معاد صفحه 75

در اینجا لازم است انسان در وصیّت خود ، سهمی را برای آن بستگان محروم در نظر بگیرد تا با این عمل حکیمانه و خداپسندانه ، هم مانع فقر دسته اوّل شود و هم جلو تکاثر دسته دوّم را گرفته باشد . لذا امام باقرعلیه السّلام فرمود: پایان کار کسانی که به نفع فامیل محرومی که مشمول قانون ارث نمی شود وصیّت نکند ، گناه و معصیت است . (223)

وصیّت های نمونه

ای کاش اطلاعات من و فرصت و حوصله شما زیاد بود تا نمونه هایی از وصیّت های رسول خدا و امامان معصوم علیهم السّلام را در اینجا بیان می کردیم ، (224) امّا چون اکنون که این جملات را می نویسم شب نوزدهم

ماه رمضان و شب ضربت خوردن حضرت علی علیه السّلام است و در جوار حضرت رضاعلیه السّلام هستم ، خوب است به عنوان نمونه چند جمله از وصیّت هایی که امیرالمؤ منین علیه السّلام بعد از ضربت خوردن در بستر شهادت به فرزندانش فرموده را بیان کنم آن حضرت در وصیّت خود می فرمایند:

اُوصِیکُما بِتَقوَی اللّه ای حسن و حسین من ! شما را به تقوا سفارش می کنم . (آری ، معمولاً ابتدای هر گونه سفارشی که امامان ما داشتند ، سفارش به تقوا می باشد و با این جمله لزوم رابطه انسان با خدا را بیان می کردند . )

اءلاّ تَبغِیا الدّنیا و اِن بَغَتْکما و لاتَاءسَفا علی شی ءٍ مِنها زُوِیَ عَنکما شما دنبال دنیا نروید ، گرچه دنیا به سراغ شما بیاید واگر چیزی از دنیا از دست شما رفت ، تاءسّف نخورید . (این دو جمله رابطه انسان با دنیا را بیان می کند) .

وقولا بالحقّ و اعمَلا لِلا جر حقّ بگویید و برای قیامت و پاداشهای الهی کار کنید . (این جمله خط و هدف را بیان می کند) .

و کُونا لِلظّالِم خَصماً و لِلمَظلومِ عَوناً نسبت به ستمگران دشمن بوده و نسبت به محرومان و مظلومان یاور باشید . (این دو جمله بر خورد سیاسی ، اجتماعی ، نظامی و اقتصادی را هم در رابطه با قدرتمندان روزگار و هم در رابطه با مستضعفان و مظلومان بیان می کند) .

اُوصِیکُما وَ جَمیع وَلَدی و اَهلِی و مَن بَلَغهُ کِتابی بِتَقوَی اللّهِ ونَظمِ اءمرِکم (225) من به شما دو

فرزندم و هم به سایر فرزندان و خانواده ام و تمام کسانی که در طول تاریخ نامه من به آنها می رسد ، به تقوا و نظم در کارها سفارش می نمایم .