معاد صفحه 66

در آستانه مرگ

سعادت و شقاوت

یکی از بحث هایی که سزاوار است در آستانه بحث مرگ و معاد مورد بررسی قرار گیرد ، مساءله حسن عاقبت و سوء عاقبت است که چون در منابع اسلامی در این باره توجّه خاصّی شده ما هم کمی درباره آن گفتگو می کنیم .

خدایا ! به آبروی امام حسن مجتبی علیه السّلام که در روز تولّدش (نیمه رمضان 62) این جملات را می نویسم ، به همه ما حسن عاقبت مرحمت بفرما .

حسن عاقبت و سوء عاقبت

حضرت علی علیه السّلام فرمود: اِنّ حَقیقَهَ السّعادَهِ اءن یَختِمَ لِلمَرءِ عَمَلُه بِالسّعادَه و اِنّ حَقیقَهَ الشّقاءِ اءن یَختِمَ لِلمَرءِ عَمَلُه بِالشّقاءِ(190) حقیقت سعادت این است که کار انسان به سعادت پایان پذیرد و حقیقت شقاوت و بدبختی به آن است که پایان کار انسان شقاوت و بدبختی باشد .

لذا همواره اولیای خدا از عاقبت و سرانجام خود ترس داشته و از خداوند سعادت و حسن عاقبت را درخواست می کردند .

حدود سی سال قبل از شهادت حضرت علی علیه السّلام که رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله مشغول خطبه درباره اهمیّت ماه

رمضان بودند ، خبر شهادت علی علیه السّلام را اعلام فرمودند ، لیکن حضرت علی علیه السّلام به جای اینکه بپرسد قاتل کیست ؟ هدفش چیست ؟ چگونه و چرا و چه وقت شهید می شوم ؟ پرسید: یا رسول اللّه ! آیا لحظه مرگ و شهادت ، در ایمان و دین ثابت قدم و در سلامتی فکری و ایمانی خواهم بود ؟ رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله بشارت داد: بله ، آن هنگام در سلامتی از ایمان خواهی بود . (191)

در کتاب اصول کافی (192) روایاتی تحت عنوان باب المُعارین به چشم می خورد مُعار به کسانی گفته می شود که ایمانشان عاریه ای است و در لحظه مرگ آن را رها کرده و از دست می دهند و بدون ایمان از دنیا می روند .