر تا کی؟ 258
- ب) عوامل بر طرف کننده فشار قبر 260
- اشاره 272
- ه-) تلقین میّت 272
- فلسفه تلقین 275
- مطلب اوّل: بهشت و جهنّم برزخی 280
- مطلب دوّم: آیا ارواح در برزخ تکامل و تنزّل دارند؟ 302
- اشاره 316
- مطلب سوّم: ارتباط با ارواح در منابع اسلامی 316
- الف) سخن گفتن پیامبر اسلام| با مردگان: 316
- 1. سخن گفتن پیامبر و ائمه اطهار(ع) با مردگان 316
- اشاره 316
- ب) سخن گفتن امیر المؤمنین× با مردگان: 318
- د) سخن گفتن حضرت عیسی× با مردگان: 320
- 2. منکران ارتباط با ارواح 322
- اشاره 334
- 4. آگاهی ارواح برزخیان از اعمال بازماندگان 334
- الف) دیدار ارواح برزخیان با بازماندگان 334
- ب) زیارت اهل قبور 337
- 5. ملاقات ارواح برزخیان با یکدیگر 342
- مطلب چهارم: ارواح در کجا زندگی می کنند؟ 345
- مطلب اوّل: تجسّم اعمال 360
- اشاره 360
- الف) تجسّم اعمال در آیات قرآن 370
- مطلب دوّم: تفاوت های عالم برزخ و قیامت 389
- اشاره 409
- اشاره 410
- مطلب اوّل: واژه معاد 414
- اشاره 418
- مطلب دوّم: اسامی قیامت در قرآن 418
- مطلب سوّم: زمان قیامت چه وقت خواهد بود؟! 427
- اشاره 431
- مطلب چهارم: علائم و نشانه های قیامت 431
- علائم و نشانه های قیامت 433
- قسمت اوّل: رخدادهای پیش از قیامت 433
- قسمت دوّم: رخدادهای هنگام وقوع قیامت 451
- مطلب پنجم: اثبات معاد 457
- اشاره 462
- مطلب اول: معاد فقط جسمانی 465
- مطلب دوم: معاد فقط روحانی 466
- اشاره 467
- مطلب سوم: معاد هم جسمانی و هم روحانی 467
- معیار و ملاک جسمانی و روحانی بودن معاد 469
- اشاره 470
- نظریه اوّل: 470
- مطلب چهارم: بررسی و نقد اقوال بر اساس معیارها 470
- نظریه دوّم: 471
- اشاره 472
- نظریه ابن سینا 472
- الف) معاد جسمانی بر اساس ملاک اوّل 477
- ب) معاد جسمانی به اعتبار ملاک دوّم 511
- اشاره 511
- الف) سایه های درختان بهشتی و چشمه ها: 513
- ب) منازل شایسته: 515
- د) نوشیدنی های بهشتی: 518
- ه-) ظرف های بهشتی: 524
- و) خادمان همچون مروارید: 526
- ز) همسران بهشتی: 528
- ح) زیورهای اهل بهشت: 534
- ط) لباس های اهل بهشت: 535
- ی) فرش های نفیس و تخت های بلند: 536
- اشاره 540
- ب) غذا و نوشیدنی های ناگوار: 542
- ج) آتشِ سوزان: 547
- ه-) لباس دوزخیان: 551
- و) زندان های انفرادی دوزخ 553
- پایان بحث: 561
- معاد روحانی بر اساس هر دو ملاک در قرآن 562
- اشاره 562
- 1. لذّات روحانی و معنوی 563
- 2. عذاب روحانی و معنوی 573
است. در روایتی می خوانیم که از رسول مکرّم اسلام صلی الله علیه و آله وسلم سؤال شد:
یَا رَسُولَ اللهِ الْخَادِمُ کَاللُّؤْلُؤِ فَکَیْفَ الْمَخْدوّم؟ فَقَالَ صلی الله علیه و آله وسلم : وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنَّ فَضْلَ الْمَخْدوّم عَلَی الْخَادِمِ کَفَضْلِ الْقَمَرِ لَیْلَهَ الْبَدْرِ عَلَی سَائِرِ الْکَوَاکِب.((1))
وقتی خدمتگزار همچون مروارید در صدف باشد، مخدوم (یعنی مؤمن بهشتی) چگونه است؟! آن حضرت صلی الله علیه و آله وسلم در جواب فرمودند: «سوگند به کسی که جانم به دست اوست، برتری مخدوم بر خدمتکار در آنجا همچون برتری ماه است در شب چهارده بر سایر ستارگان.
ز) همسران بهشتی:
قرآن مجید بارها درباره همسران بهشتی و ویژگی های آن به الفاظ گوناگون سخن گفته است؛ از آنجمله دو بار چنین آمده است:
{وَزَوَّجْنَاهُم بِحُورٍ عِینٍ}.((2))
حورالعین را به همسری آن ها در می آوریم.
«حور» جمع «حوراء» است؛ و حورا زن سیاه چشم را گویند که سیاهیش بسیار و سفیدی آن نیز شدید باشد. «عین» جمع «عیناء» است و آن زن سیاه چشم است که سیاهی چشمش در عین حال درشت باشد. بنابراین حورالعین به کسی گفته می شود که سیاهی چشمش کاملا مشکی و سفیدی آن کاملاً شفّاف باشد و یا به طور کلّی
1- بحار الأنوار، ج8، ص 102.
2- طور/20؛ دخان/ 54.