برزخ و معاد از دیدگاه قرآن و روایات صفحه 547

3. بعضی گفته اند که «غِسلین» و «زقّوم» و «ضریع» هر کدام غذای گروه خاصی از دوزخیان است، که در یک طبقه ای از جهنّم قرار دارند.

4. ممکن است گفته شود: که در جهنّم نیز غذاهای متنوّع جهنّمی وجود داشته باشد که اهل جهنّم گاه از یک غذا و گاهی از غذای دیگر به آن ها داده شود که یکی از دیگری رنج آورتر است.

ج) آتشِ سوزان:

{وَیَتَجَنَّبُهَا الأَشْقَی الَّذی یَصْلَی النَّارَ الْکُبْری ثُمَّ لا یَمُوتُ فیها وَلا یَحْیی}.((1))

و نگون بخت، خود را از آن دور می دارد همان کس که در آتشی بزرگ درآید آن گاه نه در آن می میرد و نه

زندگانی می یابد!

در رابطه با همین معنا خدای متعال در جای دیگر می فرماید:

{وَیَأْتِیهِ الْمَوْتُ مِن کُلّ ِ مَکاَنٍ وَمَا هُوَ بِمَیِّتٍ وَمِن وَرَائهِ عَذَابٌ غَلِیظ}.((2))

مرگ از هر جا به سراغ او می آید ولی با این همه نمی میرد! و بدنبال آن، عذاب شدیدی است.

در جای دیگر خداوند عالم در مورد شدت آتش جهنّم می فرماید: {وَهِیَ تَفُور}((3)) آتش دوزخ فوران دارد. هر گاه آتش به سوی خاموشی برود خداوند آن

1- اعلی/ 11-13.
2- ابراهیم/ 17.
3- ملک/ 7.